Analitik geometrya


Teorema: Har qanday qavariq ko‘pyoq o‘zining har bir yog‘i bilan aniqlangan barcha yarim fazolar kesishmasidan iboratdir. Isbot


Download 286.07 Kb.
bet6/16
Sana18.06.2023
Hajmi286.07 Kb.
#1574295
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16
Bog'liq
Muntazam ko’pyoqlarning hajmlari”

Teorema: Har qanday qavariq ko‘pyoq o‘zining har bir yog‘i bilan aniqlangan barcha yarim fazolar kesishmasidan iboratdir.
Isbot. M qavariq ko‘pyoqning yoqlarini bilan belgilaylik. M ning shu yoqlari bilan aniqlangan yarim fazolarni deb olaylik. desak, S=M ekanini isbotlash kerak, NєM bo‘lsin, u holda qavariq ko‘pyoqning 2-xossasiga asosan demak, , ni olaylik, u holda bo‘lib ON kesma M ning biror P yog‘i bilan aniqlangan   tekislikni kesadi. , bo‘lgani uchun demak, . Bundan ko‘rinadiki, M ga tegishli nuqtalargina S ga tegishli bo‘ladi, demak, S=M.

1.2-§. Qavariq ko‘pyoqning ko‘p yoqli burchaklari
Ikki yoqli burchak
Planimetriyada tekislikdagi burchak deb, bitta umumiy uchga ega ikkita nur va tekislikning ular bilan chegaralangan qismidan hosil bo‘lgan shaklga aytiladi, ya‘ni bundaotj va lar uchun ikki hoi kuzatilishi mumkin.
Ma‘lumki, tekislikdagi ixtiyoriy to‘g‘ri chiziq uni ikkita yarim tekislikka bo‘ladi.
Berilgan a va в tekisliklar AB to‘g‘ri chiziq bo‘yicha kesishsin
Ta‘rif: Bitta AB to‘g‘ri chiiiqdan chiquvchi ikkita a va в yarim tekislikdan tashkil topgan shakl ikki yoqli burchak deyiladi.
AB to‘g‘ri chiziq ikki yoqli burchakning qirrasi, a va в tekisliklar esa ikki yoqli burchakning yoqlari yoki tomonlari deyiladi.
Ikki yoqli burchak to‘rtta harf bilan ifodalanadi, ulardan ikkitasi qirrada, yana ikkitasi ikki yoqli burchakning yoqlarida bo‘ladi. Masalan, MABN ikki yoqli burchak.
CD va DE to‘g‘ri chiziqlar o‘zaro kesishadi va shuning uchun ular bitta tekislikda yotadi.

Modomiki, , ekаn, AB qirra (CDE) tekislikka perpendikular bo‘ladi. Bundan ikki yoqli burchakning chiziqli burchagini yasash uchun AB qirraning ixtiyoriy D nuqtasidan AB qirraga perpendikular tekislik o‘tkazish yetarli. Bu tekislikning ikki yoqli burchak yoqlari bilan kesishish






4-rasm
chiziqlari hosil qilgan.CDE berilgan ikki yoqli burchakning chiziqli burchagi bo‘ladi. Planimetriyada ko‘rib o‘tilgani kabi, quyidagi burchaklar xillarini qarash mumkin:

  1. Bitta yog‘i umumiy, qolgan ikkita yog‘i bitta tekislikning ikkita yarim tekisligini tashkil etuvchi qo‘shni ikki yoqli burchaklar.

  2. Ikkita ikki yoqli burchakning yoqlari ikkita tekislikning to‘ldiruvchi yarim tekisliklari bo‘lgan vertikal ikki yoqli burchaklar.

Agar qo‘shni ikki yoqli burchaklar o‘zaro teng bo‘lsa, ularning har biri to‘g‘ri ikki yoqli burchak deyilad
Ikki yoqli burchak chiziqli burchakka keltirilganligidan, ikki yoqli burchaklarning quyidagi xossalari o‘rinli:

  1. teng ikki yoqli burchaklarga teng chiziqli burchaklar mos keladi;

  2. katta ikki yoqli burchakka katta chiziqli burchak mos keladi;

  3. barcha to‘g‘ri ikki yoqli burchaklar o‘zaro teng;

  4. vertikal ikki yoqli burchaklar o‘zaro teng.


Download 286.07 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling