Avtomobillarda ishlaтiladigan moylash maтeriallari

Moyning 
harorati,
 
0
C 
O‘rtacha 
oqish vaqti, 

, sek 
Viskozimetrning 
doimiy koeffi-
tsiyenti, c
t
 
Moyning kinematik 
qovushqoqligi 

,mm
2
/sek 
20 
40 
100 
Tekshirilgan moy qovushqoqligi bo‘yicha xulosa beriladi. 
3. Moylarning qovushqoqligini haroratga bog‘liqligi olingan 
natijalar bo‘yicha egri chiziq holatida grafik orqali ko‘rsatiladi.
3. Moylarning alangalanish haroratini aniqlash 
 
Normal sharoitlarida mineral moylar uzoq muddat oksidlan-
maydi. Lekin 50–60°C haroratda esa oksidlanish jarayoni juda 
keskin kechadi. Dvigatelning yuqori haroratli zonalarida oksidla-
nish va termik parchalanish natijasida moylar tarkibida avval 
uchramagan kislotalar, smolalar, asfalt moddalari hosil bo‘ladi. 
Bunda moyning tashqi ko‘rinishi xiralashibgina qolmasdan, 
uning fizik-kimyoviy xossalari ham o‘zgaradi, natijada porshen va 
halqalarida lok-qurum hosil bo‘lishiga olib keladi. 
Oksidlanish jarayoni boshlanishida moyda erigan holatdagi 
birikmalar (smolalar, kislotalar) hosil bo‘ladi. Keyinchalik ular 
erimaydigan moddalarga aylanadi. Moyning oksidlanish mahsul-
lari va iflosliklarini erimagan holatda tutib, dvigatel detallarining ke-
rakli tozaligini ta’minlash qobiliyati uning yuvish xosslari deb ataladi.
Moy bug‘larining havo bilan aralashib, unga alanga yaqin-
lashtirganda yonib ketish xususiyati alangalanish harorati deyiladi. 
Bu moylarni ishga yaroqliligini ko‘rsatuvchi asosiy diagnostik 
ko‘rsatkichlardan biridir. 
Moy bug‘lanishini alangalanish harorati xarakterlaydi. Moyda 
yengil fraksiyalar qancha ko‘p bo‘lsa, uning bug‘lanishi shuncha 
yaxshi va alangalanish harorati shuncha past; dvigatelda esa moy 
sarfi oshadi (alangalanish haroratini 200°C dan 140°C gacha 
pasayishi natijasida moyning sarfi 50 % ga oshadi).

---

130