1.2-rasm. Axbort tizimidagi jarayonlar.
Axborot tizimlari quyidagi masalalar guruhini tadqiq qiladi va oʻrganadi: - texnik, axborotlarni ishonchli yigʻish, saqlash, joʻnatish, qayta ishlash va uzatish usullarini oʻrganish bilan bogʻlangan.
- Semantiklik - axborotning mohiyatini aniqlash usullarini, uning yozilish tillarini oʻrganuvchi;
- Pragmatiklik - axborotlarni kodlash usullarini mohiyati ifodalab beruvchi;
- Sintaksislik - ayrim ilmiy faoliyat sohalarini formallashtirish va avtomatizatsiyalash masalalari bilan bogʻlangan, jumladan, indekslash, mashina tarjimasi va h.q.
Tizimning tasnifi Tizimlarni qiyoslash va farqlash, ularning bir-biriga oʻxshashlari va farqlilarini ajratish orqali tasniflash amalga oshiriladi. Tasniflash — bu faqat bogʻliq, modeli va uni turli belgilar, ya’ni, kirish va chiqish jarayonlarining bayoni, ularning kelib chiqishi, boshqaruv turi, boshqaruvning resurslari bilan ta’minlanganligi va xakozo boʻyicha amalga oshirish mumkin. - Suniy tizimlar — bu inson tomonidan yaratilgan tizimlardir.
- Tabiiy tizimlar - bu tabiatda yoki jamiyatda inson ishtirokisiz yuzaga kelgan tizimlar.
- Aralash tizimlar - ta’biy va sun’iy tizimlarni oʻz ichiga oladi.
- Ergonomik tizimlar — bu, «mashina — inson- operator» majmui.
- Biotexnik tizimlar — tirik organizmlar va texnik qurilmalar kiradigan tizimlardir.
- Tashkiliy tizimlar — bu, zaruriy vositalar bilan jixozlangan kishilar jamoasidan tashkil topgan tizimlar sanaladi.
Tasnif koʻrinishi 1.3-rasmda keltirilgan.
1.3-rasm. Axborot tizimlarini vazifaning tartiblanishi boʻyicha tasniflash.
Alternativ (muqobil) axborot tizimlari oʻz navbatida ikkiga boʻlinadi: Alternativ (muqobil) axborot tizimlari oʻz navbatida ikkiga boʻlinadi: - Modelli.
- Ekspertli.
Do'stlaringiz bilan baham: |
