3.3.3. Şifrator və deşifrator. Şifrator M-girişlərindən birinə verilən “1”
və ya “0” siqnalını n-mərtəbəli ikilik koda çevirən funksional düyünə deyilir.
Şifrator n-çıxışa və M
2
n
girişə malikdir. Onluq ədədin ikilik koda çevriləsi
üçün nəzərdə tutulmuş “10-dan 4-ə ” şifratorunun sxemi şəkil 15.6-da
verilmişdir. Şifrator rəqəm məlumatlarının daxil edilməsi qurğularında istifadə
edilir. 0, 1, … , 9 qiymətlərinə uyğun gələn düymələrdən birini basmaqla
şifratorun girişlərindən birinə “0” siqnalı verilir. Düymənin basılmaması isə “1”
giriş siqnalına uyğun gəlir.
Məlumdur ki, giriş dəyişənlərinin sayı M=10 olduqda 2
10
sayda müxtəlif
funksiyalar almaq olar. Göstərilən sxemdə 10 müxtəlif giriş dəyişənləri yığımı
istifadə olunur və bu halda hər dəfə ancaq bir düymə basılır. Giriş və çıxış
dəyişənlərinin vəziyyətləri cədvəl 3.1-də verilmişdir.
Məsələn, F
4
funksiyası üçün vahidlərə görə yazılmış struktur düstur
aşağıdakı kimi ola bilər:
F
4
=X
0
X
1
X
2
X
3
X
4
X
5
X
6
X
7
8
Х
X
9
+ X
0
X
1
X
2
X
3
X
4
X
5
X
6
X
7
X
8
9
Х
Cəbri məntiqin X
1 =X və
2
1
2
1
X
X
X
X
aksiomalarından istifadə
etsək
F
4
=
9
2
9
2
X
X
X
X
alarıq.
Bu qayda ilə digər funksiyaları da yazmaq olar:
7
6
5
4
3
X
X
X
X
F
Do'stlaringiz bilan baham: |
