B. I. Ibraximov, X. A. Tashxodjayev
Transformatorlarning ishlash prinsipi
Download 131.61 Kb.
|
YANGI MALUMOT ENERGIYA
- Bu sahifa navigatsiya:
- 1.1.4. O‘lchov transformatorlari
- Tok transformatori
|
1.1.3. Transformatorlarning ishlash prinsipi
Transformatorning ishlash prinsipini ikki chulg‘amli sterjenli transformator misolida ko‘rib chihamiz (7- rasm). Transformatorning ishlash prinsipi bir-birlari bilan elektr jihatdan bog‘- lanmagan va qo‘zg‘almas ikki yoki bir necha chulg‘amlarning o‘zaro elektromagnit ta’sirlanishiga asoslangan. Chulg‘amlar W1 va W2 o‘ramlar soni orqali xarakterlanadi. Transformatorning uchta: salt ishlash, qisqa tutashuv va yuklama ish rejimlari mavjud. 1.1.4. O‘lchov transformatorlari Ko‘pincha katta tok va kuchlanishlarni o‘lchash noqulay bo‘ladi, chunki bunda o‘lchash asboblarini yasash va ishlatish murakkab bo‘ladi. O‘zgaruvchan toklar va kuchlanishlar o‘lchash chegaralarini kengaytirish va yuqori kuchlanishdan o‘lchash asboblarini izolyatsiyalash uchun tok va kuchlanish transformatorlari mavjud. Tok transformatori Tok transformatori katta qiymatli (40 A gacha) tokni kichik qiymatli tokga o‘zgartirib beradi va birlamchi chulg‘amdagi har kanday tok qiymatida ikkilamchi chulg‘amdagi tok qiymati 5 A dan oshmaydi. 7-rasm. Transformatorning ishlash prinsipi. 9 Birlamchi chulg‘amdagi tokning qiymatiga ko‘ra, ular 1 A dan 40 kA gacha bo‘lgan 40 gradatsiyaga ega. Ikkilamchi chulg‘am nominal toki 1 A, 2 A, 2,5 A va 5 A bo‘lishi mumkin. Ikkilamchi chulg‘amlar bir nechta bo‘lishi mumkin. Sxemada tok transformatori 8-rasmda ko‘rsatilgan tarzda belgilanadi. Birlamchi chulg‘am (L1—L2) bir yoki bir necha juda katta kesimli simli o‘ramlardan tashkil topadi va yuklama zanjiriga ketma-ket ulanadi. Tok o‘lchanadigan (U1—U2) ikkilamchi chulg‘am kichik kesimli simlardan ko‘p sonli o‘ramli tarzda bajariladi va kichik qarshilikka ega bo‘lgan ampermetr yoki boshqa asbob g‘altagiga ketma-ket ulanadi (hisoblagich, vattmetr va h.k), ya’ni tok transformatori qisqa tutashuvga yaqin bo‘lgan rejimda ishlaydi. Uning magnit tizimi muvozanatga ega emas. Agar birlamchi chulg‘amdagi tok o‘zgarganida, ikkilamchi chulg‘am zanjiri uzilsa, ya’ni U = 0 bo‘lsa, I 1 kamaymaydi, u holda magnit zanjirida juda katta magnit oqimi hosil bo‘ladi, bu o‘zakni ruhsat etilmaydigan qizishini keltirib chiharadi, hayot uchun havfli va ikkilamchi chulg‘am izolyatsiyasini buzilishiga olib keladi. Havfsizlikni ta’minlash uchun tok transformatori ikkilamchi chulg‘ami yerga ulanadi. Ishlayotgan tok transformatorining ikkilamchi chulg‘amlarini ajratib bo‘lmaydi. U1—U2 zanjirga asboblar shunday ulanadiki, asbobdagi tokning musbat yo‘nalishi nazorat qilinadigan zanjirdagi tok yo‘nalishi bilan mos tushishi kerak. Download 131.61 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|