Sabaqtın’ barısı:
I. Qısqa g’ana sa’wbet. Ha’rrenin’ tu’rli jerlerde ushıp ju’riwi, onın’ qanatları na’zik bolıwı, kepterdin’ isbilermenligi, bir-birine jaqsılıq qılıw, jaqsılıqka-jaqsılıq qaytıwı haqqında qısqasha so’z etiledi.
II. Oqıtıwshı tekstti tu’sinikli oqıydı ha’m sorawlar tiykarında analiz qıladı.
«Gu’rrin’nin’ u’shinshi bo’limindegi «… apattan qutıldı» birikpesi qanday ma’nini an’latadı? Oylap ko’rin’? «Ha’rre suwda ag’ıp ketpedi» ma’nisin bildiredi. Kepter Ha’rrenin’ suwdan shıg’ıwı ushın ne qıldı? (Bul soraw kepterdin’ ha’rreni qutqarıw ushın qılg’an jumısın aytıwdı talap etedi) Kepter bir sho’pti suwg’a tasladı. Ha’rre sho’pti keme qılıp apattan qutıldı»
III. Ha’rre so’zin ta’kirarlamaw ushın oqıtıwshı to’mendegilerdi soraydı: «Tekstte qatnasıwshılardı aytın’ (ha’rre, kepter, bala). Ha’mme orınlarda ha’rre so’zi isletilgen be? (Yaq) Oylap ko’rin’, gu’rrin’nin’ qaysı bo’liminde ha’rre yamasa ha’rre ornında ol so’zin isletiw maqul. Sonday-aq, tekstte kepter so’zin ba’rha isletiw kerek pe yamasa teksttin’ qaysı bo’liminde ol so’zin isletiw orınlı boladı. Bala so’zi ha’mme orınlarda isletilgen be? (Awa, isletilgen)»
Sonnan keyin oqıtıwshı tekstti bo’limler boyınsha tu’sinikli oqıydı. Oqıwshılar bolsa bo’limler arasında qaysı so’zler isletilgenin ko’rsetedi.
Oqıtıwshı ko’rsetilgen so’zlerdi reje bo’limlerine sa’ykesleydi ha’m sorawdın’ qatarına jazıp, tik sızıq penen ajıratadı.
Birinshi bo’lim oqıladı. Ha’rre so’zi ajıratıladı. Bul bo’limde gu’rrin’nin’ baslanıwı ha’m ha’rrenin’ qay jerde ushıp ju’rgenligi, gu’rrin’ qaharmanının’ atın ko’rsetiw lazımlıg’ı aytıladı. Ekinshi bo’limi oqıladı ha’m bul bo’limdegi waqıya ha’rrege tiyisli bolg’anlıg’ı ushın ha’rre so’zi ornında ol so’zi qollanılg’anlıg’ı aytıladı. U’shinshi bo’limde kepter haqqında aytılg’an. Sonın’ ushın kepter so’zi isletilgenligi aytıladı. To’rtinshi bo’limde ha’rre haqqında ga’p baradı. Bunda ha’rre so’zinin’ beriliwi durıs ekenligi tu’sindiriledi.
Besinshi bo’lim oqıladı. Bul bo’limdegi waqıya balag’a tiyisli.
Altınshı, jetinshi bo’limler de oqıladı. Ha’rre, bala so’zlerinin’ beriliwi durıs ekenligi aytıladı.
Segizinshi bo’lim oqıladı. Bunda kepter so’zi berilgen. Bul orında usı at sa’ykes kelgen. Sebebi ga’p kepter haqqında baradı.
Do'stlaringiz bilan baham: |