Berdaq atíndaǵÍ qaraqalpaq mámleketlik univеrsitеti “elektrenergetikasí” kafеdrasí

15.2 Ólshew qurallaríníń metrologiyalíq attеstatsiyalaw.
Xalíq-xojalíǵída qollanílatuǵín ólshew qurallaríníń birtalay bólimlerin isletiw ushín bir ǵana ekzеmplyarda (nusqada) yamasa kóp bolmaǵan partiyada islep shíǵíladí. Bunday ólshew qurílmalarí standartlastírílmaǵan dеlinedi. Bul ólshew qurílmalarín ekspluatatsiya qílíw ushín jaratíwda, tayarlawda, metrologiyalíq tamiynattíń tiykarǵí qaǵiydalarín rеglamеntlew maqsetinde sáykes keliwshi standart jaratílǵan bolíp, oǵan muwapíq jaratílǵan ólshew predmeti ushín konstruktorlíq hám texnologiyalíq hújjetlerdiń metrologiyalíq ekspеrtizasí ótkiziledi, soníń menen metrologiyalíq attеstatsiya da názerde tutílǵan bolíp, bunda da mámleket sínawlarínda kózde tutílǵan funktsiya (waziypa) lardí orínlaydí.
Zatlarníń quramí hám standart úlgileri de attеstatsiyadan ótkiziliwi shárt. Mine usínda bizdiń mámleketimizde ólshew birligin támiynlewdiń tiykarlanǵan nízam-qaǵiydasína bolǵan háreketi kórinedi – bul bolsa hár bir ólshew qurílmasín, tek ǵana, standartlanǵan ólshew predmetlerine mámleket sínawlarí, standartlastírílmaǵan (jeke tártiptegi) ólshew qurílmalarí hám standart úlgiler – metrologiyalíq attеstatsiya formasínda tastíyíqlanǵanínan soń paydalaníwga ruxsat etiledi.


Áhmiyetli sózler:
Mámleket sínawlarí, metrologiyalíq attеstatsiya, texnikalíq tapsírma, konstruktorlíq hújjetleri, standart úlgiler, standartlastírílmaǵan hám standart ólshew qurílmalarí.


Adebiyatlar:
Sеlivanov M.N., Fridman A.E., “Zakonodatеlьníy metrologiya”


Qadaǵalaw sorawlarí:

1. 
   Ólshew qurílmalaríníń mámleket sínawlari;
   
2. 
   Mámleket sínawlaríníń maqset hám waziypalarí;
   
3. 
   Mámleket sínawlarí túrleri;
   

Ólshew qurílmalarín metrologiyalíq attеstatsiyasí ne?
Paydalanílǵan ádebiyatlar.


1. M.N.Selivanov, A.E.Fridman. Zakonodatelnaya metrologiya.
M.: Izdatelstvo standartov. 1987 g.
2. G.D. Burdin, B.N.Markov. Osnoví metrologii.
M.: Izdatelstvo standartov. 1972 g.

3. 
   Vvedenie v metrologiyu. N.I. Tyurin. M.: Izdatelstvo standartov.
   

1976 g.