Bob. Menejer va rahbarlik uslubi

6.5.1. Rahbar madaniyatiga baho berishda qo‘llaniladigan ko‘rsatkichlar
Amaliyotda rahbar madaniyati aniq ko‘rsatkichlarda o‘z ifodasini topadi. Ularni quyidagi uch guruhga bo‘lish mumkin (6.5.1-jadval).
Har qanday holatda ham rahbar qaysi bo‘g‘inda rahbar bo‘lishidan qatiy nazar, o‘zining asosiy majburiyati, ya’ni qo‘l ostidagilarni o‘zining misolida tarbiyalashni unutmasligi kerak. Chunki rahbarlik bu nafaqat lavozim egasi, u o‘z navbatida ham tarbiyachi, ham sotsiolog, ham psixologdir, sodda qilib aytganda, rahbar - bu kishilar o‘rtasidagi murakkab munosabatlarni sozlovchi, uyg‘unlashtiruvchi “muhandis”. Bugungi kundagi jamiyatimiz ana shunday rahbarlarga o‘ta muhtojdir.
6.5.1-jadval
Rahbar madaniyatiga baho berish uchun qo‘llaniladigan ko‘rsatkichlar

№	Ob’ekt	Ko‘rsatkichlar tizimi
1.	Rahbarning o‘ziga nisbatan madaniyatligi	• So‘z bilan ishning birligi: So‘z berdingmi, va’da qildingmi, belgiladingmi - aniq mo‘ljallangan muddatda bajar • o‘z kasbiy mahoratini, iqtidori-ma’naviy komilligini o‘stirish ustida qayg‘urish • oqilona turmush tarzi, jismonan sog‘lomligini saqlash • o‘z-o‘zini tanqid asosida o‘z kamchiliklarini bo‘yniga olmoq • o‘zini intizomga bo‘ysundirish • o‘z malakasini oshirishga bo‘lgan intilish va uning uddasidan chiqa olish • harakatning maqsadga qaratilganligi va qatiyligi • o‘ziga va mehnat faoliyatiga bo‘lgan talabchanlik; axloqning quyidagi alifbolariga qatiy rioya qilish: •kamtarinlik •haqgo‘ylik •halollik •o‘zini tuta bilishlik •oddiylik •to‘g‘rilik, vijdonlilik.
2.	Rahbarning jamoaga nisbatan madaniyatliligi	Xalqparvarligi, ya’ni: • kishilarga e’tibor va hurmat • kishilarga xayrixoh va iltifotli bo‘lish • olijanoblik va beg‘arazlik, xolislik • kishilarning qadr-qimmatiga etish kabilar. • Fuqarolik va kasbiy burchini bajarish: • odamlarga ishonch, kishilarning o‘z kuchiga qobiliyatiga bo‘lgan ishonchini qo‘llab-quvvatlay olish, uni shaxsiy kamchiliklarini bartaraf qilishga yo‘naltira bilish • yuqori nutq madaniyatiga ega bo‘lish va tashqi ko‘rinishdagi ozodaligi • salbiy fazilatlarga ega bo‘lgan, qonun-qoidalarga rioya qilmaydigan, odobsiz kishilarga, shu jumladan, qon-qarindosh va yaqin tanish-bilishlarga nisbatan toqati yo‘q o‘zaro munosabatdagi quyidagi oddiy etiket qoidalariga rioya qilish: • hushmuomalalik • sipolik • kamsuqumlik • andishalilik • vazminlik. mehnat va do‘stlikdagi sherikchilikda: • o‘zaro yordam va quvvatlash • hozirjavoblik va majburiylik, so‘zsiz bajarishlik • prinsipiallik va ishonch • talabchanlik.
3.	Rahbarning jamiyatga nisbatan madaniyatliligi	• Yuqori darajadagi fuqarolik, vatanparvarlik va baynalminallik • Jamiyat baxt-saodati yo‘lida halol mehnat qilish, jamiyat boyligini ko‘paytirish haqida g‘amxo‘rlik qilish • Qonunlarga, huquqiy akt va bitimlarga, davlat intizomiga qat’i rioya qilish • Ijtimoiy burchni yuksak darajada anglash, jamiyat manfaatlarini buzilishlariga nisbatan shafqatsiz bo‘lish • Huquqiy, moddiy va ma’naviy javobgarlikni tan olish va rioya qilish • Ko‘pfikrlikka ochiqko‘ngillik bo‘lish va uni hurmat qilish.