Бола – одоби билан азиз (Фарзанд тарбиялашда ота-оналарга маслаҳатлар) Нашрга тайёрловчи: Зиёвуддин Раҳим
Download 1.61 Mb. Pdf ko'rish
|
бола одоби билан гузал
- Bu sahifa navigatsiya:
- Birovlarni yomonlamaslik
- Bolalar lug‘ati G‘iybat
|
Foydali nasihatlar
1. Do‘stim, deb ishonib har kimga sir aytma, ehtiyot bo‘l. 2. Siringni aslo birovga aytma, chunki senga o‘zingdan boshqa jonkuyar yo‘q. 3. Siring ichingda ekan, u sening asiringdir, sendan tashqariga chiqsa, sen unga asir bo‘lasan. 4. O‘ttiz ikki tish orasidan chiqishga muvaffaq bo‘lgan sir o‘ttiz ikki mahallaga tarqaladi. – 288 – 5. Ko‘p kishilar borki, ular o‘z sirlarini saqlay olmasliklari tufayli halokatga duchor bo‘ladilar. 6. Kishi so‘ziga quloq tut, ammo darrov unga ishona qolma, yurak siringni ochma, yashirib maxfiy tut. Birovlarni yomonlamaslik Aziz bolalar, shuni bilingki, birovlarni yomonlash, ular haqida turli gap-so‘zlarni tarqatish g‘iybat bo‘ladi. G‘iybat asl insoniy fazilatlarga teskaridir, odob-axloqli bola birovlarni yomonlash va odamlar haqida noloyiq so‘z aytishdan saqlanadi. Garchi bir odam haqiqatda yomon bo‘lsa, uni behuda tilga olaverish, aybini oshkor qilish yaxshi emas. Balki kishining aybini yolg‘iz o‘ziga aytib, tuzatishga harakat qilish yaxshidir. Ko‘ngli qora odamlar kishi aybini hammaning o‘rtasida gapirib, birovni uyaltirishni xohlaydilar. Qalbi pok insonlar esa o‘ziga o‘xshagan insonlar haqida yomon gaplarni tarqatmaydilar. Bolalar lug‘ati G‘iybat – birovni kamsitish, ayblash va odamlar kamchiligini oshkor etish. Tuhmat (bo‘hton) – birovni yolg‘ondan ayblash va aybsiz odamga kamchiliklar xos ekanini da’vo qilish. Izoh: g‘iybat va tuhmat orasidagi farq shuki, odamlarda bor kamchiliklarni ular yo‘q vaqtlarda aytish g‘iybatdir. Masalan, bir odamning rangi qora bo‘lsa yoki oyog‘i cho‘loq bo‘lsa, uni o‘zi yo‘q vaqtda “qora”, yoki “cho‘loq” deyish g‘iybatdir. Odamlarda yo‘q kamchiliklarni yolg‘ondan ularga tegishli ekanini da’vo qilish tuhmatdir. Masalan, birov o‘g‘rilik qilmasa ham uni “o‘g‘ri”, deyish tuhmat bo‘ladi. Bolalar, unutmang, g‘iybat va tuhmat juda yomon odat bo‘lib, ikkisi ham katta gunohdir! Aziz bolalar, quyidagi hikoyani o‘qib chiqsangiz, g‘iybatning qanchalik yomon ekanini bilib ola sizlar. |
