Ўсиш эгри чизиғининг кескин юқорилашиши ёки пасайиши
Боланинг ўсиш эгри чизиғини ҳар қандай кескин юқорилашиши ёки пасайиши эътиборни талаб қилади. Агар бола касал бўлган бўлса ёки жуда озғин бўлса, тикланиш даврида кескин юқорилашишни кўтиш керак, чунки бола, “қувиб етувчи” турдаги ўсишда бўлади. Акс ҳолда, кескин юқорилашиш, яхшиликдан эмас, бу овқатланиш амалиёти ўзгарганлигини англатади ва ортиқча вазнга сабаб бўлиши мумкин. Агар бола вазнни тез қўшган бўлса, унинг бўй/узунлигига ҳам эътибор беринг. Бола фақат вазн қўшган бўлса, бу муаммо. Агар бола вазн ва узунлик/бўйни бир хилда қўшса, демак бу касалликдан кейинги ёки овқатланишни яхшиланиши сабабли “қувиб етувчи” ўсишдир. Бундай ҳолатларда, ёшга нисбатан вазн ва ёшга нисбатан бўй/узунлик юқорилашишни кўрсатади, бу вақтда ўсиш чизиғи, бўйга нисбатан вазн кўрсаткичи z-кўрсаткич эгри чизиғида доимий бўлади.
Меъёрида ёки етарли овқатланмайдиган боланинг ўсиш чизиғида кескин пасайиш, муаммо борлигидан ва бу муаммони ўрганиш кераклигини англатади.
Болада ортиқча вазн бўлса, ўсиш чизиғи кескин пасайиши керак эмас, чунки катта вазнни йўқотиш яхши эмас. Ундан кўра, бола вазнини йўқотмасдан, бўй/узунликни қўшиб бориш керак, яъни “ўзини вазнигача ўсиши керак”.
Ўсишнинг текис чизиғи (стагнация)
Ўсишнинг текис чизиғи ёки стагнация, одатда муаммони англатади. Агар боланинг ёши ва бўйи ўсиб, вазни ўзгармаса, демак болада муаммо бор. Бунга мустасно, семириш ёки ортиқча вазни бор болалар, уларнинг вазни вақт ўтиши билан ўзгармайди, ва ёшга нисбатан ВБИ ёки бўйга нисбатан вазн кўрсаткичлари соғлом натижаларни беради.
Агар ортиқча вазнли боланинг озиши секин даражада бўлса, унинг узунлик/бўйини ўсиши давом этиши керак. Аммо боланинг бўйи айрим муддат ичида ўсмаса, бу муаммодан далолат беради. Бу муаммо ёшга нисбатан узунлик/бўй эгрилигида, ўсишнинг текис чизиғи сифатида ифодаланади.
Ўсиш эгриликлари зўр кўрсатилган, “динамик ўсиш даври” ёшидаги гуруҳларда ҳам (масалан ҳаётининг биринчи 6 ойлигида), бир ой мобайнидаги стагнация ҳам бўлиши мумкин бўлган муаммодан дарак бериши мумкин.
Do'stlaringiz bilan baham: |
