Chorvachilik tarmoqlari iqtisodiyoti


Download 0.61 Mb.
bet6/13
Sana19.06.2023
Hajmi0.61 Mb.
#1603750
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
Chorvachilikda investitsiyalarni jalb etish samaradorligi

2016

2017

2018

2019




Fermer xo’jaliklari







Go’sht

2,9

3,0

4,5

5,1

Sut

3,6

3,4

3,8

4,3

Tuxum

10,7

10,9

14,5

14,7

Jun

8,1

6,0

8,1

9,1

Qorako’l teri

5,5

5,6

7,9

7,9

Pilla

94,3

91,2

79,8

73,4




Dehqon xo’jaliklari




Go’sht




94,4

93,9

92,0

90,2

Sut




95,6

95,9

95,5

94,8

Tuxum




57,3

63,5

58,1

57,8

Jun




85,4

89,0

88,2

86,9

Qorako’l teri




83,7

84,3

83,3

84,8

Pilla




-

-

-

-




Qishloq xo’jaligi faoliyatini amalga oshgiruvchilar




Go’sht




2,7

3,1

3,5

4,7

Sut




0,8

0,7

0,7

0,9

Tuxum




32,0

25,6

27,4

27,5

Jun




6,7

4,9

3,7

4,0

Qorako’l teri




10,8

10,1

8,8

7,3

Pilla




5,7

8,8

20,2

26,6

Manba: O’zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo’mitasi ma’lumotlari
Ushbu jadval ma’lumotlaridan mamlakatimizda chorvachilik mahsulotlari ishlab chiqarishda dehqon xo’jaliklarining ulushi yuqoriligini ko’rishimiz mumkin. 2019-yil holatiga dehqon xo’jaliklarining ulushi jami ishlab chiqarilgan go’sht tarkibida 90,2 foizni, jami ishlab chiqarilgan sut tarkibida 94,8 foizni, jami ishlab chiqarilgan tuxum tarkibida 57,8 foizni, jami ishlab chiqarilgan jun tarkibida 86,9 foizni va jami ishlab chiqarilgan qorako’l teri tarkibida 84,8 foizni foizni tashkil etgan. Chorvachilik tarmog’ini intensiv rivojlantirish uchun chorvachilik mahsulotlari ishlab chiqarish hajmida boshqa xo’jalik yuritish shakllari, jumladan, fermer xo’jaliklari va chorvachilik klasterlarining ulushini ham ko’paytirish maqsadga muvofiq. Chunki dehqon xo’jaliklarida chorvachilik mahsulotlari ishlab chiqarish jarayonini mexanizatsiyalashtirish, avtomatlashtirish, veterinariya xizmatlarini tashkil etish, naslchilikni yo’lga qo’yish, sohaga taalluqli ilmiy-tadqiqotlar olib borish, ishlab chiqarishga innovatsiyalarni joriy etish, ilmiy asoslangan miqdordagi barcha zaruriy ozuqa mahsulotlari bilan ta’minlash, chorvachilik mahsulotlarini qayta ishlashni yo’lga qo’yish, yirik investitsion loyihalarni tatbiq etish kabi tadbirlarni amalga oshirish imkoniyatlari cheklangan. Shu sababli fermer xo’jaliklarida ham chorvachilik tarmog’ini rivojlantirish va chorvachilik klasterlari faoliyatini yo’lga qo’yish va ularni rovojlantirishga e’tibor berish lozim.
Asosiy turdagi chorvachilik mahsulotlari ishlab chiqarish hajmining o’sish sur’atlari 6-jadvalda keltirilgan.
6-jadval Asosiy turdagi chorvachilik mahsulotlari ishlab chiqarishning o’sish sur’atlari, o’tgan yilga nisbatan foizda


2016

2017




2018

2019




Barcha toifadagi xo’jaliklarda







Go’sht

106,8

105,3




106,3

101,8

Sut

107,5

103,5




104,2

102,4

Tuxum

111,1

102,9




117,8

104,2

Jun

103,0

98,0




95,2

101,4

Qorako’l teri

102,3

101,9




100,9

106,0

Pilla

100,2

47,4




143,5

119,3




Fermer xo’jaliklari







Go’sht

106,6

111,5




158,0

114,8

Sut

107,4

95,7




117,7

116,3

Tuxum

107,0

105,9




155,2

105,9

Jun

103,2

73,9




127,2

116,4

Qorako’l teri

103,9

103,1




143,3

106,7

Pilla

101,2

45,8




125,1

109,6




Dehqon xo’jaliklari







Go’sht

106,8

104,6




104,2

99,8

Sut

107,5

103,9




103,7

101,6

Tuxum

113,6

114,0




107,8

103,6

Jun

102,8

102,4




94,2

99,6

Qorako’l teri

102,7

102,6




99,8

107,9

Manba: O’zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo’mitasi ma’lumotlari
Ushbu jadval ma’lumotlaridan 2019-yil holatiga barcha turdagi chorvachilik mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi o’sganligini ko’rishimiz mumkin. So’nggi yillarda fermer xo’jaliklarida chorvachilik mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi boshqa turdagi xo’jalik yuritish shakllariga nisbatan yuqoriroq sur’atlarda o’smoqda.
Aholi jon boshiga ishlab chiqarilgan chorvachilik mahsulotlari to’g’risidagi ma’lumotlar 7-jadvalda keltirilgan.
7-jadval Aholi jon boshiga ishlab chiqarilgan chorvachilik mahsulotlari, kg


2016

2017

2018

2019

Go’sht

68,2

70,6

73,7

73,7

Sut

304,7

310,2

317,6

319,1

Tuxum, dona

193

195

226

231

Baliq

2,1

2,6

2,8

3,6

Manba: O’zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo’mitasi ma’lumotlari
Ushbu jadval ma’lumotlariga ko’ra, mamlakatimizda aholi jon boshiga ishlab chiqarilayotgan chorvachilik mahsulotlari so’nggi yillarda ortib bormoqda.
Chorvachilikning muhim yo’nalishlaridan biri – qoramolchilikdir. U aholini qimmatli oziq-ovqat mahsulotlari – sut va go’sht bilan ta’minlaydi. Ularning terisidan esa ko’p turdagi charm mahsulotlari tayyorlanadi. Boshqa turdagi chorva mollari bilan taqqoslaganda, qoramollar yuqori sut mahsuldorligiga ega. Bundan tashqari, qoramollar ratsioni tarkibiga kiruvchi ozuqalar ham boshqa turdagi chorva mollari ozuqasiga nisbatan ancha arzon bo’lib, dag’al xashakdan keng foydalaniladi.
8-jadval Yirik shoxli qoramollar bosh soni (yil oxiriga, ming bosh)


2016

2017

2018

2019

O’zbekiston Respublikasi

12181,4

12471,0

12814,1

12949,7

Qoraqalpog’iston Respublikasi

1009,3

1058,0

1095,3

1110,6

Andijon

1028,9

1012,2

1038,2

1053,0

Buxoro

1179,9

1197,2

1209,0

1227,5

Jizzax

867,1

880,4

893,7

893,9

Qashqadaryo

1479,3

1539,7

1584,9

1598,7

Navoiy

440,9

469,0

496,8

501,7

Namangan

680,1

693,9

702,5

706,9

Samarqand

1454,2

1476,0

1555,6

1578,2

Surxondaryo

892,5

946,1

962,1

974,1

Sirdaryo

412,6

413,2

458,3

458,7

Toshkent

861,3

886,4

902,2

918,8

Farg’ona

1012,0

994,6

1003,7

1003,8

Xorazm

863,3

904,3

911,8

923,8

Manba: O’zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo’mitasi ma’lumotlari
Ushbu jadval ma’lumotlaridan ko’rinib turibdiki, mamlakatimizda qoramollar bosh soni so’nggi yillarda ortmoqda. 2016-yilda 12181,4 ming bosh yirik shoxli qoramol bo’lgan bo’lsa, 2019-yilga kelib ushbu ko’rsatkich 12949,7 ming boshni tashkil etgan. Yirik shoxli qoramollar bosh soni bo’yicha 2019-yil holatiga Qashqadaryo (1598,7 ming bosh), Samarqand (1578,2 ming bosh) va Buxoro (1227,5 ming bosh) viloyatlari yuqori ko’rsatkichlarga ega bo’lsa, Namangan (706,9 ming bosh), Navoiy (501,7 ming bosh) va Sirdaryo (458,7 ming bosh) viloyatlari eng past ko’rsatkichga ega.
Qo’ychilik ham chorvachilikning muhim tarmoqlaridan biri bo’lib, go’sht, jun, teri, qorako’l teri, sut va boshqa mahsulotlar beradi. Mamlakatimizda 2020-yil 1-yanvar holatiga 11559,7 ming gektar pichanzor va yaylovlar mavjud bo’lib, bu chorvachilik uchun asosiy ozuqa manbai hisoblanadi.
9-jadval Qo’y va echkilar bosh soni (yil oxiriga, ming bosh)



Download 0.61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling