Dilnavoz Yusupova

«Uloqda», G‗afur G‗ulomning «Mening o‘g‘rigina bolam» hikoyalari doirasiga qamrab 
olingan mazmun-mohiyat G‗afur G‗ulomning «Shum bola» qissasiga singdirilgan 
mazmun-mohiyatdan birmuncha kichikligini darrov ilg‗ash mumkin. Qissada syujet 
markazini bir bosh qahramon taqdiri tashkil etadi. Qissada voqea-hodisalar romandagi 
kabi ko‗p planli, davr ziddiyatlari romandagi kabi keng ko‗lamli aks ettirilmaydi, balki 
uning ma‘lum bir tomonigina tasvirlanadi. Qissa qisman romandan kichik, hikoyadan 
katta bo‗lishi kerak. Bu o‗rinda bizni asarlarning hajmi aldab qo‗ymasligi lozim. Masalan, 
shunday hikoyalar borki, ularning hajmi uncha-muncha qissanikidan kattaroqdir. 
Aksincha, shunday romanlar yoziladiki, ularning hajmi qissadan kichikroq bo‗lishi 
mumkin. Bu yerda gap, boya aytganimizdek, yozuvchi tomonidan asarga singdirilgan 
mazmun-mohiyat ko‗lamidadir. Demak, har qanday janrning muvaffaqiyatini yozuvchi 
tafakkur darajasi belgilaydi desak to‗g‗ri bo‗ladi. Qissa janrida yaratilgan asarlar:

---

124 
Abdulla Qodiriy: «Obid ketmon».
G‘afur G‘ulom: «Shum bola», «Yodgor», «Netay», «Tirilgan murda».
Abdulla Qahhor: «Qishloq hukm ostida», «Sinchalak», «Oltin yulduz», 
«O‗tmishdan ertaklar», «Muhabbat», «Zilzila» (tugallanmay qolgan).
Oybek: «Nur qidirib», «Alisherning bolaligi» («Bola Alisher»), «Bolalik».
Asqad Muxtor: «Daryolar tutashgan joyda», «Qoraqalpoq qissasi», «Buxoroning jin 
ko‗chalari», «Bo‗ronlarda bordek halovat», «Jar yoqasidagi chaqmoq», «Kumush tola».
Shukur Xolmirzayev: «Oq otli», «To‗lqinlar», «O‗n sakkizga kirmagan kim bor», 
«Yo‗llar, yo‗ldoshlar», «Yur, tog‗larga ketamiz», «Esiz, Eshniyoz».
Nazar Eshonqul: «Qora kitob» 
Ulug‘bek Abdulvahhob: «Yolg‗izlik»