E-univer adti uz Stomatologiya fakulteti

Dizenteriyaning og’irlashuvlari 
- yo’g’on ichakdagi yarali jarayonlarga bog’liq 
bo'ladi. Masalan: yara atrofidagi ichak devorini flegmonasi, ba'zan yara teshilib 
maxalliy va tarqoq yiringli peritonitlar ro’y beradi. Ba'zan jigarni pileflebitik 
abssesslari rivojlanadi. Chuqur yaralarning yamoqlanishi natijasida ichak bo’shlig’i 
torayib qoladi. Dizenteriyada bemor 
intoksikasiyadan, yarani teshilishidan, jigardagi 
abssesslardan, amiloidozdan o’ladi. 
Asoratlari.
1. Peritonit. 2. Invaginasiya (mudom ich ketaverishi va ichak doim 
spazm bo’lishida). 3. Poliartritlar, nefritlar, iridosiklitlar, polinevritlar, toksik 
gepatitlar. 

---

 
Choul ran – 
behud kasallik,yoki yunonchada
 chole - 
o't-safro va 
rheo – 
oqish degani. 
Vabo
– 
bu oshqozon va ingichka ichakning zararlanishi bilan 
kechadigan o'ta havfli infektsion kasallik bo'lib, faqat odamda 
uchraydi, ya'ni 
antroponoz. 
| 
Etiologiya. 
Osiyo vabasi Kox vibrioni (1884) va el-tor vibrionov (1906). 
 
Vibrion 
– bu grammanfiy, aerob, juda xarakatchan, 0,6x1,5 mkm ga 
teng egilgan ko'rinishdagi tayoqcha xisoblanadi.U suvda, xattoki 
muzda ham uzoq saqlanadi. 

---

 
Patogenezi.
 Organizmga suv bilan tushadi. Yashirin davri 3-5 
kun. Vibrion oshqozonning kislotali muhitidan o'tib, ingichka 
ichakda ko'payadi va 
ekzotoksin (xolerogen) 
chiqazadi.
 
 
U shilliq parda hujayralarida 
"natriyli nasosni" 
buzadi va