Elektr signali generatorlari

Bir kaskadli RC — generator . Bir kaskadli RC — generator musbat teskari bog’- lanishli RC — kuchaytirgichdan iboratdir. Teskari bog’lanish zanjiri RC — yacheykalarning zanjirsimon ketma-ketligidan tashkil topadi.
Rasmda bir kaskadli RC — generatorning umum­lashgan blok sxemasi ko’rsatilgan.

2.0.2-rasm Bir kaskadli RC—generatorninng umumlashgan sxemasi.
Unda teskari bog’lanish zanjirining RC — yacheykalari R va S elementlarni ikki xil ulashdan hosil qilinadi:


1.

2.

I holda RC — yacheykalar integrallovchi zanjirlar- ning, II holda esa, differensiallovchi zanjirlarning ketma-ket ulanishini tashkil qiladi.
Ma’lumki, har bir RC — yacheyka 0 dan gacha faza siljishi hosil qiladi. Shuning uchun fazalar sharti chekli chastotada bajarilishi uchun tes­kari bog’lanish zanjiri eng kamida 3 ta RC — yacheyka- dan tgshkil topishi kerak. Xususiy hollarni ko’ray- lik.
II-BOB. IMPLUSLI QURILMALAR
2.1 . Impulsli signal ko’rsatkichlari va ularni aniqlash usullari.Elektron kalitlar.
Impulsli signallar qisqa vaqt davomida noldan farqli yoki doimiy qiymatga ega bo’lgan tok yoki kuchlanishga impulsli signallar deyiladi va bu vaqt davomida elektr zanjiriga ta’sir qiladi.
Impulsli signallar turli xil shaklda bo’lishi mumkin va ularning barchasini tasvir impulsi yoki radioimpulslarga ajratish qabul qilingan. Radioimpuls tasvir impulsidan yuqori chastotali garmonik signal bilan to’ldirilganligi bilan farq qiladi. (2.1.1-rasm)

2.1.1-rasm
Tasvir impulsi Radio impuls
Bu ikki impuls orasidagi bog’liklik shundaki, radioimpuls og’masi tasvir impulsidan iborat. Radioimpuls tarkibidagi garmonik signal chastotasiga to’ldirish chastotasi deyiladi. Radioimpuls radiotexnik qurilmalar orqali o’tganda detektorlangandan so’ng tasvir impulsi aylanganligi sababli va shunga ko’ra odatda tasvir impulsini o’rganish bilan chegaralanadilar, ya’ni tasvir impulsi bilan radioimpuls ko’rsatkichlari bir xil bo’lib, faqat to’ldirish chastotasi bilan farq qiladi.
Tasvir impulslarining ba’zi turlari 2.1.2-rasmda tasvirlangan.

2.1.2-rasm.
Ushbu 2-rasmda a – to’g’ri burchakli, b – trapesiodal, s – uchburchak (arrasimon), d – eksponensional so’nuvchi, ye - eksponensional o’suvchi va eksponensional so’nuvchi impulslar tasvirlangan bo’lib, AV – impulsning oldingi fronti, VS – cho’qqisi, SD – kesimli va AD – asosi deyiladi. Impuls oldingi fronti tez o’sish vaqtiga, VS – cho’qqisi sekin o’zgarish vaqtiga, SD – impulsning tez so’nish vaqtiga (orqa fronti) va AD – asosi impulsning mavjud bo’lish (davomiyligi) vaqti iborat.
Impuls ko’rsatkichlarini aniqlash. Impulsli signal ko’rsatkichlarini 2.1.3-rasmda tasvirlangan ideal impulsdan foydalanib aniqlash mumkin.



2.1.3-rasm.
Rasmdagi A-impuls amplitudasi, 0,1A sathdan tushirilgan perpendikulyar oralig’i t_u impuls davomiyligi, 0,9A va 0,1A sathlardan tushirilgan perpendikulyarlar orasidagi τ_f – oldingi fronti (impuls o’sish vaqti) va τ_k – orqa kesimi (impuls so’nish vaqti), t_u.r impuls cho’qqisining sakrashi, 0,5A sathdan tushirilgan perpendikulyarlar orasidagi τ_ua aktiv amplituda 0,5A davomiyligi. Aktiv amplituda tushunchasi kiritilishining asosiy ma’nosi shundaki, impuls qiymati aktiv amplitudaga yetgandan so’ng elektr tizimiga ta’sir qiladi.
Agar impulus davriy takrorlanuvchi bo’dsa. (2.1.4-rasm) u holda davriylikni tavsiflavchi ko’rsatkichlar ham kiritiladi.

2.1.4-rasm
Rasmdagi tasvirlangan T-takrorlanish davri, takrorlanish chastotasi, impuls chuqurligi va to’ldirish koeffisenti.