Elektroradio ashyolar va tibbiyot texnikasini

Sintetik suyuq dielektriklar. Neftdan olingan elektr izo-
latsion moylar nisbatan arzon va katta hajmlarda ishlab chiqarilishi
mumkin. Lekin ularninig  qiymati juda kichik, issiqlikka chidam-
liligi kichik, yonish va portlash xavflari mavjud. Ba’zi sintetik
suyuq dielektriklar bu kamchiliklardan xoli. Ulardan asosiylarini
ko‘rib chiqamiz.
Xlorlangan uglevodorodlar. Ular turli uglevodorodlardan
vodorod atom molekulalarini xlor atom molekulalari bilan al-
mashtirish yo‘li bilan olinadi. Natijada qutblangan mahsulotlar
olinadi. Eng keng qo‘llaniladigani, xlorlangan difenol bo‘lib,
uning tarkibi S
12
N
10-Z
Cl dan iborat, bu yerda z—3—6 ga teng
bo‘lib, molekuladagi xlor atomlari sonini bildiradi.
Xlorlangan  difenil qiymatining temperaturaga bog‘liqligi
qutbli dielektriklarga xos bo‘ladi. Xlorlangan difenolning tg 
qiymati 0,01 ga teng va temperaturaga bog‘liq emas.
4.13-rasm. Transformator moylari tg  kattaligining
temperaturaga bog‘liqligi (50 Hz chastotada).
0
50
T,°C
0,005
0,010
0,015
0,020
tg 

---

84
Boshqa qutbli sintetik elektr izolatsion suyuqliklar, masalan
nitrobenzol N
5
S
6
—NO
2
, etilenglikol NO—SN
2
—SN
2
—ON va
sianoetilsaxaroza S
38
N
46
N
8
O
11
lar yuqori dielektrik singdiruv-
chanlikka ega ( = 35—40). Shu sababli ular bilan qog‘ozli kon-
densatorlarning moy bilan shimdirilishining almashtirilishi kon-
densator hajmi, og‘irligi va narxini sezilarli kamaytiradi.
Kremniy organik suyuqliklar, ularning tarkibida uglerod M dan
tashqari kremniy Si bo‘lib, kichik dielektrik yo‘qotishlar burcha-
gi, kichik gigroskopiklikka va yuqori issiqbardoshlikka ega. Bu
suyuqliklar +20°C temperatura va 1 kHz chastotada  = 2,5—3,3
va tg  = 0,0001—0,0004 qiymatlarga ega bo‘lib, eng yuqori ishchi
temperatura 250°Ñ gacha borishi mumkin.