Elementlar davriy sistemasining XV guruh elеmеntlаrining xossalari azot

Laboratoriyada azot olish uchun ammoniy nitrit parchalanadi:

• Laboratoriyada azot olish uchun ammoniy nitrit parchalanadi:
• NH4NO2=N2+2H2O
• Agar ammiak qizdirilgan mis(I) oksidi ustidan o’tkazilsa ham azot hosil bo’ladi:
• t0
• 2NH3 + 3CuO = N2 + 3Cu + 3H2O
• Eng toza azot metallarning nitridlarini parchalash orqali olinishi mumkin:
• 2Na3N=6Na+N2
• Gidrazinnig qizdirilganda parchalanishi ham laboratoriyada azot olishga imkon beradi: t0
• NH2-NH2→ 2H2 + N2

Laboratoriya sharoitlarida[1] oxirgi paytlarda azot va kislorodni ajratish uchun membranalardan foydalanish(15.33-rasm) qollanilmoqda. Bu usulda kislorodni ajratish osonroq. Hozirgi paytda samarali membranalar yaratish ustida qizgin ishlar olib borilmoqda.

• Laboratoriya sharoitlarida[1] oxirgi paytlarda azot va kislorodni ajratish uchun membranalardan foydalanish(15.33-rasm) qollanilmoqda. Bu usulda kislorodni ajratish osonroq. Hozirgi paytda samarali membranalar yaratish ustida qizgin ishlar olib borilmoqda.
• [1] Shriver and Atkins, Inorganic Chemisrty, Fifth Edition, 2010/ P.W.Atkins,T.L.Owerton, J.P. Rourke, M.T. Weller and F.A. Armstrong, W.H. Freeman and Company, New York. 2010. P. 378

Kimyoviy xossalari. Azot molekulasi ikki atomli (:NN:) . Molekulaning atomlarga parchalanish energiyasi 940 kJ/mol. 3000 oS da faqat 0,1% parchalanadi. U kimyoviy raksiyaga kirishmaslikda inert gazlarga o’xshab ketadi.

• Kimyoviy xossalari. Azot molekulasi ikki atomli (:NN:) . Molekulaning atomlarga parchalanish energiyasi 940 kJ/mol. 3000 oS da faqat 0,1% parchalanadi. U kimyoviy raksiyaga kirishmaslikda inert gazlarga o’xshab ketadi.
• Lekin ba'zi mikroorganizmlar azotni o’zlashtirish xossasiga ega, bunda murakkab organik o’g’it hosil bo’ladi.
• Odatdagi haroratda azot faqat litiy bilan ta’sirlashadi va uning nitridini hosil qiladi:
• N2 + 6Li = 2Li3N
• Qizdirilganda oson boshqa metallarning nitridlari hosil bo’ladi:
• 6Na+N2=2Na3N 3Ca+N2=Ca3N2
• Ishqoriy va ishqoriy – yer metallari nitridlari kristall moddalar suvda oson gidrolizlanadi:
• Na3N+3H2O=3NaOH+NH3
• Metallardan tashqari nitridlar metallmaslar bilan ham hosil bo’ladi:
• Si3N4, P3N5, BN, Ge3N4