Elmi redaktor: Rəvcilər: dos. E. N. Kərimo v prof. I. A. Kərimli dos. T.Ş.Şükürov


Download 4.84 Mb.
Pdf ko'rish
bet52/62
Sana28.01.2018
Hajmi4.84 Mb.
#25475
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   62

2

o). O, 


ildə  80-100  mln  məhsul  istehsal  edir.  Kompleksin  bir  korpusu  trikotaj  məhsulların  və 

köynəklərin  istehsalına,  ikincisi  üst  geyimlərinin,  yubkalar  və  cins  paltarların  istehsalına 

ayrıhb. Həmçinin yundan haznlannuş məhsulların buraxıhşı üzrə ixtisaslaşdırılmış sənaye də 

vardır.  Kompleksin  avtomatlaşdırılmış  anbarında  gündə  30  min  qablaşdırmam  həyata 

keçirməyə imkan verən,  400 iş  yerinin əvəzinə 19-nun  gücü ilə işləyən Robotstar sistemi 

tətbiq  olunur.  O,  həmçinin,  nəzərə  çarpacaq  dərəcədə  nəqliyyat  xərclərini  də  azaltmağa 

imkan verir, buda 1996-cı ildə 10 milyard liri keçmişdir. 

Geyim istehsalı üzrə texnoloji tədqiqatlara «Bennetton Group» son 3 ildə 200 milyard lir 

investisiya  qoymuşdur.  «Bennetton»nun  effektiv  reklam  kompaniyaları  hamı  tərəfindən 

qəbul olunmuşdur. 

Bütün dünyada əsas mətni: rasizimlə, QİÇS-lə mübarizə, ətraf mühitin qorunması və s. 

olan  «Bennetton»  kompaniyasının  iri  masştablı  reklamları  məşhurdur.  Bu  reklamların 

nümunələri  muzeylərdə,  Belçika,  Finlandiyada,  Yaponiyada,  Braziliyada  və  başqa 

ölkələrdəki  mədəniyyət  mərkəzlərində  ekspozisiya  mövzusu  olmuşdur.  1996-cı  ildə 

BMT-nin  (FAO)  istehsal  və  kənd  təsərrüfatı  təşkilatının  xahişi  ilə  «Bennetton»  Romada 

ərzaq  məsələlərinə  həsr  olunmuş  ali  səviyyədə  birinci  dünya  görünüşünün  reklam 

müdafiəsini təmin etmişdir. Diqqətəlayiqdir ki, dünya bazarında geyimlərin satış həcminin 

ümumi  azalması  fonunda,  keçən  il  «Bennetton»  firmasında  isə  əksinə  bu  göstərici  40% 

artmışdır. Bu uğur ən çox «Bennetton»un ABŞ, Şərqi Avropa və Yaxın Qərb ölkələrinə aktiv 

ekspansiyası  hesabına  əldə  olunmuşdur.  Effektivlik  həm  də  ticarət  mağazalarının  sayında 

deyil, ərazisini artırilma strategiyasında olmuşdur. 

«Bennetton»un  ən  böyük  geyim  mağazası  İtaliyada  deyil,  Londonda  yerləşir. 

«Bennetton»  Parisdə,  Berlində, Frankfurtda, Vyanada,  Barselonada, Praqada,  Budapeştdə, 

Sarayevoda  iri  firma  mağazaları  ilə  qürur  duya  bilər.  Rusiya  istehlakçısı  hələ  inamla 

«Bennetton» əmtəə markaları müxtəlifliyinə istiqamətlənə bilmir. Onlardan ən məşhurlarını 

sayaq. 


- «United Colors of Bennetton» kompaniyanın ən məşhur və tanınmış əmtəə markasıdır. 

Onun adı altında indi yeni  «206-parçası» irəlidədir. O, yumşaq praktiki olaraq qırışmayan 

parçadır. 

«Sisley»  -  markası  1968-ci  ildə  Parisdə  əmələ  gəlib,  Bennetton  ona  eksklüziv  hüququ 

1974-cü ildə əldə edib. 

«012»  (Zerododiçi)  -  1972-ci  ildən  mövcuddur.  Marka  12  yaşa  qədər  uşaqlar  üçün 

nəzərdə tutulub. 1974-cü ildən «Bennetton» firmasının uşaq paltarını satan «Mono- marka» 

mağazalar şəbəkəsinə görə geniş sürətlə inkişaf edir. 

«Zerontondo» - 1988-ci ildən mövcuddur. Bu marka yeni doğulmuş və 2 yaşma qədər 

olan  körpələr  üçün  nəzərdə  tutulub.  Məhsul  yalnız  təbii  liflərdən  və  hipoallergik 

materiallardan hazırlanıb. 

«Nordika» - xizək çəkmələri satışı üzrə tam liderdir (dünya həcminin 26%-i) ötən əsrin 

30-cu illərindən tanınmışdır, texnoloji yeniliklərlə zəngindir. 

«Prins»  -  tenis  raketləri  üzrə,  bazarda  artıq  20  ildən  çoxdur  ki,  prestijli  markalardan 

biridir. 1970-ci ildə yaranıb. 1976-cı ildə «Oversayz» raketkalarmı təklif edərək idmanın bu 

növündə, həqiqi texnoloji inqilaba başçılıq etdi. 1995-ci ildə  «Prins»  yeni bir iri yeniliklə 

seçildi. «Lonq body» (lonq bodi - uzun boy) raketkaları ənənəvi olanlardan 25 sm uzun idi. 

Prins  raketkaları  ilə  Mixael  Çanq,  Tomas  Enkvist,  Alberto  Kosta,  Peniso  Furlan,  Yana 

Novatna və başqa bir çox məşhur tenisçilər oynayırlar. 

571 


«Prins» markası adı altında, həmçinin, badminton oyunu üçün raketkalar, idman geyimləri 

və avadanlıqları məşhurdur. 

«Rolerbleyd»  -  eyni  adlı  Minneapolisdən  Amerika  firması  (indi  «Bennetton  Group» 

strukturuna daxildir).Ötən əsrin 90-cı illərində rolik konkiləri sənayesində süni canlanmaya 

başçılıq etmişdir. İndi o, dünya bazarlarında bu məhsulların 39%-nə nəzarət edir. Hazırda 

əsasən böyük uğurla  yeni  «aktiv əyləc texnologiyası», həmçinin  «Bleya Ranner» modelli 

rolik konkiləri istifadə olunur. 

«Killer  lup»  (qatil  ilgəyi)  -  idmanın  avanqard  növündə  möhkəmlənmiş  markadır, 

skoubordinq kimi. 

«Kəsi» (qıfıl) - artıq 70 il mövcud olan dağ xizəyi markasıdır. Son zamanlar «Nor- dika» 

ilə birləşdirilir. 

«Bayks» - qaçış və dağ velosipedinin populyar markasıdır. 

«Asolo»  -  1975-ci  ildən  alpinistlərin  qayaya  dırmaşan  idmançıların  və  turistlərin 

ayaqqabılarını bəzəyir. Bu nişan altında «Bennetton» kampaniyasının təqdim etdiyi on son 

yeniliklərdən biri, dərinin tikişsiz üsulla plastik altlıqlara bərkidilməsidir ki, bu daayaqqabmı 

daha rahat və sukeçirmoz edir. Belə bir texnologiya, həmçinin,  «Killer Sup» konkilərinin 

istehsalında istifadə olunub. 

Suallar və tapşırıqlar 

1)

 



«Bennetton» konserninin beynəlxalq marketinq kompleksinin konsepsiyasını, 

strategiyasını və xüsusiyyətlərini xarakterizə edin. 

2)

 

Konsernin Rusiya bazarında marketinq fəaliyyətinin xüsusiyyətləri hansılardır? 



3)

 

Konsern milli bazarın əhatə olunması üçün hansı strategiyadan istifadə edir? Bu 



strategiyanı onun əmtəə-marka praktikasında təsdiq edin. 

4)

 



«Bennetton» konserninin praktikasında əmtəə-markası hansı üstünlüklərə və ça- 

tışmamazlıqlara məxsusdur? 

5)

 

Azərbaycan bazarında «Benneton» konserni fəaliyyət göstərirmi? Onun hansı 



məhsulları Azərbaycan bazarında satılır? 

11.

 

Beynəlxalq marketinq və əmtəə markası 

I

 

nümunə. 

Britaniya firması «Marks & Spancer» özünü yaxşı göstərmiş univermaqlar şəbəkəsinə 

malikdir,  şəxsi  istehsal  bazarına  malik  deyil.  Ancaq  buna  baxmayaraq,  1982-ci  ildə  öz 

ixracını 58 mln funt sterlinqə qədər artırmışdır. 

Firmanın beynəlxalq biznesdə 3 strategiyası vardır: 

1)

 



«Sent-Mikle»  (sent  maykl)  əmtəə  markasından  istifadə  hüququ  ayrı-ayrı  əmtəə 

təşkilatlarına təqdim olunmasıdır. 

2)

 

Univermaqlarda «Senl-Mikle» markası ilə əmtəə satan eksklüziv mağazaların açılışı. 



Belə  hal,  məsələn,  Finlandiya  və  Yaponiyada  baş  vermişdir.  Orada  «Marks  &  Spancer» 

firmasının məhsulları Daniel univermaqlar şəbəkəsində satılır. Bu şəbəkə isə,öz növbəsində, 

əmtəəni birbaşa müəyyən pərakəndə ticarətçilərə satır, ya da topdan satışı reallaşdırır. 

3)

 



Kompaniyanın  siyasəti  ona  əsaslanır  ki,  o  artıq  onun  mağazaları  olan  ölkələrə  öz 

əmtəəsini ixrac etmir. Məsələn, Fransaya, Finlandiyaya, Kanadaya və Niderlanda. 



II

 

nümunə. 

«International Harwcster» kampaniyası 1974-cü ildə Sankaşir qraflığmda yerləşən yük 

maşınlarının  istehsalı  üzrə  iki  kiçik  layiqli  firma  əldə  etdi  (İngiltərə;  Seddan,  At-  kinson 

şəhərləri). «Atkinson yol cəngavəri» adlanan «A» hərfi ilə asan tanınan, köhnə 

372 


dəbdə dikəldilmiş qəfəs şəklində məşhur yük maşını idi. 

«Harwester» 2 kompaniya əldə etdi və yaranmış obrazı rədd etdi. Ancaq köhnə obrazlar 

geri qayıdır. İspaniyada - Harvester, «Peqasso» istehsal edən «Enasa» firmasını aldı (ispan 

bazarındadaha çox məqbul olan ad). Bu faktla ispaniyalılar çox qürurlanırlar. 

Yeni  yük  maşınları  nəslinin  əmələ  gəlməsilə  sonradan  «Harwester»də  problem  əmələ 

gəldi. Avropada reputasiyaya malik olmadığından, əsasən də yük maşınları ilə bağlı firmaya 

çox  olmayan  variantlardan  seçim  etmək  lazım  gəlir.  Avropa  bazarında  hansı  adı  tətbiq 

etmək?  Britaniya  yoxsa  ispan  adını?  Ya  da  bu  ad  ,ümumiyyətlə,  amerikan  adı  olacaq. 

Müxtəlif  əmtəə  markasına  malik  bu  istehsalçı  firmalar  tərəfindən  birləşmənin  hansı 

dərəcəsini görə bilərik? 



III

 

nümunə. 

«Coca-Cola»,  «Pepsi-Cola» kompaniyaları dünyanın  müxtəlif ölkələrində alkoqol-  suz 

içkilər  buraxan  firmalara  üstünlük  vermişlər  və  firma  nişanının  istifadəsi  üçün  ödəmələr 

alırlar.  Pepsinin  indi  150-dən  çox  ölkədə  öz  istehsal  sahələri  vardır,  ancaq  onlar  heç  bir 

zaman lisenziyanın ilk qeydiyyath anından 15-16 il ötəndən sonra istehsal sirrini itirməkdən 

qorxaraq, heç vaxt öz içkilərinin hazırlanma reseptini patent etməmişlər. 

«Coca-Cola»  1893-cü  ildə  təsis  edilib.  O  zamanlar  içki  mədə  və  12  barmaq  bağırsaq 

xorası dərmanı qismində təyin edilmişdir. İndi hər iki məhsul: həm pepsi, həm də koka-kola - 

böyük əksəriyyət istehlakçılar tərəifndən bir-birini tamamilə əvəz edən, kimi qəbul olunur. 

40  il  əvvəl  situasiya  başqa  idi.  Pepsini  o  zamanlar  fəhlə  sinfi  ilə  eyniləşdirirdilər  və 

«Coca-Cola»ya  isə  ona  ən  yaxşı  keyfiyyətli  mal  kimi  baxırdılar.  Pepsi  ilk  dəfə  ABŞ 

televiziyasında  öz  əmtəəsini  1939-cu  ildə  reklam  etdirmək  imkanı  əldə  etdi,  ancaq  bu  iki 

nəhəngin sonrakı inkişafı həqiqətən heyranedicidir. 

İkinci Dünya müharibəsi «Coca-Cola» kompaniyasına xeyli gəlir gətirdi. Əsgərlər onu 

özləri ilə okeanın o tayına gətirdilər. Ancaq «Coca-Cola» hələ bundan da əvvəl bütün işğal 

olunmuş Avropada spirtsiz içki satışına rəhbərlik edən Almaniyada satılırdı. Bu zamana həm 

də Hitler Almaniyasında şəkər difisitinə gətirib çıxaran Fanta- nm hazırlığı da aiddir. 

Eyni zamanda, ABŞ-m Müdafiə Nazirliyi birbaşa cəbhə xəttində «Coca-Cola» buraxılışı 

üzrə zavodların tikintisinə görə pul ödədi. 

IV

 

nümunə. 

Bank sferası əmtəə markasının tamamilə başqa seçim vacibliyi nümunəsini verir. İndi 

bütün  dünyada  istifadə  olunan  turist  çeklərinin  və  plastik  kartların  yaradıcısı  Tomas  Kuk 

(XIX  əsr),  davamçısı  isə  «Amerikan  Express»  kompaniyası  olmuşdur.  «Diners  Club» 

(Diners Klab) və  «Amerikan Express» kompaniyasından sonra,  «Viza  International»  (visa 

interneyşnəl) və «Master Charge» (mastə çaç) kimi bank konser- sumları da peyda oldular. 

Bu  iki  kompaniya  yerli  banklara,  onların  iştirakçılarına  öz  adlarını  standartlaşdırılmış 

beynəlxalq  format  kartlarında  istifadə  etməyə  imkan  verən  konsersiumu  təşkil  edirdi. 

Görünür  ki,  belə  banklara  müştərilər  daha  çox  qiymət  verirlər.  Belə  ki,  onlar  tərəfindən 

buraxılan turist çekləri yalnız korrespondent banklarında deyil, həm də həvəslə dünyanın hər 

yerində,  qəbul  olunur.  Beləcə  Britaniya  televiziyasmdakı  turist  kartlarının  reklamı 

beynəlxalq istiqamət azadlığına xüsusi diqqət yetirir. Ümumiyyətlə, yanaşmalar müxtəlifdir, 

ancaq bu bankların hazırki dövrdə yüksək xidmət səviyyəsi və ümumdünya şöhrətli əmtəə 

markası təqdim etmək bacarıqlarına xidmət edir. 

373 


Suallar və tapşırıqlar 

1)

 



Hər adı çəkilmiş şəraitdə təşkilatların beynəlxalq marketinq praktikasında əmtəə 

markasının rolunu müəyyən edin. 

2)

 

Məşhur əmtəə markaları sahibləri - kampaniyalar xarici bazarda hansı problemlərlə 



üzləşə bilər? Mümkün problemlərdən necə qaçmaq olar? 

3)

 



Kompaniyaların təsvir olunmuş strategiyasını müqayisə edin və beynəlxalq 

marketinq nöqteyi-nəzərindən onların güclü və zəif tərəflərini göstərin. 

4)

 

Azərbaycanda məşhur olan, xarici bazarda tanınan marka adlarını göstər. 



12.

 

Markanın xarakterinin konsepsiyasını yaradın 

«Grey» (qrey - boz) reklam agentliyi 100 il bundan öncə, Nyu-Yorkda (ABŞ), indi onun 

qərargahı yerləşən yerdə təsis olunan - transmilli kompaniyadır. «Grey» bir çox inkişaf etmiş 

ölkələrdə  filiallar  şəbəkəsinə  malikdir  və  ən  iri  beynəlxalq  reklam  agentlikləri  sırasına 

daxildir. Agentliyin müştəriləri sırasına «Prokter & Gemble», «British American Tabaco» 

(britiş əmerikən tabako) və «Mars» kimi çoxlu sayda filiallarını (şöbələrini) reklam edən iri 

multmilli kompaniyalar vardır. 

Agentlik  müxtəlif  sahələrdə  lider  kompaniyalarla  uzun  illər  boyunca  işləyərək  hər 

birinin  öz  təkrarolunmaz  imicini  yaradaraq,  onların  markalarını  reklam  edir  və  Brand 

Character  (brand  karaktə  -  marka  xarakteri)  yaradır.  Markanın  xarakterini  hazırlayarkən 

agentliyin mütəxəssisləri onun kapitalını formalaşdıran, verilmiş əmtəə markasının spesifik 

əlamətlərini müəyyən edirlər. 

Brand  Signals  (marka  siqnalı)  markanın  unikal  əlaməti  nə  qədər  yaxşı  müəyyən 

olunarsa, o qədər də onun kapitalı möhkəm olar. 

Agentlik iş prosesində öz müştərilərinə, sadəcə, sifarişçi kimi deyil, partnyor kimi daimi 

əməkdaşlığı  əsas  tutur.  Agentliklə  birgə  reklam  strategiyasını  və  öz  əmtəələrinin  bazarda 

mövqeyinin  strategiyasını  yaradaraq,  öz  kampaniyasının  marketinq  fəaliyyəti  haqqında 

lazımi  informasiya  təqdim  edirlər.  Bu  əməkdaşlıq  və  agentliyin  yüksək  ixtisaslaşdırılmış 

mütəxəssislərin  professional  təcrübəsi,  beynəlxalq  bazarda  reklam  olunan  markaların 

rəqabət qabiliyyətinin möhkəmlənməsini təmin edir. 

Əmtəə  markasının  obrazının  yaradılmasına  başlamazdan  əvvəl,  agentlik  gələcək 

yaradıcılıq işlərinin istiqamətinin müəyyənləşdirilməsi üçün aşağıdakı suallarla çıxış edir . 

1)

 

Verilmiş  layihənin  məqsədi  nədir?  Bu  sualın  tapılması  üçün  layihənin  həyata 



keçirilməsi mərhələsini müəyyən etmək lazımdır (məsələn, yeni əmtəənin üstünlüklərinin və 

keyfiyyətinin nümayişi, daha inandırıcı və cəlbedici reklamın yaradılması, əvvəlki reklamın 

üstünlüklərini  və  üslubunun  saxlanılması  ilə  reklam  obrazına  yenilik  verilməsi,  əmtəənin 

tətbiqi sahəsini genişləndirilməsi və yeni məqsədyönlü qrupların əhatə olunması). 

2)

 

Əmtəənin mənası nədir? Bunun üçün əmtəənin rəqiblərinin analoqları ilə müqayisədə 



xüsusiyyətləri  müəyyən  olunur  və  rəqib-əmtəə  sırası  hazırlanır,  yeni  istehlakçıların  cəl- 

bolunma mənbəyi müəyyən edihi' ( Source of business - sos of biznes - işin açarı). 

3)

 

Məqsədli  qrup  hansıdır?  Burada  verilmiş  əmtəənin  satışı  üçün  yaşı,  sosial  cinsi  və 



statusu,  həmçinin,  adətləri,  hərəkətləri  və  məqsədli  qrupun  istehlakçısı  həyat  üslubu  ilə 

fərqlənən strateji istehlakçı qrupunun müəyyən edilməsi tələb olunur. 

4)

 

İstehlakçıların  gözlədikləri  nədir?  Bu  halda  müəyyən  etmək  lazımdır  ki,  problem 



mövcuddurmu  və  bu  problemi  verilmiş  marka,  həll  edə  bilərmi?  İstehlakçının  həyatına 

əmtəə  hansı  yeniliyi  və  xüsusiyyəti  gətirə  bilər?  Əmtəənin  ödədiyi  xüsusi  funksional  və 

emosional tələbat mövcuddurmu? Bu marka istehlakçı həyatında hansı rolu oynayır? 

5)

 



Bu markanın inkişaf perspektivləri necədir və ondan real xeyir olacaqmı? 

6)

 



Nə üçün reklama, əsasən də ,markanın özünə inanacaqlar? 

7)

 



Markanın individuallığı necədir? Markanın individualhğmm müəyyən olunması 

374 


üçün aşağıdakıları fərz etmək lazımdır. Əgər marka insan olsaydı, o necə olardı? Onda hansı 

adətlər  və  üstünlüklər  olardı,  marka  necə  səslənərdi,  istehlakçılar  bu  markadan  istifadə 

edərək  hansı  məqsədə  çatmaq  arzusundadırlar,  marka  hansı  emosional  tələbatı  qane  edir, 

marka hansı hisləri yaratmalıdır? 

8)

 

Markanın  xarakteri  necədir?  Burada  söhbət  əmtəəni,  markanın  mövqeyini  və 



fərdiliyini bir neçə sözlə təsvir etmək mümkün olmasından gedir. 

9)

 



Bu markada reklam üçün hər hansı əsas obraz, söz və ya digər mütləq cizgi mövc- 

uddunmı? Bu vəzİ



5

^ətdə müə



3

ryən etmək lazımdır ki, markaya aid olan güclü vizual və səsh 

elementlər mövcuddunnu ki, onunla birləşir, əlaqələnir, istehlakçılar isə markanın xarakter 

mahiyyətini özündə əks etdirən hansısa vizual və ya səsh elementlər ayırırmı? 

Gətirilmiş  suallara  cavabları  aldıqdan  sonra  agentlik  aşağıdakı  əsas  anları  saxlayaraq, 

marka xarakterinin formalaşması üzrə işlərə başlayır. 

Markanın özünün spesifik cizgiləri olmalıdır. Onun obrazı rəqib markalardan aşağıdakı 

parametrə görə fərqlənməlidir, üstünlüklər, fərdilik, əsas obrazlar və sözlər. 

 

Marka istehlakçı üçün daha çox cəlbedici olmalıdır. Onun reklamı məqsədli qrup üçün 



başa  düşülən  olmalıdır.  O,  istehlakçının  istənilən  fundamental  tələbatını  qane  etməlidir, 

məqsədli  qrup  nəticədə  bu  markanı  özününkü  hesab  etməlidir,  belə  ki,  

mənim kimi». 

 



Marka  zamana  görə  dayanaqlı  olmalıdır,  həm  də  zaman  keçdikcə  öz  cizgilərini 

saxlamaq  qabiliyyətinə  malik  olmalıdır.  Marka  bütün  öz  cizgilərinə  hormonik  olaraq 

uyğunlaşmalıdır,  onun  həqiqətə  nə  qədər  uyğun  gəldiyini  müəyyən  etmək  üçün  aşağıdakı 

suallara cavab vermək lazımdır. Bütün detallar bir-birinə uyğun gəlirmi? Əmtəə həqiqətənmi 

üstünlüklərə malikdirmi? Markanın üstünlükləri istehlakçının əsas istədiyini əks etdirirmi? 

Fərdilik  və  üstünlüklər  arasında  məntiqi  əlaqə  varmı,  əsas  obrazlar  və  sözlər  markanın 

üstünlüklüyünü  və  fərdiliyini  ifadə  edirlərmi,  məqsədli  qrup  üçün  üstünlüklər  və 

individualhq vacibdirmi? 

 

Və nəhayət marka, eləcə də onun reklamı çox mürəkkəb olmamalıdır və özündə iri- 



həcmh məlumat daşımamalıdır. Axı, bütün möhtəşəmliklər, aydın olduğu kimi, sadədir. 

Bütün  yuxarıda  deyilənləri  cəmləşdirmək  üçün  sxem  göstərək:  I  -  marka  xarakterinin 

qurulması  yolu  və  II  -  əmtəənin  mövqeyinin  möhkəmləşdirilməsi  prosesində  marka 

xarakterinin rolu ilə. 

 

 

Mövqeləşrnə



 

 

 



 

 

Əmtəə



 

+

 



Məqsəd

 

 



Fərdilik

 

 



Markanın

 

 



yeni istehlakçının 

cəlbolunma mənbəyi 

üstünlüklər

 

+



 

 

 



xarakteri

 

 



Sxem 1. 

Həqiqətdə sən 

nəsən? 

Hr-msı insanlar tiçün sən 



təyin olnnmusan. Kiminlə 

yarışırsan. 

Nə üçün sən əlasan. 

 

Markanm xa- 



rakteri 

Sxem 2. 

375 


Bu  sxemdədə  yaxşı  markanın  xarakterinə  aid  olan  3  əsas  əlaməti  formalaşdırmaq 

mümkündür; rəqiblərin markalarından fərqlilik, cəlbedicilik və zamana görə dayanaq- lılıq. 

Marka xarakterini tətbiq etmək konsepsiyasının inandırıcılığı üçün agentlik tərəfindən 

bir  neçə  il  bundan  əvvəl  hazırlanmış  Sheba  (şeba)  pişiklər  üçün  yem  və  «Saura  Biagotti 

Venezia» qadın ətirləri marka xarakterini təsvir edən 3 və 4-cü sxemi öyrənin. 

Sheba 


 

 



Yüksəkkeyfiyyətli 

yem. 


 

Bütün inqrcdientlər 



təbiidir. 

 



Iştahaaçıcı görünüş 

və ətir. 

 

Qablaşma asan açılan, 



kiçik qızılı bankalar. 

 



«Sheba»  pişiklərin  sahibləri 

üçündür ki, onlar öz sevimlilərinə 

bağlıdır  və  pişik  üçün  qidanın 

hazırlanmasını  məhəbbətlərinin 

bir hissəsi hesab edirlər. 

 



«Sheba» ev şəraitində 

hazırlanmış qidanı əvəz edir. 

 

«Sheba» öz 



pişiyinizə verə 

biləcəyiniz məhəbbətin əla 

işarəsidir, çünki 

bu 


pişiklər üçün 

əla Yemdir. 

Şəxsi 


İntensiv 

Yaxın 


Məhəbbət 

və anlayış 

Saura Biagotti Venezia 

Sxem 3. 

 



 

Şərq gülləri zəngin iyli 

nüfuzlu qadın ətirləri 

 



Qablaşma Venesiyanın 

əsas obrazını əks etdirən 

Companile Tower (kom- 

plcynayl tavə) obrazında 

şlyapalı Arlekinanı 

xatırladan flakon və qızılı 

qutu. 



 



Venezia ətirini ola ətirlər 

haqqında təsəvvürü olan 14- dən 

39-a qədər yaşı olan qadınlar, 

digər ətirlərdən üstün bilirlər. 

 

Bu ətiri istifadə edən qadınlar, 



bu  ətirə  görə  özlərini  sirli, 

cəlbedici hiss edirlər. 

 

Səbəb - Venesiyanın unikal 



atmosferi. 

• Venezia ətiri

 

Venezia -



 

Venesiya kimi

 

cazibəni


 

çoxşəkilli və qarı

 

duyma


 

şıqdır: cazibəli,

 

qabiliyyəti



 

hissiyath, cəlbe

 

və sirr ara



 

dici, qəribə sirli.

 

sında qey



 

qeyri-


 

ri-müəy


 

müəyyənliklə

 

yənlikdir.



 

dolu, orla əsr

 

 

şöhrətini əks etdi



 

 

rir («qızıl» qab



 

 

la şmalar)



 

 

Sxem 4. 

376 


Suallar və tapşırıqlar 

1)

 



«Grey»  reklam  agentliyinin  marka  xarakteri  yaradılmasına  metodoloji  yanaşma 

prinsipləri hansılardır? 

2)

 

Markanın xarakter tərkibini təsvir edin. 



3)

 

Tapşırıqda baxılan metodologiyanın əsas vəziyyətlərindən istifadə edərək, müəllimin 



tapşırıqlarına və yaxud öz seçiminizə görə əmtəənin marka xarakterini hazırlayın. 

a)

 



Azərbaycan bazarında reallaşdırmaq üçün xarici firma əmtəəsinin; 

b)

 



Xarici bazarda reallaşdırmaq üçün Azərbaycan firmasını əmtəəsinin. 

13.

 

«General Motors» kompaniyasının beynəlxalq marketinqi 

«General  Motors»  (ceneral  motors)  -  avtomobilçilərin  yaddaşında  Şevrole,  Ponti-  ak, 

Byıiik, Oldsmobil və Kodillak kimi modellərin istehsalçısı kimi nəhəngin obrazını yaradan 

kampaniyadır. Bu ABŞ-m ən iri, 1989-cu ildə illik satış həcmi təqribən 3,4 mln avtomobilə 

çatan kompaniyalardan biridir. Ancaq avtomobil sənayesi də zaman kimi «General Motors» 

üçün  dəyişir.  Onun  yaponiyalı,  çinli,  qərbi  almaniyalı,  italyan,  isveçrəli  və  yuqoslaviyah 

rəqibləri  Amerika  bazarlarına  uğurla  daxil  olmuşlar.  «General  Motors»-un  1999-cu  ildə 

bazardakı haqqı 80-ci illərin əvvəlindəki 45%- lə müqayisədə 25% təşkil etmişdir. 

Avtomobil sənayesindəki qloballaşma tələblərinə cavab verərək «General Motors» özü 

qlobal dünya kompaniyasına çevrilirdi.O, investisiyanın qlobal portfelini yaratdı və dünyada 

minik  avtomobili  bazan  çoxluğuna  görə  ikinci  olan  Qərbi  Avropada  da  uğurla  işləyirdi. 

1990-cı illərdə ABŞ-da gözlənilən artım tempindən Qərbi Avropada orta hesabda ikiqat çox 

tez  artım  tempi  var  idi.  Baxmayaraq  ki,  «General  Motors»  kompaniyasının  əmtəə-satış 

həcmi  ,bir  qayda  olaraq,  ildə  1,5  mln  avtomobili  təşkil  edir,  ancaq  kampaniyanın  bütöv 

gəlirinin  təqribən  yarısını  məhz  onlar  gətirir.  Faktiki  olaraq  «General  Motors»  ABŞ-dakı 

investisiyanı təmin etmək üçün Avropa əmtəə bazarını istifadə edir. 

Ancaq  1990-cı  illərdə  Qərbi,  eləcə  də.  Şərqi  Avropada  rəqabətin  artması  müşahidə 

olunurdu.  Buna  görə  də,  «General  Motors»-un  əsas  məqsədi  baha  olmayan  avtomobillər 

bazarında istehsal xərclərini nəzərə alaraq öz rəqabətaparma bacarığını təmin etmək üçün 

xərclərin  aşağı  salınması  problemi  olmuşdur.  Məsələn,  «General  Motors»  İspaniyadakı 

zavodunda  gecə-gündüz  istehsalı  və  təqribən  ixtisaslaşmanın  bərabər  səviyyəsini  təmin 

edərək  ücnövbəli  iş  tətbiq  etdi.  Belə  yanaşmam  təcrübə  edərək  o,  etibarlı  və  müasir 

avtomobil istehsal etməyi, onları rəqibinkindən aşağı qiymətə təqdim etməyi bacarırdı. 

Bundan başqa «General Motors» öz konveyerlərini genişləndirir. Məsələn, kompaniya 

əla  sinifli  avtomobillərin  istehsalı  sahəsində  öz  mövqelərinin  gücləndirilməsi  məqsədilə, 

İsveçrədə ən iri avtomobil istehsal edən «Saab»m yarı hissəsinə nəzarət edir. Şərqi Avropada 

kompaniya.  Qərbi  Avropa  bazarında  onları  reallaşdıraraq,  15000  kiçik  «Kadenn» 

avtomobillərinin istehsalı üçün «Raba» ilə strateji ittifaq formalaşdıraraq yeni region bazarı 

ələ keçirir (Raba - Macarıstanda hökumət müəssisəsidir). 

Gələcəkdə «General Motors» rəqabət strategiyasını 3 prinsipdə bazalaşdıracaq: xərclərin 

aşağı  salınması  liderliyi,  konveyer  istehsalının  genişləndirilməsi  və  yeni  region  bazarına 

giriş. 


377 

Download 4.84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   62




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling