Elmi redaktor: Rəvcilər: dos. E. N. Kərimo v prof. I. A. Kərimli dos. T.Ş.Şükürov
Download 4.84 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Suallar və tapşırıqlar
- Hindistan bazarının marketinq mühiti (məlumatlar 1990-cı illərin sonunadır)
|
Suallar və tapşırıqlar 1)
«General Motors» marketinqin hansı konsepsiyasını əsas tutur? 2)
Beynəlxalq marketinq strategiyası kompaniyaya öz problemini həll etməyə hansı şəkildə imkan verir? 3)
4)
Azərbaycanda «General Motorsun» rəsmi distribütoru hansı firmadır? Onların satış siyasəti haqqında danış. 14. Dizaynerlər xarici bazarları seçirlər «Decor Designs» (dekor disayns - interyer dizaynı) yüksək standartlara müvafiq olaraq mənzillərin interyer tərtibatına ixtisaslaşaraq, yataqxanaların, ictimai müəssisələrin təchiz edilməsi sahəsində uğurla işləyən kiçik ingilis firmasıdır. Firma üc qadın tərəfindən yaradılmışdır: memar, interyer dizayneri və naxış materialları üzrə mütəxəssis. Böyük Britaniyanın müxtəlif şəhərlərində yerləşən yataqxanaların interyerlərinin tərtibatı üçün bir neçə sərfəli müqavilə bağlamaq nəsib olmuşdur. Firma dizayn üzrə bütöv xidmət dəstini təklif edə bilirdi: orijinal dizayn hazırlanması, otaqların interyer tərtibatı, lazımi naxış materiallarının və mebelin əldə olunması, müştərinin arzusuna uyğun onların orijinal dizaynım özünə daxil edərək yerinə yetirilən işi başa çatdırılması, müştəriyə təhvil verilməsi və ona nəzarətin aparılması. Müqavilə qiymətləri işin həcmi və xarakterindən asılı olaraq müştəri ilə razılaşmaya əsasən tərtib olunurdu. Qiymətə komission mükafatlar və material almaq üçün xərclər də daxildir. Firma tərəfindən görülən işlər, iş həcmi onun üzvləri üçün tam məsuliyyəti təmin edirdi, ancaq fəaliyyətin genişləndirilməsi Böyük Britaniyadakı əlverişsiz iqtisadi vəziyyətlə bağlı perspektivli deyildi. Firmanın genişləndirilməsi problemi, onun üzvlərinin toplantısında müzakirə olunmuşdur. Onlar aşağıdakı mülahizələri söyləmişlər. •
Mən fikirləşirəm ki, biz xarici bazarlara çıxmalıyıq. Mən bu yay Avropa üzrə səyahət edərək məzuniyyətimi keçirdim. Mən bir neçə yataqxanalarda qalmışam, onlardan bəziləri lazımınca yaxşı görünürdü, digərlərinin dizaynını heç də xüsusi çətinlik və böyük xərc çəkmədən yaxşılaşdırmaq olardı. Götürək iri gül buketli fransız divar kağızlarını - bir dəfə gecə mən yata bilmədim və onları saydım. Təkrar olunan orna- mentdir, gözə yaxşı görünür, ancaq bu kağızlar daha yaxşı, hansısa XVII əsr qəsrinə yaraşardı. Heç bir kvadratşəkilli otaq yox idi. Hər yerdə gözə rəngarəng pərdələr, çəhrayı plastik abajurlar nəzərə çarpırdı. Bir sözlə, yataq.xananın interyeri konfort hissini yaratmırdı, tam əksinə qıcıqlandırıcı təsir göstərirdi. Bizim firma bu yataqxanaya öz xidmətini təklif edə bilərdi. •
Ola bilər ki, bu yataqxana fransız zövqünə əsasən tərtib olunub, amma o «Hil- ton», «Holiday İnn» (hilton, Holidey in) kimi ölkəsindən asılı olmayaraq, birinci dərəcəli beynəlxalq yataqxanalara aid deyil. Dizayna belə standartlaşdırılmış yanaşmanı nəzərə alaraq, bizim firma onlara hansı xidmətləri təklif edə bilər? •
hazırlayarkən yerli zövqləri və mədəniyyəti nəzərə almağa çalışırlar. Əgər bizim firma Avropadakı ixtisaslaşmış bölmələrinin birində və yaxud da harada isə əməkdaşlıq qura bilsəydi bunu nəzərə alardı. •
Ancaq mən fərdi mülkiyyətdə yerləşən kompaniyalar ilə işləməyə üstünlük verirəm - bu daha möhkəm əməkdaşlıqdır, buna görə bizim firma tam hərəkət azadlığı qazanacaq. •
ənənəvidir və ev interyerinə daha yaxındır. •
Biz o qənaətə gəlmişik ki, ev dizaynı çox maraqlı və gəlirli ola bilər. Düzəlişini 378
etdiyimiz o böyük evi xatırlatmaq kifayətdir. İşlərin sonunda o qəsr kimi görünürdü. •
Yeri gəlmişkən, qəsrlər haqqında. Maraqlıdır, indi yaxın Şərqdə hansısa qəsr ti- kilmirki? Mən hər zaman müsəlman memarlığı ilə maraqlanırdım və fikirləşirdim ki, əgər qəsrin heç olmasa bir neçə otağının düzəldilməsinə sifariş ala bilsək, bizim firma bununla Britaniya dizaynerlərinə hansı şöhrəti gətirə bilərdi. •
çatışmazlıqları vardır. Mən əvvəllər işlədiyim bir firma Yaxın Şərq ölkəsinin birində qəsr düzəldilməsi üzrə müqavilə bağlamışdır. Göndərilən material böyük gecikmələrlə çatdırılmışdı. İstiyə görə yapışqan qurumuş, naxış materialları korlanmış, mebel isə ağqarışqalar tərəfindən gəmirilmişdir. •
sifariş götürmək olar, çünki bu ölkə Böyük Britaniyaya yaxındır. Bu işin necə görülməsinə nəzarəti də asanlaşdırır. •
üstəlik ssuda, əgər ala bilsək, datasiya ayıra bilərik. •
Bu pullar ezamiyyət xərclərini ört-basdır etmək üçün və potensial müştərilər ilə əlaqələr qurulması üçün təyin olunmuşdur. İşlərin görülməsinə görə nəzarəti müqavilənin qiymətinə daxil etmək olar, ancaq hər halda sən haqlısan. Bəlkə biz Avropanın əsas kurortlarında istirahət və əyləncə mərkəzlərinə öz xidmətimizi təklif edək? Bizim firmanın bir çox ölkələrin kurort ərazilərində tikinti masştabmı nəzərə alaraq geniş fəaliyyət sahəsi ola bilərdi. Məsələn, İspaniyada. Belə müzakirə edərək, sahibkarlar, onların firmaları daxili bazarda işləməyə davam edərək, dizayn üzrə öz xidmətlərini xarici bazarlarda da etmək qənaətinə gəldilər. Bunun üçün onlara mümkün müştərilər haqqında məlumat əldə etmək və öz xidmətlərinin təklif olunmasından maksimal gəlir əldə etmək üçün marketinq kompleksi hazırlamaq lazımdır. Suallar və tapşırıqlar «Docor Designs» firmasının mütəxəssislərinə məsləhət edin və aşağıdakı suallara konkret rəy hazırlayın. 1)
Firmaya beynəlxalq marketinqin hansı konsepsiyasını seçmək məqsədəuyğundur? 2)
Mədəni adətlər sahəsində tədqiqatları və seçilmiş konsepsiyaya uyğun dizayn üzrə xidmət tələbini necə öyrənməli? 3)
etməli? 4)
Reklam kampaniyasını necə aparmalı? 5)
Azərbaycan Respublikasında turizm sahəsi inkişaf edir, bu sahədə sizi nə qane edir (dizayn nöqteyi-nəzərindən) və nə təklif edərdiniz? 15. Marketinq kompleksi və xarici mühit Norveç iqtisadiyyatı əmtəələrin və xidmətlərin xarici ticarətindən ənənəvi olaraq xeyli asılıdır. İxracın 2/3-i Danimarkaya, Fransaya, Almaniyaya, 14%-i İsveçrəyə yə Finlandiyaya düşür. İdxalın 50%-ə yaxmı Avropa İttifaqı (Aİ) ölkələrinə yönəlir, İsveçrə və Finlandiyanın haqqı isə 20% təşkil edir. Norveç iqtisadiyyatının əsas gəlir mənbəyi - Şimal dənizindən, əsasən ötən əsrin 80-ci illər ində gəlirli olan neft hasilatmdandır. Neftin qiymətinin enməsi nəticəsində Norveçin iqtisadi artımı 1,2% aşağı endi. Siyasi münasibətdə Norveç mərkəzçi ölkələrə aiddir ki, hökumətdəki tez-tez olan dəyişikliklər ölkə iqtisadiyyatmdakı mövcud vəziyyətin saxlanılması üçün idarə edən 379
koalisiyanın cəhdlərinə bağlıdır. Hökumət tənzimlənməsinin yüksək səviyyəsi və biznesin hökumət nəzarəti - Norveç iqtisadiyyatının xarakterik əlamətidir. Onun üstünlüklərinə, həmçinin, ərzaq malları ilə özü-özünü təmin etməni də aid etmək olar. Hökumətin maliyyə yardmu xarici firmalar üçün maneə yaradır. Norveçin bütövlükdə müvəffəqiyyətli iqtisadiyyatı fonunda əmtəə dövriyyəsinə görə qida sənayesində ixtisaslaşan «Stabburet AS» (8 mlrd, krondan çox) kompaniyası tutur. Kompaniyanın əmtəə assortimentində: dondurulmuş quşlar (bazarın 65%), paştet (64%), konservləşdirilmiş farel (49%), mürəbbələr (39%), dondurulmuş tərəvəzlər (37%), dondurulmuş kartof (36%), meyvə şirələri (32%) daxildir. Norveç bazarında «Stabburet»-in əsas rəqibləri arasında bu məhsullara görə bazar haqqının 1 O-dan 31%-nə kimi malik olan 7-8 firma seçilir. Ötən əsrin 90-cı illərində kompaniya dinamik olaraq inkişaf etməyə davam edirdi. «Stabburet» əmtəəsinin satışını 2 iri topdansatış firmaları tərəfindən təşkil edir. «Fresh meat» (freş mit - təzə ət) (pərakəndə ticarətçilər arasında əmtəəni paylaşdım) və «Wholessale» (houlseyl - topdansatış) (şaxələnmiş kiçik topdansatış ticarətçilər pərakəndə satış ticarəti və Norveç daşıyıcılar şəbəkəsindən reallaşdırmanı həyata keçirir). Norveç bazarında pərakəndə baqqaliyyə firmaları arasında bazarın 22,8% haqqını tutan sözsüz lideri «Coop»-dur (Norges Kooperative Sandsforening - Norqis koorpereytiv səndsforeninq). Norveç supermarketlərinin xarakterik üstünlüyü - onun kiçik sahəli olmasıdır. İri mağazaların payına (ərazisi 2,5 min m^ olan) supermarketlərin ümumi sayının 20%- dən azı düşür. Bu, hər şeydən əvvəl, çıxarılmada təqdim olunan əmtəə markalarının sayını məhdudlaşdırır. Pərakəndə satış firmalarının şəxsi markaları daxili bazarda onun hüdudlarından olduğundan xeyli az dərəcədə tanınır. «Coop» (kuup - toyuq hini) istehlakçılar arasında sözsüz populyarlığı, uğurlu as- sortimentinə, cəlbedici və rasional qablaşdırmasma, orta və aşağı qiymətlərə görə əldə etmişdir. Bazarda reallaşdırılan çoxlu sayda əmtəə markaları, satış üzərində effektiv nəzarəti tələb edir. «Stabburet AS» hesab edir ki, topdansatış və pərakəndə ticarətçilərlə sıx əlaqələrin saxlanılması, ona satış kanalları üzərində zəmanət verməyə imkan verir. Bonuslar sistemindən istifadə edərək firma özünün istehsalı olan məhsullarını, demək olar ki, bütün mağazalar assortimentino daxil etməyə müvəffəq olmuşlar. Bütün Norveç üzrə pərakəndə mağazalara birbaşa məhsul çatdıran şəxsi nəqliyyat vasitələri də, həmçinin, satış üzərində nəzarətin effektivliyinin artmasına dəlalət edir. Kompaniyanın mütəxəssisləri əmindirlər ki, uğurlu satış üçün hərəkət və paylama proqramını və strategiyasını hazırlamaq azdır, həmçinin, mal alışının cəlbedici motivlərini öyrənmək, onu televiziya və mətbuat reklamında istifadə etmək lazımdır. «Stabburet AS»-in məhsulları daxili bazarda böyük əksəriyyət istehlakçı üçün nəzərdə tutulmuş dad və keyfiyyəti ifadə edən «əla Norveç» məhsulu kimi tanınır. Kompaniya öz fərdiliyi haqqında reklamdan geniş istifadə edərək və müxtəlif idman tədbirlərinə sponsorluq edərək xəbər verir. Əmtəə markasının yüksək reputasiyası və məşhurluğu qiymət strategiyasını mükafatla şərtləndirdi. Hökumətin Norveç istehsalçıları müdafiəsi üzrə imtiyazları kompaniyaya dövriyyədən 8% həcmində gəliri təmin etməyə imkan verir. «Stabburet AS»-in lazımınca xeyirli fəaliyyəti hər halda ona gələcəkdə zəmanət vermir. Bu qənaətə firmanın rəhbərliyi Norveçin Aİ-yə daxil olmasının mümkün nəticələrini qiymətləndirərək gəlmişlər. Onun qorxusu aşağıdakı nəticələrdə əsaslanır. • Ticarət baryerlərinin ləğv olunması, ölkə daxilində qida məhsullarına qiymətin endirilməsinə səbəb olacaq. ;80
•
Rəqabət güclənəcək. •
Qida məhsullarının təhlükəsizliyi üzrə qanunvericilik dəyişdiriləcək. •
İstehlakçıların üstünlükləri və zövqləri daxili təsirlərə məruz qalacaqlar. •
Yeni texnologiya tələb olunması mümkündür. Belə perspektivi nəzərə alaraq kampaniya onun dövriyyəsinin yarısına düşən qədim Norveç qida məhsullarına əsas ümidlərini bağlayırlar. Eyni zamanda, o nəzərə alır ki, bu seqmentin istehlakçılarının bir hissəsi öz zövqlərini dəyişə bilər və Qərbi Avropa mətbəxinin tərəfdarına çevrilə bilərlər. Kompaniyanın rəhbərliyi güman edir ki, qalmış bazar payını qorumaq üçün yeni marketinq cəhdləri tələb olunur, bu isə bəlkə də ardınca qiymət strategiyası dəyişikliklərini çəkib aparacaq. Vəziyyətə qiymət verərək, marketinq üzrə vitse prezident hesab edir ki. Qərbi Avropa firmaları Norveçdə güclənən kimi, kompaniya bazarın müəyyən hissəsini itirəcək.
1)
«Stabburet AS» firmasının fəaliyyətinə mikro və makromühitin hansı elementləri təsir edir?
2)
Firmanın marketinq kompleksinin tərkibini, onun müsbət və mənfi tərəllərini qeyd edərək, xarakterizə edin. Marketinq kompleksinin hansı aspektlərini sizin fıkrinizcə yaxşılaşdırmaq lazımdır və nə üçün? 3)
zəmanətləri verərdiniz? 16. Xarici bazara çıxılsmmı? 1971-ci ildə əsası qoyulmuş və ucuz ayaqqabı istehsalında ixtisaslaşdırılmış Strotner's Shoes (strotnəs şus - strotnerin ayaqqabıları) (ABŞ, Şimali Karolina), 1989-cu ildə xarici bazara çıxış haqqında qərar qəbul etdi. Həmin il ABŞ dollar kursunun digər inkişaf etmiş ölkələrin valyutalarına əsasən ötən əsrin 80-ci illərində enməsinə görə, uğurlu il kimi qiymətləndirilmişdir. Firmanın ekspertləri hesab edirdilər ki, artıq ayaqqabıların xarici bazara ixracı zamanı gəlib çatmışdır. Ancaq onlar nəzərə almamışdılar ki, bu ölkələrin əksəriyyəti əhalisinin gəlir səviyyəsi o qədər aşağıdır ki, ABŞ və Avropada olduğundan da daha aşağı qiymətə satış üçün imkanlar tapmağa məcbur olacaqlar. Eyni zamanda, bu bazarlarda «Strotner's Shoes» satışın və gəlirin əsaslı səviyyəsinə çatmışdırsa da, firmanın rəhbərləri sürətlə güclənmiş rəqabətdən ciddi narahat idilər. Kompaniyanın prezidentinin fikrincə, firmanın ekspertləri tərəfindən dünyadakı iqtisadi və demoqrafik inkişaf tendensiyaları təhlil edilərək belə nəticəyə gəlinmişdir ki, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə ucuz ayaqqabı satışı üçün münbir şərait var. Firma tərəfindən müasir, yüksək istehsal avadanlığından istifadə, personalın gəlirin bölüşdürülməsində iştirakı, kompaniyanı satışı kütləvi istehlakçı üçün nəzərdə tutmağa imkan verərək müvəffəqiyyətə ümidləndirirdi. Ötən əsrin 80-ci illərinin sonunda ABŞ dollar kursu artdıqdan sonra belə kompaniya rəhbərliyi gələcək satış bazarında rəqabət mövqeyini optimal qiymətləndirirdi. Firmanın ekspertləri hesab edirdilər ki, istehsal həcminin genişləndirilməsi əmtəə vahidliyi xərclərin enməsinə gətirib çıxaracaq, bu isə qiymətin rəqabət qabiliyyətinin lazımi dərəcəsini gəlirlər çox olmasa da belə, təmin edəcək. Kampaniyanın prezidentinin tapşırığına əsasən, marketinq xidmətinin ekspertləri Hindistan bazarı üzrə məlumatları öyrəndilər. Onların nəticələri ümidverici idi, belə ki, aşağıdakı vəziyyətlərə istinad edilirdi; ölkə uzunmüddətli iqtisadi inkişafın başlanğıc 581
mərhələsindədir, həyat səviyyəsi yüksəlir, geniş istehlak mallarımn ixracma gömrük rüsumu endirilib, qonşu ölkələrə geri ixrac imkam mövcuddur, əhalisi 800 mln. nəfərdir. Ancaq marketinq üzrə vitseprezident informasiyanı yetərli saymadı və Hindistandakı ucuz ayaqqabı satışı bazarının lazımınca cəlbedici olması fikrini ekspertlərlə bölüşmədi. O, ölkənin daha etibarlı iqtisadi portretini yaratmaq üçün daha ətraflı məlumat topladı. Ancaq bununla kifayətlənmədi, belə ki, o, hesab edirdi ki, siyasi, hüquqi, mədəni amilləri bilmədən ölkədəki bazar şəraitinə real qiymət vermək mümkün deyil. 0,lazırmnca inkişaf etmiş və çiçəklənmiş Pencab qərargahında yeri olan hadisələr haqqında nümunələr gətirdi. Siyasi azadlıq tələb edən sikxlərin çaxnaşmalan, bundan başqa dini xadimlərin nüfuzunu nəzərə alaraq, ölkəyə ayaqqabı gətirilməsindən onun tam qadağasına kimi istənilən məhdudiyyətləri gözləmək olar. Ölkə üçün isti iqlimə xarakterik olan əsrlərlə toplanmış adətləri də nəzərə almaq lazımdır; demək olar ki, bütün il boyu ayaqqabıdan istifadə etmək vacib deyil, yayda isə yağış fəslində palçığa görə ayaqqabını qorumaq və ayaqyalın gəzmək qəbul olunmuşdur. Eyni zamanda,qərb üslubunun geyimdə və ayaqqabıda artan təsirini də nəzərə almaq lazımdır. Bir çox jurnal məqalələrini öyrənərək marketinq üzrə vitse-prezident o qənaətə gəldi ki, Hindistanda Avropa üslubu geyim satışı, ABŞ-dakı kimi olmasa da artır. Ancaq reklam fəaliyyəti, satışı stimullaşdırma üsulları, əmtəənin bölüşdürülməsi haqqında informasiyalar açıq-aşkar az idi. Firmanın prezidenti tərəfindən Hindistan bazarının marketinq tədqiqatlarının məqsədəuyğunluğu haqqında sualların həll olunması üçün əməkdaşların yığıncağının keçirilməsi haqqında qərar qəbul olunmuşdur.
Əhalisi, mln nəfər
789,12
0 cümlədən, şəhərli %
26
Artun tempi %
2 Etnik qruplar %;
-
indoariyalılar
72 dravidianlar
25
digərləri
3 Dillər
İngilis, hindi, xindustan və başqa
indiuizim 84
islam
11 xristianlıq
3
sikxlər
2 Orta yaş həddi, il qadınlar
55
kişilər
56 Savadlılıq, %
36
iqtisadiyyat;
ÜDM, milyard dollar 193,82
Əhali üçün, dollar
272
ÜDM-nin orta artım tempi, %
3
Ticarət partnyorları, % İxrac:
ABŞ
11 Böyük Britaniya
6
Yaponiya
9 idxal:
iran 11
ABŞ
12 Almaniya
6
382 İxrac strukturu
Geyim, ərzaq malları, xammal, dəzgahlar, kimyəvi maddələr.
İdxal strukturu Neft, dəmir, polad, sənaye malları, dəzgahlar, kimyəvi maddələr
1)
2)
Kompaniyanın marketoloqları tərəfindən təhlil olunan marketinq informasiyası növü necə adlanırdı? 3)
Tədqiqatların obyektini və onun tərkib hissəsini təsvir edin. 4)
Hindistan bazarına çıxış vəziyyətində hansı qiymət strategiyası və bazarın əldə olunması nəzərdə tutulmuşdur? 5)
hesab edirsiniz və nə üçün? Müsbət cavab varsa, hansı obyektləri (amilləri) öyrənmək lazımdır? 6)
17. Yeniliyin xarici bazara hərəkəti Böyük Britaniyada borucuq və flyuoressent işıqlanma lampalarının istehsalçısı kimi tanınan «Coloured light» (kalərid layd - rəngarəng işıq) firması ötən əsrin80-ci illərinin sonunda xarici bazara çıxmaq və orada möhkəmlənmək qərarını qəbul etdi. İlkin qərar Qərbi Avropaya tuşlanmışdır. Firmamn daxili bazarında rəqabət üstünlüklərini məişətdə, həm də sənayedə istifadə olunma üçün nəzərdə tutulmuş geniş işıq effektli qammalı borucuqların konstruksiya və istehsal sahəsində müəyyən nailiyyətləri və üstünlükləri ilə şərtləşdirilmişdir. Firmanın əsas əmtəəsi - uzunluğu müxtəlif, diametri 2 sm-dən 5-sm-ə kimi olan şüşə borudur. Boru daxildən müxtəlif kimyəvi tərkiblə örtülüb, sonra isə hansısa təsirsiz qazla və ya bir neçə qazın birləşməsi ilə doldurulub (neon, kriptor, arqon və s.). Borudan elektrik cərəyanı keçirilən zaman qaz parlaq işıq yaradaraq, işıq şüalarının təsiri altında işıqlanır. Firmanın mütəxəssisləri kimyəvi örtüyün və qazın bir neçə kombinasiyasını hazırlamışlar, buna görə yalnız rənglənmiş işığın müxtəlif çeşidlərini almaqla yanaşı, həm də ağ rəngin müxtəlif çalarlanm əldə etməyə müvəffəq olmuşlar. Bu firmaya müştərilərin, əsasən də, çöl reklamı üçün boru istifadə edənlər üçün, tələbatım tam ödəməyə imkan verir,Müştəriləri həm də, o cəlb edir ki, firma onların istəyinə əsasən borunun xarici şüşələrinə istənilən formanı, tələb olunan rəng və forma kompazisiyasmı tərtib etməyi bacarır. Bundan başqa, xüsusi elektrik sxemi, hərəkət effekti yaratmaq imka- nmmı da verir. Buna oxşar texnologiyalar dünyada tanınmışdır, ancaq firmanın dizayndakı nailiyyətləri bir çox rəqiblərə üstün gəlir. Bu yaxınlarda firma yeni məhsul - şəxsi texnoloji hazırlıqların nəticəsi olan müasir konstruksiyanı təqdim etdi. Onların yüksək maya dəyərinə baxmayaraq «Coloured light», özünün möhkəm bazar mövqeyinə əsaslanaraq yeniliyin xeyli yüksək qiymətə reallaşma imkanına ümid edir. Daha zərif və rəngli işıq effektini qiymətləndirən xarici Qərbi Avropa sifarişçiləri, firmanın istehsal həcminin 10%-ə yaxınını almışlar. Bu bazarda satışın genişlənməsinə, analoji məhsulun bir qisim milli istehsalçıları maneə törətmişdir. Ancaq firmanın marketinq üzrə vitse-prezidenti hesab edir ki, yeniliyə əsasən, firma istənilən bazarda minimum bir il liderlik vəziyyətini tuta bilər. Firmanın rəhbərliyi marketinq üzrə vitse-prezidentin ideyasını təsdiq etdi və məqsəd kimi gələcək dövr üçün xarici bazara çıxmaq, məqsədli bazarın seçimi və onda öz mövqeyini möhkəmləndirməyi müəyyən etdi. 383
|
