Elmi redaktor: Rəvcilər: dos. E. N. Kərimo v prof. I. A. Kərimli dos. T.Ş.Şükürov


Download 4.84 Mb.
Pdf ko'rish
bet54/62
Sana28.01.2018
Hajmi4.84 Mb.
#25475
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   62

Suallar və tapşırıqlar 

1)

 



Məqsədli bazar seçimi üçün hansı tədqiqatları həyata keçirmək vacibdir? 

2)

 



Firmaya məqsədli bazar seçimi üçün hansı strategiyanı istifadə etməyi məsləhət 

edərdiniz? 

3)

 

«Coloured light» firmasının yeniliyinə və bazara hərəkətin hansı üsullarını marketinq 



üzrə vitse-prezidentə məsləhət edərdiniz? 

18.

 

Xarici bazarlarda kenquru 

1987-ci  ilin  əvvəllərində  iki  sahibkar  tərəfindən  müxtəlif  məhsulların  reklamı  üçün, 

eləcə də, pablik rileyşnz üçün yüksəkkeyfıyyətli fotoşəkillərin hazırlanması üzrə sifarişləri 

qəbul edən kiçik D... və P... firmasının əsası qoyulmuşdur. 

İlk  fəaliyyət  illəri  firmaya  uğur  və  təsis  olunduğu  Avstraliyada  məşhurluq  gətirdi. 

Partnyorlar diqqət yetirdilər ki, Avstraliyanı ziyarət edən çoxsaylı turistlərin arasında daima 

çoxlu  yaponlar  vardır.  Bu  faktla  maraqlanaraq  Avstraliya  əmtəəsinin  Yaponiyadakı 

populyarhğının artırm haqqında informasiya əldə etdilər. Bu zaman onlar fırmala- rm xarici 

bazara çmş imkanları haqqında Avstraliyanın əmtəə palatasında konsultasiya almaq qərarına 

gəldilər. Palata firmaya Yaponiya bazarı üçün nəzərdə tutulmuş təqvimlərin hazırhğı üçün 

onların fotolarından istifadə etməyi məsləhət gördü. 

D... və P... 12 fotoşəkil hazırladı və ümid etdi ki, yapon partnyorlarma təqvimlərin satışı, 

onlara  yaradıcılıq  işlərinə  daha  çox  diqqət  artırmağa  imkan  verəcək.  1987-ci  ildə 

Avstraliyanın əmtəə palatası buna oxşar təqvim satışını Yaponiyada təşkil etdi. Bu da yapon 

və Avstraliya yumor hisləri arasında bir çox müxtəlifliyi üzə çıxartdı. Potensial istehlakçı 

fotoşəkillərin  yalnız  dördü,  insan  üzərində  işlənmiş  kenquru  təsvirli  şəkil  xoşuna  gəldi, 

ancaq onların pozaları müəlliflərin yumor hissinə baxmayaraq, yaponların ağlına baxmadı. 

Avstraliyanın həyatını əks etdirən fotolar isə onları heç cəlb etmədi. 

Belə bir uğursuzluğa baxmayaraq, D və P firması xarici bazara hərəkətdən imtina etmək 

istəmirdi. ABŞ-da Avstraliya əmtəə tələbatının yaxşılaşmasına əsaslanaraq, güman edərək 

ki, amerikalılar onların yumorunu başa düşəcəklər. Onlar təbrik açıqcaları ilə məşğul olmağı 

qərara aldı. Partnyorlar heç də xərc tələb etməyən əlyazmalı,  gülməli açıqcalar seriyasını 

hazırladılar. Amerikan bazarı üçün o zamanlar kenquru- nun gülməli pozalarda olan şəkilli 

açıqcaları  yenilik  idi.  Firmanın  agenti  nümunələri  ABŞ-a  gətirdi,  ancaq  amerikalılar 

stilizəolunmuş kenquruda - siçanı gördülər! 

Partnyorlar kenquru təsvirini poçt kağızlarının Post-it banknotlarmda, üzərində istifadə 

etməsi təklifinə yenidən baxdılar, ancaq onları rədd etdilər. Belə ki, mövcud neqativlərdən 

istifadə  etmək  problemlər  yarada  bilərdi.  Ən  başlıcası  isə  müəllifin  fikrincə  bu  variantda 

fotoşəkillərin əsas qiyməti itə bilərdi. 

Suallar və tapşırıqlar 

1)

 



Təsvir edilmiş situasiyada sizin fıkrinizcə, firmanın xarici bazar seçiminə hansı səhv 

anları qeyd etmək olar? 

2)

 

Sizin fikrinizcə, hansı informasiya firma üçün, onun əmtəəsinin xarici bazarda 



rəqabətaparma bacarığını təmin etmək üçün vacibdir? 

3)

 



Lazımi informasiyanı almağın hansı üslubunu siz təklif edə bilərdiniz? 

384 


19.

 

Avropada Disneylend 

Uold Disneyin ölümündən sonra «Uold Disney kompaniyası» elə hesab edilirdi ki, o öz 

yaradıcılıq  gücünü  itirmişdir.  Video-  və  telebazarda  işləməyə  başlamış  «Disney»  öz 

kinofondundan razı idi, ancaq onun yeni filmləri (ildə cəmi 3-4), bir çox hallarda rəflərdə 

qalırdı. Televiziyadakı 30 ilə yaxın işdən sonra kompaniya öz yolunu müəyyənləşdirdi və 

ötən əsrin 80-ci illərinin ortalarına onun gəlirinin 75%-i əyləncə biznesi və otel biznesindən 

(əsasən do otellərdən) asılı idi. Ancaq rəhbərlik hazırda Disneyin keçmiş mediya şöhrətini 

qaytarmağa  çalışır.  Kompaniyanın  adının,  onun  mədəni  adətlərinin  və  irsinin  əsas 

nailİ

5

^ətləri  olduğuna  əmin  olduqdan  sonra,  «Dis-  ney»in  rəhbərliyi  hesab  edirdi  ki, 

kompaniya,  eyni  zamanda,  öz  ənənəvi  istiqamətlərini  inkişaf  etdirməli  və  yenilərini 

hazırlamalıdır.  Ailəvi  film  seyrinə  istiqamətlənmiş  bazar  seqmentində  işləməyə  davam 

edərək, «Disney» öz «Taçstoun Pikçers» şöbəsində böyüklər üçün film istehsalına başladı. 

Yeni  fəaliyyət  növü  əmlak  ixracı  oldu.  Tokio-Disneylendini  U  ərzində  milyon  Adam 

ziyarət edirdi, buna görə də, 1992-ci ildə açılımş Paris ətrafındakı Disneylendin 2 milyon 

dollar  gəlir  gətirəcəyi  gözlənilirdi.  Eyni  zamanda  əmlak  bazarındakı  biznes  ABŞ-da  da 

genişlənirdi; kompaniya yeni ziyarətçilərin cəlbolunması üçün yeni otellər tikirdi. 

Bununla  yanaşı,  ənənəvi  istiqamət  üzrə  də  fəaliyyət  yeniləşdirdi.  «Disney  bazar 

günləri»Nin  yayımı  bərpa  olundu.  Klassik  filmlər  (Belosnejka  və  başqaları)  əvvəl  olduğu 

kimi, 7 ildən sonra deyil, 5 il sonra yeniləşərək videokasetlərə yazıldı. 

«Disney  proqramları»  peyk  televiziyaları  üzrə  abunəçilərin  sayı  artmağa  başladı,  Çin 

dövləti  ilə,  televiziyada  il  ərzində  Mikki  Maus  və  Donalde  Dake  cizgi  filmlərinin 

göstərilməsi üzrə müqavilə imzalanrmşdır. 

Yeri gəlmişkən, bu qəhrəmanlar bu yaxınlarda Amerika xəstəxanalarına baş çəkmiş və 

ABŞ-ın 120 şəhərində parad şəklində keçmişlər. «Belosnejka və 7 qnom» Nyu-York fond 

birjasında özünün 50 illik yubileyinə diqqəti cəlb etmək üçün peyda olmuşlar. 

Kompaniya  ABŞ-da  ticarət  mərkəzlərində  lisenziyalaşdırıirmş,  həm  də  eksklüziv 

məhsullarını təqdim edən mağazalar açmışdır. 

Bu şəkildə yenidən bazara daxil olaraq, kompaniya güman edirdi ki, onun reputasiyası və 

uğuru avtomatik olaraq Avropaya keçəcəkdir Avrodisney 1992-ci ildə kino və populduzlarm 

iştirakı  ilə  təntənəli  surətdə  açılmışdır.  Park  Parisin  yaxınlığında  yerləşir.  Fransız 

mədəniyyətinin xadimləri amerikalaşmaya qarşı çıxış edirdilər. Fermerlər öz narazılıqlarını 

onunla bildirirdilər ki, park altında məhsuldar torpaq qalrmş və ora gedən yolu isə kəsmişdir. 

İyulda parka gələnlərin sayı 10 min adam oldu. Bu planlaşdırıldığından az idi. Avqustda isə 

kompaniya  özünün  6  şöbəsindən  birini  bağlamağa  və  5  min  adamı  heyətdən  çıxarmağa 

məcbur oldu. Turoperatorlar öz işlərini uzun müddətə saxladılar. 

Kampaniya  israr  etsədə  ki,  «Avrodisneylend»in  işləri  uğurla  gedir,  açıq-aydın  hiss 

olunurdu ki, ciddi problemlər yaranmışdır, hələ 1992-ci ilin aprelində Avrodisneylen- dinin 

yzərinə  mətbuatda  neqativ  yazılar  yazılırdı.  Fransız  siyasi  xadiminin  fikrincə,  Disney 

qəhrəmanları bir çox fransızların qəlbini ovlaya bilərlər və onlar tematik parka, ikinci rəsmi 

dil kimi ingilis dilini təsdiq etməyi həll edə bilərlər. Avropanın iqlimi ABŞ-da olduğu kimi 

əlverişli  deyil,  Disneyin  parkları  yerləşir  və  kompaniya  gəliri  ancaq  yay  aylarında  alırdı. 

1992-ci  ildə  yay  soyuq  oldu.  Fransanın  iqtisadiyyatında  enmələr  müşahidə  olunurdu. 

İstehsalatda işgünləri ixtisara salınmışdır, deməli, həm də insanların istirahət gününə xərcləri 

də  azalmışdır.  İlk  yay  mövsümünün  sonuna  yaxın  daha  aydın  hiss  olunurdu  ki,  Paris 

yaxınlığındakı  «Avrodisneylend»,  yalnız  yay  mövsümündən  gələn  gəlirlər  hesabına 

fəaliyyət göstərə bilməz. 

Disney kompaniyası o ona hərəkət etmək lazım olduğunu bilərək, ziyarət səviyyəsini ölü 

mövsümdə artırmaq üçün kampaniya qış ərzində yataqxanalarda qalma qiy 

385 


mətlərini endirdi, apreldən oktyabra kimi biletlərə əlavə endirimlər etdi, geniş mas- ştablı 

reklam kampaniyası başlatdı. Ən böyük turist təşkilatı «Amerikan Express»lə əməkdaşlıq, 

region  və  milli  qəzetlərdə  elanlar,  mətbuatda,  radio  və  televiziyada  reklam  etdi.  Nəhayət 

«Disney» delemma qarşısında qaldı. Avrodisneylendi məğlubiyyətdən hələ çox uzaqda idi. 

Əlavə atraksionlar və qurğular yaradılması təklif olunurdu. 1992-ci ilin əvvəllərində parka 

böyük  həcmdə  investisiyalar  qoyuldu.  Gəlir  isə  daxil  olmurdu.  Bir  çox  park  ziyarətçiləri 

məyus halda gedirdilər, ancaq elələri də vardı ki, mövsüm ərzində parkı bir neçə dəfə ziyarət 

edirdi. 


Kompaniya  öz  markasına  və  marketinq  imkanına  arxalanırdı.  Disney  bəzi  part- 

nyorlarmı  və  müştərilərini,  Avrodisneylendin  inkişaf  edəcəyini,  Disneyin  Avropadakı 

şöhrətini  təsdiqlədərək onun populyarlığının artacağına inandıra bilmişdir. Ancaq bir çox 

əməkdaşlar  və  turoperatorlar  ilk  mövsümün  nəticələrini  korporasiyanın  vəziyyətinə  və 

reputasiyasına zərbə kimi qiymətləndirmişlər. 

Suallar və tapşırıqlar 

1)

 



«Disney»  kompaniyası  marketinqin  hansı  vasitələrinə arxalanmışdır? Onlar fransız 

filialları üçün nə qədər əlverişlidir? 

2)

 

Avropa  bazarına  çıxışda  kompaniya  tərəfindən  marketinq  mühitinin  hansı  amilləri 



nəzərə alınmamışdır? Kompaniya bu amilləri necə tədqiq edə bilərdi? 

3)

 



Dünya şöhrətli marka Avropaya daxil olmaq üçün uyğun gəlirdimi və kompaniyanın 

imicinin Avrodisneylendi yaradılarkən dəyişdirilməsi yaxşı ol- mazdımı? 

4)

 

«Promouşn-miksin» (əmtəənin bazara hərəkət üsullarının ahəngi) hansı elementləri 



Avropaya  irəlilədilməsi  üçün  istifadə  olunmuşdur  və  vəziyyətlərdə  olduğu 

uğursuzluqları nəzərə alaraq onları dəyişdirmək olmazdımı? 

5)

 

Kompaniyanın Avropaya hərəkəti üçün öz konsepsiyanızı təklif edin. 



6)

 

Kompaniyanın  Azərbaycanda  fəaliyyətə  başlamağı  uğurlu  olarını?  Necə  hesab 



edirsiniz? 

20.

 

«Sonnenschein» rırmasının akkumiyatoru MDB bazarlarında 

Hazırda  batareya  qidalanması  beynəlxalq  bazarındakı  artımı  texniki  yeniliklərə 

əsaslanır,  bu  da  batareya  istifadəsi  sferasında  genişlənmə  ilə  bağlıdır.  Xidmət  səviyyəsi, 

keyfiyyət  effektivliyi,  ETTKİ,  ətraf  mühitin  qorunması  -  bütün  bu  göstəricilər  alman 

«Sonnenschein» firması strategiyasına əsaslanıb (firmanın min müştərisinin tələbatını daha 

yaxşı ödənilməsi). 

Bu  yaxınlara kimi  firmanın  fəaliyyəti sənaye batareyası  bazarının 25%-nə malik  olan 

Avropada  cəmləşirdi.  İndi  firma,  kampaniyanın  mütəxəssislərinin  fikrincə,  artıq  bu  gün 

Avropa  ölkələri  bazarları  potensialı  ilə  müqayisə  olunan  MDB  ölkələri  bazarlarına 

yiyələnməyə başlayır. 

Elektrokimyəvi  bir  cüt  qurğuşun  -  qurğuşun-4-oksid  əsasında  ilk  hermetik  ak- 

kumlyatorlar ötən əsrin 50-ci illərinin sonunda yaradıldı. 

Gel-texnologiya 

üzrə 


xidmət 

olunmayan 

germetik 

akkumiyatorların 

ilk 

istehlakçılarından  biri  «Sonnenschein»  firmasıdır.  Bu  texnologiya  bütün  dünyada  böyük 



məşhurluq  qazandı.  Elmin  və  texnologiyanın  elə  bir  sahəsi  yoxdur  ki,  bu  texnologiya 

uyğunlaşma tapa bilməsin. Konstruktiv xüsusiyyətlərinə görə bu növün akkumlyator- ları 

qulluq tələb etmir və tam  enerji həcmini  təmin  etmək üçün  əlavə  enerji yığmağa ehtiyac 

duymur,eləcə də, bütün xidməti müddəti ərzində heç bir su doldurulmasını tələb etmir. Əgər 

enerjinin  düzgün  aparılmaması  nəticəsində  və  ya  akkumiyatorda  temperaturun  böyük 

titrəyişi, hər bir halda qaz təzyiqi yaradırsa, o zaman qoruyucu 

386 


klapanlar  (ventellər)  qazın  xaricə  təcili  surətdə  çıxarılmasını  təmin  edir.  Sonra  qoruyucu 

klapanlar yenidən elektroliti ətraf atmosferlərdən izolyasiya edir. 

«Drayfıt» növlü akkumiyatorlar 91-95 diapazonda alovlanma qabiliyyəti hüdudlarında 

yanacaq maddəsini təşkil edən Alman Federativ idarələrinin, onların təhlükəli zonalarında 

istifadəsi tələblərini qane edir. 

Elektrolitik  geləbənzər  vəziyyətinə  görə  quru  qurğuşun  akkumiyatorları  istənilən 

vəziyyətdə  işləmə  qabiliyyətlidir.  Onları  hətta  çevrilmiş  vəziyyətdə  belə  saxlamaq, 

doldurmaq  və  boşaltmaq  olar.  Bu  onları  əl  alətlərinin  enerji  doldurması,  daşman  ra- 

diocihazlarda; güclü işıqlandırma lampalarında və s. istifadə etməyə imkan verir. 

Bu  növlü  akkumiyatorları  hazırlayarkən  onlarda  əridilmiş  qurğuşun-kalsi  istifadəsinə 

görə minimal qazburaxmanı təmin edən ölçülər qəbul olunmuşdur. Qurğuşun- kalsili ərinti 

enerji  gərginliyini  2,25-2,30  V  element  həddində  məhdudlaşdırmağa  və  +20°C-də  tam 

dolmanı  təmin  etməyə  imkan  verir.  Gərginliyin  bu  həddi,  qaz  ayrılması  başlayan  həddən 

azdır. 


+20°C  temperaturda  quru  akkumiyator  son  dərəcə  aşağı  sürətli  boşaltma  ilə  fərqlənir. 

Ancaq 16 ay saxlanıldıqdan sonra həcmi əv\’əlki təyinatından 50%-ə qədər aşağı enir. +8°C 

temperaturda  enerji  tutumu  artır,  yalnız  2  il  saxlanıldıqdan  sonra  enerjinin  yarısı  itirilir, 

ancaq  qurğuşun-antinomit  ərintili  standart  akkumiyatorlar  +20°C  temperaturda  yarı 

enerjisini  artıq  3  ay  saxladıqdan  sonra  itirir.  «Drayfıt»  növlü  akkumiyatoru  ətraf  mühiti 

-20°C-dən +5Ü°C temperatura qədər yükləmək və boşaltmaq olar. 

Aşağı  temperaturda  50°C-yə  qədər  heç  bir  ölçü  götürmək  tələb  olunmur,  belə  ki, 

gelşəkilli  elektrolit  akkumiyatorun  doldurulmuş  vəziyyətindən,  bərkidilmiş  vəziyyətinə 

qədər donmur. 

«Drayfıt»  növlü  akkumiyatorlar  mümkün  olduğu  qədər  tamamilə  yüklənilmiş 

vəziyyətdə  saxlanılmalıdır.  Qurğuşunlu  «Drayfıt»  növlü  akkumiyatorlar  böyük  cərəyanla 

doldurula bilərlər. 

Əmtəə  yoxsa  texnologiya?  Bu  sual  MDB-də  firmanın  marketinq  strategiyalarının 

əsaslarından biridir. Unikal texnologiyaya malik olaraq, o öz əmtəəsini daha yüksək qiymətə, 

öz əsas rəqiblərindən fərqli olaraq satmaq imkanına malikdir, bu da gəlirin stabil artimini 

təmin edir. 

MDB  ölkə  bazarlarında  belə  yanaşma  bir  tərəfdən  böyük  potensial  tələbatla,  digər 

tərəfdən  isə  ödəməqabiliyyətli  tələbatın  dar  yığılınası  ilə  obyektiv  maneələrlə  rastlaşu. 

Bunun nəticəsində kampaniya hazırda əmtəənin diferensiasiyasını və satış texnologiyasının 

uyğunlaşmasını sa.xlayır və gündəlik fokus strategiyasuu eyni zamanda tətbiq edir. 

Firmanın marketinq strategiyası 3 sualda əsaslanıb; nə üçün? harada? necə? 

Bazara çıxış məqsədəuyğunluğu haqqında qərar qəbul edərkən, birinci «nə üçün» sualına 

cavab verməli idi. Matrisa yanaşmasından istifadə edərək, o nəticəni çıxartdı ki, MDB bazarı 

böyük  həcmə,  əhəmiyyətli  dərəcədə  sənaye  potensialına  və  nisbi  siyasi  stabilliyə  (rusiya, 

Ukrayna və Qazaxıstan regionları) malikdir. 

Harada? Sualına cavab əməliyyatların müəyyəncoğrafı strukturları və MDB məkanında 

əmtəə  satışında  öncül  regionların  seçimini  nəzərdə  tutur.  Firma,  əsasən,  iri  mərkəzlərə, 

sənayecə  inkişaf  etmiş  rayonlara  və  ilk  növbədə,  Rusiya,  Ukrayna,  Qazaxıstan,  eləcə 

də,Baltikyanı ölkələr , Belorusiya , Azərbaycan ərazisində beynəlxalq biznes mərkəzlərinə 

istiqamətlənir. 

Necə?  Sualına  baxılır.  Firma  qərbdə  ənənəvi  istehlakçıları  olan  sahələri  üzrə  iqtisadi 

analiz keçirir (əlaqə telekommunikasiya, energetika, dəmiryolu,^ çay, dəniz nəqliyyatı) və 

yeni  bazarda  daha  perspektivli  seqmentlər  müə}ryən  edir.  İkinci  pillədə  təşkilatlar, 

strukturlar (o cümlədən kommersiya) distribütor işləri aparmaq üçün lazımi firmalar analiz 

edilir.  Firmanın  əsas  meyarlarından  biri  onu  sonradan  daha  kiçik  təşkilatlar  arasında 

bölüşdürən iri istehlakçılara istiqamətdir. 

;87 


Tamamlama mərhələsində marketinq strategiyasında seçilmiş ərazilərdə marketinq üzrə 

işlərin  əsas  istiqamətini  müəyyənləşdirən  geostrukturuna  sahə  strukturun  qoyulması  baş 

verir. 

Kampaniyanın marketinq strategiyasında daha çox yeri reklam tədbirləri tutur; 



-

 

tematik sərgilər (bazara çıxışın əvvəli, əlaqələrin qurulması); 



-

 

reklam prospektli «direkt meyil»; 



-

 

əmtəənin və texnologiyanın yeridilməsi üçün texniki seminarlar



-

 

rəqabətin  analizi  və  yenidən  əməliyyat  infrastrukturunun  inkişafı  aparılır 



(nümayəndəliklərin açılması və əmtəənin quraşdırılması üçün mühəndis-texnik personahnm 

seçilməsi).  Özhesabma  işləyən  distribütorlar  şəbəkəsinin  yaradılması  planlaşdırılır.  Öz 

işində firma uzun illər Avropa, Asiya və Amerika bazarlarında toplanmış zəngin təcrübəsini 

istifadə edir. 



Suallar və tapşırıqlar 

1)

 



Necə hesab edirsiniz, MDB bazarı üçün firmaya beynəlxalq marketinqin hansı 

konsepsiyasını seçmək məqsədəuyğundur? 

2)

 

«Sonnenschein» firmasına hansı əmtəə strategiyasını təklif edərdiniz? 



(standartlaşdırma və uyğunlaşdırma). 

3)

 



MDB bazarında firmaya hansı qiymət strategiyasını tətbiq etmək sərfəlidir? Qiymətin 

diskriminasiyası məqsədyönlüdürmü? 

4)

 

MDB-də firmanın marketinq fəaliyyətinə, xarici mühitin hansı amilləri sizcə daha çox 



səviyyədə təsir edə bilər? 

5)

 



Firmaya  onun  Avropa,  Asiya,  Amerika  marketinq  təcrübəsi,  MDB  ölkələrində 

effektiv biznes strategiyası hazırlamağa kömək edəcəkmi? İzah edin, nə üçün hə, nə 

üçün yox. 

6)

 



Azərbaycan Respublikası bazarında firmaya hansı əmtəə və satış strategiyasını təklif 

edərdiniz? 



21.

 

“Seb Qroupes” dünya bazarında 

1857-ci ildə Fransada ştamplaşdırıcı kompaniyanın əsası qoyulmuşdur. 1926-cı ildə isə o 

öz  istehsal  gücünü  mətbəx  ləvazimatlarının  istehsalına  yönəltmişdir  və  «SEB»  adı  ilə 

adlandırıirmşdır.  Hazırda  SEB  irihəcmli  məişət,  mətbəx  alətlərinin  və  məişət 

ləvazimatlarının istehsalı üzrə irihəcmli beynəlxalq kampaniyadır. 

SEB istehsal və satış şöbələrini dünyanın 120 ölkəsində yaymışdır. 

Kompaniya  aksioner  cəmiyyət  kimi  təqdim  olunmuşdur  və  öz  aksiyalarını  aşağıdakı 

kimi  paylaşdırılmasma  malikdir:  48%-i  təsisçilər,  20%  fransız  investorları,  12%  əcnəbi 

aksionerlərə  mə.xsus  və  nəhayət,  4,2%-nə  birbaşa  kampaniyanın  işçiləri  sahibdirlər. 

Aksionerlərin iclasında səs hüququ aşağıdakı kimi müəyyənləşdirilir; 62% təsisçilərin, 9% 

əcnəbi  investorların,  16%  milli  fransız  investorlara  məxsusdur.  Kompaniya;  qablar  və 

aksesuarlar,  məişət  dəstləri,  məişət  avadanlığı,  ütüləmək  üçün  dəstlər,  kondisionerlər, 

qızdırıcılar,  tozsoranlar,  mətbəx  üçün  məişət  dəstləri,  gigiyena  və  dəriyə  qulluq  üçün 

məmulatlar hazırlayır. 

Kompaniya  hazır  malların  və  yarımfabrikatlarm  xammalını  satın  alır.  Hazırlanmış 

malların  73%-i  ixraca  gedir,  əsasən  ,28%-i  Şimali  və  Cənubi  Amerikaya,  29%i  Avropa 

İttifaqı ölkələrinə, 16%-i digər ölkələrə (Rusiya, CAR, Qərbi Avropa, Asiya, Azərbaycan və 

s). 


1973-cü  ildə  «SEB  Qrup»  Sənaye  Holdinqinin  yaradılması  üçün  razılaşma 

imzalanmışdır.  Bunun  nəticəsində  dünya  şöhrətli  «Tefal»,  «Roventa»,  «Arno»,  «Kolor», 

«SEB»  və  «Samurai»  kimi  firmalar  kompaniyaya  daxil  olmuşdur.  Bu  yaxınlarda  onlara, 

məişət texnikaları istehsal edən, bankrotlaşmış fransız firması «Mulineks» də qoşulmuşdur. 

Bu kompaniyalar müştərək kampaniyalardır və tam hüquqi azadlığa 

388 


malikdirlər. Qeyd etmək lazımdır ki, «Tefal» və «Roventa» SEB çərçivəsində dünya 

istehsalçılarıdır,  digərləri  isə  regionlarda,  məsələn,  «Arno»  Cənubi  və  Mərkəzi 

Amerikada  məşhurdur.  Bunun  gücü  nəticəsində  elə  bir  vəziyyət  yaranır  ki,  dünya 

markaları SEB-in istehsalçı region markaları ilə rəqabət apanr. 

«SEB»-in bütün dünyaya səpələnmiş əhəmiyyətli sayda fihalları, sənaye və əmtəə 

satış  bölmələri  vardır.  Kommersiya  fəaliyyətini  o,  mallarm  satış  şəbəkəsi  vasitəsilə, 

həmçinin,  regional  ticarət  şirkətləri  ilə  əmtəə  satışı  haqqında  imzalarmuş  razılaşma 

yolu ilə həyata keçirir. 

Maüyyə əlaqələrini maliyyə fəaliyyətinin aparılmasında lazımi təkliflər hazırlayan 

konsaltinq  və  auditor  şirkətləri  ilə  əməkdaşhq,  «Emst  end  Yanq»  kampaniyasının 

auditor nəzarəti ilə həyata keçirir. 

Kompaniya dünyamn apancı elektrik malları və alətləri hazırlayan institutları ilə 

işgüzar əlaqələrə  malikdir və dizayner studiyaları dizaynerlərlə sıx  əməkdaşlıq edir. 

Əsas diqqət müxtəlif xeyriyyə proqramlarına, prezentasiyalara, mesanatlığa, mədəni 

tədbirlərin  sponsorluğuna  yönəldilir.  Kompaniyanın  fəaliyyətində  əsas  yer 

televiziyada, eləcə də, iri mağazalarda, Türkiyədə son zamanlar Azərbaycandan hər 

həftə  yal-  mz  SEB  məhsullarından  istifadə  olunaraq,  bu  və  ya  digər  xörəklərin 

hazırlanma  qaydaları  haqqında  danışılan  teleproqram  yayımlanır.  Braziüyada  iri 

supermarketlərdə, istehlakçı məhsullarla tanış olmaq və xörəklərin hazırlanmasında 

yaxından iştirak edə biləcəklərihaqqmda məlumat olan stend (lövhə) hazırlanrmşdır. 

Kompaniyanın  rəhbərliyi  dünyanın  müxtəlif  aparıcı  hökumət  dairələrində  geniş 

əlaqələrə malikdir. 

Kompaniyanm son 3 il ərzində olan gəliri 51,3 mln avro, 2000-ci ildə artım tempi 

148%, 1999-cu ildə isə 438% təşkil etmişdir. 2000-ci ildəki məşğulluq sayı 12475 nəfərə 

çatmışdu:,  onlardan  8567  nəfəri  istehsalatda  məşğul  olanlardır.  ETTKİ-na  2000-ci 

ildəki  xərc  30,8  mln.  avro  təşkil  etmişdir  (təxminən  belə  bir  məbləğdə  hər  il  elmi 

təcrübələrə ay- nhr), 2001-ci ildə reklam xərcləri 123 mln. avro olmuşdur. Reklamm 

80%-i yeni nailiyyətlərin istehlakçılarla tamş etməyə yönəldilmişdir. Bütövlükdə qeyd 

etmək  lazımdu  ki,  gəlir  və  əmtəə  dövriyyəsi  kimi  ən  əsas  maliyyə  göstəriciləri 

durmadan artır. Kompaniya bey- nəkalq marketinq fəaliyyətinin reallaşduilmasmda 

kompaniya,  bazarların  ayrı-ayn,  oxşar  göstəricilərinə  görə  marketinq  kompleksinin 

unifıkasiya  və  standartlaşma  elementlərini  istifadə  edir.  Özünün  beynəlxalq 

Download 4.84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   62




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling