Эркин иқтисодий ҳудудлар

 
Zararlar – fuqarolik huquqida qonunga xilof harakatlar tufayli bir shaxs 
tomonidan ikkinchi shaxsga yetkazilgan ziyonning pulda ifodalangan shakli. 
 
I 
Ijaraga beruvchining (lizing beruvchining) foizli daromadi – buxgalteriya 
hisobi to„g„risidagi qonun hujjatlariga muvofiq aniqlanadigan ijara (lizing) to„lovi 
summasi bilan ijara (lizing) obyektining qiymatini qoplash summasi o„rtasidagi farq 
ko„rinishidagi ijara (lizing) to„lovining bir qismi. 
Ijara shartnomasi – fuqarolik-huquqiy shartnoma. Unga ko„ra, ijaraga beruvchi 
ijaraga oluvchiga haq evaziga mol-mulkni vaqtincha egalik qilish va foydalanish yoki 
foydalanish uchun topshirish majburiyatini oladi.
Ijara haqi – ijara sharoitida taqdim etilgan mulk uchun to„lovning turi. Asosiy 
fondlarning alohida obyektlari ijaraga olinganda ular ijara shartnomasining butun 
amal qilish davomida teng hissalarda mahsulot tannarxiga kiritiladi. 
Ijtimoiy investitsiyalar – inson salohiyatini, malakasi va ishlab chiqarish 
tajribasini oshirishga, shuningdek, nomoddiy ne‟matlarning boshqa shakllarini 
rivojlantirishga qo„shiladigan investitsiyalar. 
Import (ingl. import – keltirish, olib kelish) – mamlakatning ichki bozorida 
sotish uchun, shuningdek, ularni uchinchi mamlakatga o„tkazib yuborish uchun chet 
el tovarlari, xizmatlar, texnologiyalar, kapitallar, qimmatli qog„ozlar va boshqalarni 
keltirish. 
Import litsenziyasi – unda ko„rsatilgan tovarlarning cheklangan miqdorini yoki 
shunday tovarlarni cheklanmagan miqdorda ushbu hujjatda aytib o„tilgan vaqt 
davomida olib chiqib ketishga ruxsatnoma. 
Imtiyozli aksiya – dividend olingan foydaga qarab emas, balki oldindan 
belgilangan qat‟iy foizlarda beriladigan aksiya. 
Investitsion faollik – turli iqtisodiy subyektlarning daromad olish maqsadida 
milliy yoki xorijiy iqtisodiyotlarga investitsiya resurslarini kiritishga intilishi. 
Investitsiya (lot. investio – o„rash) – iqtisodiyotni rivojlantirish maqsadida o„z 

---

363 
mamlakatida yoki xorijda turli tarmoqlarga, ijtimoiy-iqtisodiy dasturlarga, 
innovatsiya, tadbirkorlik loyihalariga uzoq muddatli kapital kiritish (qo„yish). 
Pulning vaqtga bog„liq qiymati nazariyasiga ko„ra, investitsiya kelajakda naf olish 
maqsadida mablag„lar qo„yishdir. Investitsiya kapitalni muayyan muddatga 
bog„lashni yoki band qilishni bildiradi. Bundan asosiy maqsad kapital qiymatini 
saqlab qolish yoki kapital qiymatini vaqt mobaynida o„stirib borishdir. Iqtisodiy 
mazmuni jihatdan investitsiya turli faoliyatlarga safarbar etilgan moddiy, nomoddiy 
boyliklar va ularga bo„lgan huquqlarni aks ettiradi.