Fiziologiya fanidan davolash ishi, pediatriya, tibbiy profilaktika, tibbiy biologiya va stomatologiya fakultetlari studentlari uchun yozma-og’zaki so’rov nazorat savollari

72. Glyukagonning ta’sir etish mexanizmi; 
Glyukagon yog’larni depodan chiqishini tezlashtiradi. Shundan ko’rinib turibdiki, glyukagon organizmda insulinga 
qarama-qarshi ta’sir etadi. Bundan tashqari bir necha gormonlar borki, ular o’zining ta’sir etish xarakteriga ko’ra 
insulinning antogonisti bo’lib hisoblanadi. Ularni organizmga yuborilganda giperglikemiya kelib chiqadi. Bunday 
gormonlarga kortikotropin, somatotropin, glyukokortikoidlar, adrenalin va tiroksin kiradi. 
73. Somatotrop gormonining ta’sir etish mexanizmi; 
Gipofizning somatotrop gormoni organizm o’sish jaroyonida barcha a’zo va to’qimalarning massasini ortishini 
stimullaydi. Kata odamlarda ushbu gormon hujayra membranasining aminokislotalarga bo’lgan o’tkazuvchanligini 
orttirish va xujayra yadrosida RNK resintezini kuchaytirish va xujayra ichidagi proteolitik fermentlar – 
katepsinlarni xosil bo’lishini susaytirish orqali oqsil sintezini ta’minlaydi. 

---

Mahmud Yazdanov 
https://t.me/Makhmud_Yazdanov

 [phone]
74. Somatostatinning ta’sir mexanizmi; 
Me’da, ingichka ichakning proksimal kismi, me’da osti bezida hosil bo’ladi. Sekretin, GIP, motilin, gastrin, insulin 
va glyukagonlar ajralishini tormozlaydi. 
75. Buyrak usti bezining fiziologiyasi ; 
Buyrak usti bezlari po’stloq va mag’iz qavatidan iborat, ular tuzilishi va vazifasi jihatidan turlicha bo’lgan ichki 
sekresiya bezlaridir, bulardan chiqadigan gormonlar o’z ta’siri jihatdan ham katta farq qiladi. 
Buyrak usti bezlari po’stlog’ining hujayralari genetik jihatdan epeteliy hujayralariga yaqin turadi. Ular uchta sohani 
tashkil qiladi: tashqi-koptokchali soha, o’rta –tutamli soha va ichki –to’rli soha. 
Koptokchali sohalarda mineralokortikoidlar sintezlanadi, ulardan eng faoli aldosterondir. Tutamli sohada esa 
glyukokortikoidlar sintezlanadi. To’rli sohada esa oz miqdorda jinsiy gormonlar sintezlanadi.