Гулистон давлат университети аблакулова Н. А., Абдиқулов З. У

Иш

Ишларни бориши: 9 та пробиркага 2 мл дистилланган сув қуйилади ва 1 томчи 1% ёд еритмаси қўшилади. Алоҳида-алоҳида, стаканга 5 мл 0,5% крахмал еритмаси қуйилади. Намуна стакандан олинади - 1 томчи, биринчи пробиркага қўшилади ва аралаштирилади, натижада синов найчасидаги еритма кўк рангга айланади. 5 томчи тупурик стаканга тезда қўшилади, аралаштирилади ва вақтни секундомер билан ўлчанади. 20 сониядан кейин стакандан намуна олинади - 1 томчи ва иккинчи пробиркага қўшилади. Агар меш найчасидаги суюқлик бинафша ёки қизил рангга айланса, у ҳолда идишдан намуналар олиниб, ҳар 20 сонияда синов найчаларига қўшилиши керак. Агар №2 пробиркадаги суюқлик кўк рангга айланиб қолса, намуналарни узоқроқ вақт оралиғида олиш керак, масалан, 1 дақиқадан кейин. Ёд еритмасининг ранги пробиркалардан бирида ўзгармаса, крахмал гидролизи тўлиқ ҳисобланади. Крахмални бутунлай парчалашга кетган вақт қайд этилади. Тажриба натижалари жадвал кўринишида қайд этилади:

2. 
   Иш
   

Крахмални амилаза ферменти ёрдамида парчалаш


Ишнинг бориши: 1.Тажриба учун керакли эритмаларни тайёрлаб олиш. 2.Тажриба давомида крахмални амилаза ферменти таъсирида парчалашини кузатиш.  3. Крахмални амилаза ферменти таъсирида мальтоза декстрингача парчаланганлигини кузатиш. 
Крахмалнинг амилаза ферменти таъсирида парчаланишида ҳосил бўлган мальтоза, Троммер ва Феллинг реактивлари билан ижобий реакция беради. Крахмал парчаланганда охирги декстрин мальтоза декстрин бўлиб йод таъсирида рангланмайди. Бу мальтоза ҳосил бўлганлигини кўрсатади. Бу эритмага феллинг суюқлиги қўшиб қиздирилса Са₂О нинг қизғиш рангдаги чўкмаси ҳосил бўлади.
Ами­лаза ферментнинг муҳим манбаларидан бири дон ўсимликлари ҳисобланади. Улар қуруқ дондан ва айниқса унаётган донларнинг таркибида кўп миқдорда тўпланади. Унаётган донлар тар­кибидаги ферментлар энг юқори активликка эга бўлади. Крахмал йод билан кўк ранг беради, унинг парчаланиши натижасида ҳосил бўлган декстрин заррачалар катта-кичиклигига ранггача (йоднинг сувдаги ранги) ўзгаради. Шунинг учун агар крахмал эритмасига амилаза ферментидан қўшилса, маълум вақт ичида йод таъсирида аралашма аввал кўк, кейин эса би­нафша, қизил сарғиш ва сариқ ранггача ўзгаради.