Guliston davlat universiteti pedagogika fakulteti pedagogika- psixologiya


Download 0.67 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/257
Sana04.11.2023
Hajmi0.67 Mb.
#1747942
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   257
Bog'liq
portal.guldu.uz-Kasbiy psixologiya

Kreativ «men»
- bunga ko’ra inson o’z shaxsini o’zi yaratadi. Tug’ma 
xususiyatlar, subyektiv hayotiy tajriba ham faqatgina material bo’la oladi. U 
asosida insonning o’zi, o’z shaxsini yaratadi, hatto hayotiy uslub ham kreativ 
«men»ga bo’ysunadi: hayotiy uslub shaxsning ijodiy qobiliyati ta’siri natijasida 
shakllanadi. Ya’ni har bir inson erkin holatda o’zining hayotiy uslubini yaratadi. 
Shaxsga taalluqli bo’lgan fazilatlardan eng muhimi shuki, u tashqi ijtimoiy 
ta’sirlarni o’z ongi va idroki bilan qabul qilib, so’ngra shu ta’sirlarning subyekti 
sifatida faoliyat ko’rsatadi. Oddiy qilib aytganda, inson bolasi ilk yoshidanoq 
“mening hayotim”, “bizning dunyo” degan ijtimoiy muhitga tushadi. Bu muhit 
biz bilgan va har kuni his qiladigan siyosat, huquq, axloq olamidir. Bu muhit - 
kelishuvlar, tortishuvlar, hamkorliklar, an’analar, udumlar, turli xil tillar olami 
bo’lib, undagi qoidalarga ko’pchilik mutloq qo’shiladi, ba’zilar qisman 
qo’shiladi. Bu shunday qoidalar va normalar olamiki, ularga bo’ysunmaslik 
jamiyat tomonidan qoralanadi, ta’qiblanadi. Bundan kelib chiqadigan xulosa 
shuki, shaxs jamiyatga nisbatan barcha tartibqoidalarni qabul qiluvchi subyekt 
bo’lsa, jamiyat-ijtimoiy intizom va tartibning, madaniyatning mufassal 
ko’rinishidir.
SHaxsning o‘zi, o‘z xulq-atvori xususiyatlari, jamiyatdagi mavqeini 
tasavvur qilishidan xosil bo‘lgan obraz - 
«Men» - obrazi
deb atalib, uning 
qanchalik adekvatligi va reallikka yaqinligi shaxs barkamolligining mezonlaridan 
xisoblanadi. 
«Men» - obrazining
ijtimoiy psixologik ahamiyati shundaki, u 
shaxs tarbiyasining va tarbiyalanganligining muxim omillaridan xisoblanadi. SHu 
nuqtai nazardan olib qaralganda, tarbiya shaxsning o‘zi va o‘z sifatlari 
to‘g‘risidagi tasavvurlarining shakllanishi jarayonidir, deb ta’rif berish mumkin. 
Demak, xar bir inson o‘zini, o‘zligini qanchalik aniq va to‘g‘ri bilsa, tasavvur 
qilolsa, uning jamiyat normalariga zid xarakat qilish extimoli xam shunchalik 
kam bo‘ladi, ya’ni u tarbiyalangan bo‘ladi. 
 Oʻrganishga oid koʻp yillik izlanishlarga qaramay, bu bilimlarni 
amaliyotda oʻqitish uchun joriy qilish oson emas. “Biz qanday oʻqiymiz?” va “ 
Biz oʻqituvchilar qanday qilib oʻrganishni boshlab bera olamiz?” Bu qisman, 
ta’lim bir-biridan farq qiluvchi muayyan maqsadlar va holatlar bilan bogʻliq 
hamda talabalar odamzodga xos turfalanish va oʻzgarishga moyilligi tufaylidir. 

Download 0.67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   257




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling