Guliston davlat universiteti xidiraliev k. E. Aholi geografiyasi va demografiya asoslari

 
9-jadval. Dinlar geografiyasining asosiy ko’rsatkichlari 
Din
E‘tiqod 
qiluvchilarning 
soni (mln. 
kishi) 
Tarqalgan mintaqalari va mamlakatlari 
Xristianlik
2100 dan ortiq 
Fransiya, 
Ispaniya, 
Portugaliya, 
Italiya, 
Avstraliya, Belgiya, Irlandiya, Polsha, Litva, 
Ukraina, Chexiya, Slovakiya, Vengriya, 
Sloveniya, AQSh, Xorvatiya, Kanada, Kipr, 
Lotin Amerikasi mamlakatlari, Filippin, 
Markaziy va Janubiy Afrika mamlakatlari, 
Koreya, Yaponiya, Xitoy. 
Islom 
1500 dan ortiq Albaniya, 
Bosniya, 
Turkiya, 
Saudiya 
Arabistoni, BAA, Misr, Eron, Iroq, Pokiston, 
Afg‘oniston, 
Tojikiston, 
Ozarbayjon, 
O‘zbekiston, Qozog‘iston, Malayziya.
Buddizm 
487 dan ortiq 
Xitoy, Tailand, Yaponiya, Birma, Shri-Lanka, 
Vetnam, Kambodja, Koreya Respublikasi, 
Hindiston, Malayziya. 
Shimoliy Amerikada xristianlikning ikki shakli katolik va protestantlik 
hukmron. AQShda protestantlar Kanadada katoliklar ko‘proq. Markaziy Amerikada 

---

80 
aholining aksariyati katolikka e‘tiqod qiladi. Xuddi shunday Janubiy Amerikada ham 
katolik dini hukmronlik qiladi. Umuman olganda, Amerika qit‘asiga barcha 
katoliklarning yarmidan ko‘pi to‘g‘ri keladi.
Amerikada islom diniga e‘tiqod qiluvchilar AQSh aholisining ma‘lum qismi, 
hamda Karib dengizi havzasidagi ba‘zi bir orollar aholisining ichida mavjud. 
Avstraliya va Okeaniyada katolik dini keng tarqalgan. Keyingi yillarda xalqaro 
munosabatda siyosat, iqtisodiyot, madaniyat va mafkurada islom dinining o‘rni 
kengaymoqda va ahamiyati oshmoqda (9-jadval). 
Rim papasi rezidensiyasini an‘anaga ko‘ra, shveytsariyaliklar qo‘riqlaydi. 
Shveysariyalik qo‘riqchilar kostyumlari 1505 yildan buyon o‘zgarmagan. Bu 
liboslarni o‘z davrida Mikelanjelo o‘ylab topgan. Papaning ilgari rezidensiyasi 
Avinonda bo‘lgan va 1377 yilda hozirgi Vatikanga ko‘chirilgan. Vatikan davlati 1925 
yilda paydo bo‘lib, diktator Mussolina bu erlarni cherkovga sovg‘a qilgan. 
Dunyo aholisining diniy tarkibini tahlil qilishda diniy ta‘limotlar va 
dunyoqarashlarning tarqalish geografiyasiga e‘tibor qaratish muhimdir. Binobarin, 
dunyodagi dinlarning tarkibiy tuzilishini quyidagi 3-chizma ko‘rinishida tasavvur 
etish mumkin.