H. P. Abdulqosimov O‘zmu iqtisodiyot nazariyasi kafedrasi
Download 5.61 Mb. Pdf ko'rish
|
1 tom Mamedov, H., Muminov, N., Umarov, A., Ismailov, A.
- Bu sahifa navigatsiya:
- Asosiy tushunchalar Mehnatga rag‘bat. Mehnatdan uzoqlashish. Ratsional iqtisodiy xulq. Seminar darslarida muhokama qilish uchun savollar
- Mustaqil o‘qish uchun savollar
|
Qisqacha xulosalar
Demak, inson umuman, mehnat tufayli yuzaga kelgan, hayvonot dunyosidan ajralib chiqqan. Mehnat unga keng fikr yuritish qobiliyatini, ijtimoiy-iqtisodiy xususiyatlarni baxshida etdi. Iqtisodiyot nazariyasi insoniyat jamiyatini o‘rganishda dastlabki–muhim asosdan kelib chiqadi, bu demak, inson bir vaqtning o‘zida iqtisodiy boyliklarni ham ishlab chiqaruvchi, ham iste’mol qiluvchi hisoblanadi. Shuning uchun ham inson modeli iqtisod nazariyasida quyidagi yo‘nalishlarni o‘z ichiga oladi: – birinchi yo‘nalish doirasida, inson xudbin–moddiy boylikka, pulga qiziqadi; – ikkinchi yo‘nalishda, inson faqat boyliklarga emas, balki aniq psixologik xarakterga ega elementlarga, ya’ni rahmdillikka, obro‘–e’tiborga, bo‘sh vaqtidan unumli foydalanishga intiladi; – uchinchi yo‘nalish – shaxsning ma’naviy, ruhiy, madaniy ehtiyojini o‘z ichiga oladi, jahon taraqqiyoti to‘g‘risida axborot olish va hokazolar shular jumlasidan; – to‘rtinchi yo‘nalish–bu individlarning iqtisodiy xulqini, vazifalarining ikki yoqlamaligini, shaxsiy farovonlikka intilishini aniqlashdir. 46 Asosiy tushunchalar Mehnatga rag‘bat. Mehnatdan uzoqlashish. Ratsional iqtisodiy xulq. Seminar darslarida muhokama qilish uchun savollar Insonning tirik mavjudot sifatida paydo bo‘lishi? Inson hayotining iqtisodiy va ijtimoiy, moddiy va ma’naviy tomonlari. Nima uchun inson mehnat qiladi? Mustaqil o‘qish uchun savollar Inson va iqtisodiyot, «iqtisodiy inson» atamalari qanday ma’noni anglatadi? Inson qanday paydo bo‘lgan? 47 2 BOB. IQTISODIYOT NAZARIYASI FANINING RIVOJLANISHI, UNING PREDMETI VA BILISH USULLARI Iqtisodiyot nazariyasi jamiyatga ishonmaydigan dunyo qarashni taklif qilmaydi, bu yerda barcha bor omillar teng o‘lchamda hisobga olinadi. Aksincha, iqtisodiyotga xos ong keng doiradagi imkoniyatlardan faqat keragini olib, qolganlarining barchasini olib tashlaydilar. Avvalambor iqtisodiyot nazariyasi e’tiborni kishilar qanday qilib tanlov qilishiga qaratadi. Iqtisodiyot nazariyasida tanlov juda ham ahamiyatli o‘rinni egallaydi, ya’ni ba’zilari uni shunday tanqid qiladi, hatto kambag‘allik va ishsizlikni u kishilarning xoxishicha tanlab olingan natijasi sifatida ta’kidlanadi. Pol Xeyne Iqtisodiyot ko‘p ma’noli, serqirrali, ko‘p qiyofali va murakkab tushunchadir. Uning mazmun, vazifalari jamiyatning rivojlanishi hamda taraqqiyot jarayonida aniq ma’lum bo‘lgan va boyitilgan, ya’ni iqtisodiyot fani darhol tayyor va tugallangan shaklda paydo bo‘lmagan, u uzoq davrlar ichida ilmiy izlanishlar natijasi bo‘lib, yana ham uzoq davrga davom etadigan uchinchi mingyillikda axborot-innovatsiya iqtisodiyotiga intiladigan va erishiladigan fandir. Aynan shuningdek, darsligimizning boshlanishida iqtisodiyotning asosiy rivojlanish davrlari va bosqichlari bilan tanishib chiqamiz. Download 5.61 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|