SHAKL JIHATDAN AYNAN BIR XIL BO’LGAN MAQOLLAR:
1.Og’iz yesa, ko’z uyalur. [1.437-b] .
2.Tatsiz turk bo’lmas, boshsiz bo’rk ( ushbu maqoldagi “tat” so’zi turk deya, o’zbek xalq
maqollarida esa toti - ixcham ot ma’nosida kelgan. Demak, maqol shaklan o’zgarmagan , ammo
mazmun jihatidan o’zgarishga uchragan) .
3.Yolg’iz g’ozning tovushi chiqmas [ 1.454-b] . ( ushbu maqolning muqobillari ham ko’p:
yolg’iz otning changi chiqmas, yolg’iz qo’ldan tovush chiqmas kabi).
4. Ikki qo’chqorning boshi bir qozonda qaynamas [1.453-b] .
5.Bir qarg’a bilan qish kelmas [1.216-b] .
6. Ho’kizning oyog’i bo’lguncha, buzoqning boshi bo’lgan yaxshi [ 1.37-b] .
7. Tirishqoqning labi yog’li, urishqoqning boshi qonli [1.41-b] .
8. Odamning olasi ichida, yilqiniki tashida [ 1.49-b] .
9.Besh qo’l barobar emas[1.61-b] .
10. Toy ulg’aysa, ot tinadi, o’g’il ulg’aysa, ota [1.94-b] .
11. Et tirnoqdan ayrilmas [1.85-b] .
12.Ko’kka tupursa, yuzga tushar [ 1.231-b] .
13.Qonni qon bila yuvilmas [1.346-b].
14. Arslon qarisa, sichqon inini poylaydi [1.289-b]
MUQOBILI YO’Q BO’LGAN MAQOLLAR
1.Tangri taologa ibodat qiladi, lekin Tangri subhonahu va taolo uning ishidan rozi
bo’lmaydi [1.45-b].
2.Kishi yog’dan bo’kib lohaslansa ham, u totsiz, tuzsiz taomdan yaxshidir. Quyosh kishini
kuydirsa ham, tuman va bulutli havodan yaxshidir [1.472-b] .
3.To’lin oyni qo’l bilan ko’rsatilmaydi [ 1.46-b] .
4.Otning kuragidagi yag’ir bolalariga meros bo’lib qoladi [1.40-b] .
5.Qozon aytur: Tubim oltin, cho’mich aytur: Men qaydaman [1. 39-b] .
6. Inson puflab shishirilgan mesh singaridir, og’zi ochilsa, uni yo’qotadi, sindiradi [1.90-b]
7.Tatning ko’ziga ur, tikanning tubini kes [ 1.295-b] .
8. Mehnat va mashaqqat ko’rdi-yu o’tovini orqaga yuklab oldi [1.178-b] .
9.Ich yog’I yog’ o’rnini bosolmaydi[1.427-b] .
10.Chodirdagi hamrohlaridan xafa bo’lib , askarlar bilan so’zlashmadi [1.396-b] .
11.Yetti boshli uzun ilon [1.402-b] .
12. Kimki bunga topinsa, o’g’il ko’rad [1.62-b] .
13.Burgut birovning betiga qarab sayrasa, o’lim alomati bo’ladi [1. 137-b] .
14.Ish tuzalishiga qasd qilingan bo’lsa ham lekin buzildi [1.106-b] .
Do'stlaringiz bilan baham: |
