I-bo‘lim. Xavfli sanoat obektlarda elektr moslamalari bilan ishlaganda yong’in xavfsizligini taminlash chora-tadbirlari

6-rasm.Elektr toki yuqori xavfli binolar

Havoning namligi va harorat darajasi uchun standartlar yuqori xavfli hududlar 1.1.8-band va 1.1.10-band PUEda belgilangan. Ushbu toifadagi binolarga isitish mexanik va elektr ta'mirlash ustaxonalari va ustaxonalari, metallga ishlov berish va ta'mirlash inshootlari va boshqalar kiradi.

Uchinchi sinf - "ayniqsa xavfli binolar"

Eng xavfli toifaga binolar kiradi yuqori daraja namlik, havodagi kimyoviy faol moddalarning konsentrlangan suspenziyasi, shuningdek, yuqori xavfli binolar toifasidan kamida ikkita qo'shimcha omil.
1) "maxsus namlik" bo'lgan xonalar (nisbiy namlik 100% ga yaqin). Yuqoridagi nuqta bilan adashmaslik kerak;
2) kimyoviy faollik va organik muhit mavjud bo'lgan xonalar (cho'kmalar natijasida elektr jihozlarining izolyatsiyasini yo'q qilishga olib keladi);
3) ikkita va ko'proq sharoitlar 2-banddan (xavf darajasi yuqori bo'lgan binolar uchun).
Namlikning kritik darajasi 100 foizga yaqinlashganda, barcha ochiq yuzalar muqarrar ravishda kondensat bilan qoplanadi. Havoda bug 'yoki cho'kindi shaklida kimyoviy faol moddalar mavjud bo'lsa, izolyatsiyalovchi himoya va oqim o'tkazuvchi elementlar yo'q qilinadi.
Ko'pincha xavfli binolar mashinasozlik sanoati korxonalarida topiladi: galvanizatsiya sexlari, sinov xonalari. Bu sinf, shuningdek, soyabon ostida yoki ochiq havoda joylashgan ishlab chiqarish ob'ektlarini ham o'z ichiga oladi.

2.2. Elektr jihozlariga qo‘yiladigan yong‘in xavfsizligi talablari

Elektr uskunalari Vazirlar Mahkamasining tegishli qarori bilan tasdiqlangan «Energetika korxonalari uchun yong‘in xavfsizligi qoidalari», «Elektr uskunalarining tuzilishi qoidalari», «Iste’molchilar elektr qurilmalarini texnik ekspluatatsiya qilish qoidalari», «Iste’molchilar elektr qurilmalarini ekspluatatsiya qilishda texnika xavfsizligi qoidalari», «O‘zbekiston elektr stansiyalari va tarmoqlarini texnik ekspluatatsiya qilish qoidalari» va boshqa normativ hujjatlar talablariga muvofiq o‘rnatilishi va foydalanilishi kerak.
Qisqa tutashuv deb - normal ish xolatidagi xar qanday kо‘zda tutilmagan kichik qarshilik orqali fazalar orasidagi tutashuvga aytilib, yerga yotqazilgan neytral tizimda esa - bir yoki bir nechta fazalarni tutashuvining yerga о‘tishidir (yoki nol simga).
Elektr tormog‘idagi qisqa tutashuv tormoqdagi umumiy qarshilikning tez kamayishiga olib keladi (kamayishi darajasi tarmoqdagi qisqa tutashuv nuqtasining о‘rniga bog‘liq), bu esa normal holatdagi tokga nisbatan tarmoq toklarini oshib ketishiga olib keladi. Bu о‘z navbatida tarmoqdagi kuchlanishni kamayishiga olib kelib, bu ayniqsa qisqa tutashuv о‘rnida baland bо‘ladi.
Qisqa tutashuvning oddiy uslubi bо‘lib, uch fazali qisqa tutashuv, ya’ni bir vaqtning о‘zida hamma uchta fazani bir nuqtada tutashuviga aytiladi. Bu simmetrik bо‘lib hisoblanib, hamma fazalar bir xil bо‘lmagan qisqa tutashuvga quyidagilar kiradi: ikki fazali; bir fazali yerga ulanish; ikki-fazali yerga ulanish.(7-rasm)