I-bo‘lim. Xavfli sanoat obektlarda elektr moslamalari bilan ishlaganda yong’in xavfsizligini taminlash chora-tadbirlari

15-rasm. Sprinklerli ѐng‘in o‘chirish tizimi.
1-tashqi tarmoq. 2-suv o‘lchagich. 3- nasoslar. 4-teskari klapan. 5- tarqatuvchi tarmoq. 6-suv sachratgich. 7- bosimli suv baki. 8-bosh suv tarqatuvchi quvur. 9-nazorat siglal klapani. 11- zadvijka. 12-ѐng‘in nasosini ulash quvuri. 13-magistral suv tarmog‘i. 15-rasm .Yopiq suv sachratgich kallagi (sprikler) 1-rezetka. 2-ramali xalqa. 3-qulf. 4- yarim sferali shisha klapan. 5- diafragma. 6-korpus


9- rasm. Maxsus azot suv aralashmasi bilan ѐng‘in o‘chirish avtomatik tizimi sxemasi


3.2. Sanoat korxonalarida avtomatlashgan о‘t о‘chirish tizimidagi gidravlik xolatini hisoblash

Topshiriqq kо‘ra, о‘lchami 12 x 12 m, balandligi 8 m bо‘lgan sanoat korxonasi qurilish materiallari omborxonasini sprinkler qurilmasi ѐrdamida ut о‘chirish tizimi loyihalashtirish vazifasi qо‘yilgan. Demak dastlabki ma’lumotlar quyidagicha:

1. Bino yuzasi F = 12 x 12 = 144 m²
2. Yong‘in о‘chirish davomiyligi – 3 soat
3. Suv manbasi shahar tarmog‘i.
4. Zaxira manba suv xavizasi.
5. Tarmoqdagi minimal bosim 25 m
6. Suv sepish jadalligi – 0,08 l/s.
Ma’lumotlari quyidagicha: О‘lchamlari 2 ta alohida xonalar:
20 x 12 x 8 m va 12 x 12 x 8,0 m.
- Polning yuzasi F = 240 m² F = 144 m²
- Yong‘inni о‘chirish davomiyligi – 3 soat
- Suv manbasi korxona suv tarmog‘i
- Zaxira manba nasoslar bilan ta’minlangan TSX- 70
- Tarmoqdagi minimal bosim 18 m.
- Suv sepish jadalligi – 0,08 l/s.
QMQ talabalariga kо‘ra seksiyalarga ajratilgan spriklerli avtomatik tizimlar alohida suv tarqatish tarmog‘iga ega bо‘lishi kerak. Bu tizimning ishonchli va uzluksiz ishlashini ta’minlaydi. Sprinkler (suv sepgich) – bu avtomatik ravishda ishga tushadigan ѐng‘inga qarshi ishlaydigan qurilma. Bu qurilmaning asosini quyidagilar tashqil etadi:
Shtutserli korpus, tayanch raqamli halqa; teshikli diafragma, qulf (kulf uchta qismdan iborat: shisha kampal, tayanch shayba va eruvchan qism) Har bir qurilma orasidagi masofa V = 2,0 m, qurilmalar guruhi, ya’ni katorlar orasidagi masofa A = 4,0 m. Bino devorlaridan qurilmagacha bо‘lgan masofa V=1,0 m deb qabul qilingan. Sprinklerli ut о‘chirish tizimining gidravlik hisobi quyidagi tartibda amalga oshirilgan.
Yong‘inni avtomatik tartibda uchiradigan qurilmaning suv sarfi l/s quyidagi formula orqali aniqlanadi.
qKH , l/s , (10)
bunda, K - qurilmaning samaradorlik koeffitsiyenti 4….5 jadvaldan diametrga mos holda qabul qilinadi. H - ut о‘chirish qurilmasi joylashgan joydagi ishchi bosim, m H=5 deb qabul qilingan. Suv sepish jadaliga bog‘liq bо‘lgan suv sarfi va yо‘qolgan bosim quyidagi formuladan aniqlanadi.
Q = Q²⋅B, (11)
bunda, Q - suv sarfi B - quvurning ishlash tafsiloti ya’ni, quvirdagi gidravlik yо‘qolish koeffitsiyenti
B = K₁/e, (12)
YA’ni K₁ - quvurdagi gidravlik yо‘qolish koeffitsiyenti e - hisobli qism uzunligi,m
Boshqarish tugunlaridagi bosim yо‘qolishi quyidagi formuladan aniqlanadi :
N₂ = ξ * Q² , (63)
bunda, ξ - bosim yо‘qolish koeffitsiyenti Q² - boshqarish tuguni orqali oqib utadigan suv sarfi,l/s
Barcha hisoblar jadval kurinishida amalga oshiriladi. Gidravlik hisob natijalari (10- jadval).