I мавзуга оид адабиётлар таҳлили 8

Калийли ўғитлар. Калийли ўғитлар ҳам ўсимликларнинг озуқланиши учун зарур. Тупроқда калий етишмаса ҳосил ва ўсимликларнинг ноқулай шароитга чидамлилиги сезиларли даражада пасаяди. Шу сабабли қазиб олинадинадиган калий тузларининг 90% га яқини калийли ўғитлар сифатида ишлатилади. ўзбекистонда жуда катта калий туз конлари Қашқадарё вилоятидаги Тубакет ва Сурхондарё вилоятидаги Хўжаикон конларидир. Тубакет кони негизида калийли ўғитлар ишлаб чиқаришни ташкил этиш назарда тутилмоқда. Энг муҳим калийли ўғитларга: калий хлорид, калий сулфат, калий- магний сулфатлари, аралаш калийли туз, калиймаг, каинит ва карналит минераллари ҳамда калий карбонатлар киради:

1. 
   Калий хлорид-KCl, таркибида 53,5-62,5% К₂О бўлади. Силвинит ва карналит минералларидан олинади.
   
2. 
   Калий сулфат-K₂SO₄ , таркибида 48-50% К₂О бўлади. Калийни минералл тузларидан олинади.
   
3. 
   Калий- магний суфатлари- K₂SO₄+MgSO₄, таркибида 28% К₂О бўлади.
   
4. 
   Калиймаг (калий магнийли консентрат)- K₂SO₄ ва 2MgSO₄+ оз миқдорда CaSO₄ вa NaCl, таркибида 17,5-19,5% К₂О бўлади. Бу ўғитлда озуқа элементлари иккита К ва Мg .
   
5. 
   Калий карбонат- K₂CO₃ , таркибида 55-56% К₂О бўлади. Калий гидроксид эритмасига карбонат ангидрид таъсир эттириб олинади:
   
6. 
   Ёғоч ва торф кулида К₂₃ кўп миқдорда бўлади.
   

Минерал ўғитларнинг озуқлик қийматини ҳисоблаш. Ўғитланинг озуқлик қийматини азотли ўғитларда азот N, фосфорли ўғитларда фосфор (V)- оксид P₂O₅, калийли ўғитларда К₂О ларнинг фоизи орқали ифодаланган миқдорларига қараб баҳолаш қабул қилинган.