I. T. Pаlvаnоv kоnstitutsiyaviy huquq

KОNSTITUTSIYAVIY HUQUQ
296
297
unvonlar, shuningdek, harbiy unvonlar berish to‘g‘risidagi 
farmonlar;
sud tomonidan hukm qilingan fuqarolarni avf etish 
to‘g‘risidagi farmonlar;
favqulodda holat va safarbarlik e’lon qilish haqidagi 
farmonlar va h.k.
Prezident chiqaradigan hujjatlar uning o‘zi tomonidan Oliy 
Majlis yoki boshqa davlat organini xabardor qilmasdan yoki 
roziligini olmasdan mustaqil chiqaradi. Prezident chiqaradigan 
farmonlar, qarorlar, farmoyishlar Konstitutsiya va qonunlarga 
zid bo‘lmasligi shart. Chunki ular Konstitutsiya va qonunlar 
asosida, ularni bajarish maqsadida chiqariladi. Prezident 
chiqargan normativ hujjatlarining O‘zbekiston Respublikasi 
Konstitutsiyasiga muvofiqligi to‘g‘risidagi masala, zaruriyat 
tug‘ilganda, O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyaviy 
sudi tomonidan hal qilinadi (Konstitutsiyaning 109-moddasi).
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmon va 
qarorlari qonun osti hujjatlaridir. Ular Konstitutsiya va 
mamlakat qonunlariga zid bo‘lmasligi zarur (Konstitutsiyaning 
16-moddasi).
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining aktlari respublika 
matbuotida rasman e’lon qilinadi.
Misol tariqasida, 2017-yil 7-fevraldagi O‘zbekiston 
Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasini 
yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi 
to‘g‘risida”gi Farmoni asosida mamlakatimiz taraqqiyotining 
beshta ustuvor yo‘nalishi belgilab olindi.
Konstitutsiyaning 
95-moddasida 
ta’kidlanganidek, 
Qonunchilik palatasi yoki Senat tarkibida ularning normal 
faoliyatiga tahdid soluvchi hal qilib bo‘lmaydigan ixtiloflar 
yuz berganda yoxud ular bir necha marta O‘zbekiston 
Respublikasining Konstitutsiyasiga zid qarorlar qabul qilgan 
taqdirda, shuningdek, Qonunchilik palatasi bilan Senat 
to‘g‘risidagi hujjatlarni qabul qilish haqida O‘zbekiston 
Respublikasi Oliy Majlisining Senatiga taqdimnoma kiritadi 
(93-moddaning 23-bandi).
Amnitsiya - jinoyat sodir etgan shaxslarni jinoiy 
javobgarlikdan to‘la yoxud qisman ozod qilish yoki ilgari sud 
tayinlagan jazoni o‘tagan shaxslarning sudlanganligini olib 
tashlashdir.
O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti o‘z vakolatlarini 
bajarishni davlat idoralariga yoki mansabdor shaxslarga 
topshirishga haqli emas.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Konstitutsiyaga va 
qonunlarga asoslanib o‘z vazifalari va vakolatlarini amalga 
oshirish maqsadida ko‘p qirrali huquq ijodkorligi faoliyatini 
yuritadi hamda ulaоni ijro etish yuzasidan respublikaning 
butun hududida majburiy kuchga ega bo‘lgan farmonlar, 
qarorlar va farmoyishlar chiqaradi.
Farmon - jismoniy va yuridik shaxslarning irodasiga 
taalluqli huquqiy hujjat bo‘lib, u uzoq muddat amal qiladi. 
Farmon - normativ huquqiy hujjat.
Qaror - konstitutsiya va qonun normalarini ijrosini amalga 
oshirishga qaratilgan normativ huquqiy hujjat.
Farmoyish - individual (muayyan masalaga qaratilgan) 
tashkiliy xususiyatdagi hujjatdir.
Misol tariqasida, Farmonlar Prezidentning konstitutsiyaviy 
vakolatlari bo‘yicha turkumlanadigan bo‘lsa, quyidagi tasnifni 
ko‘rish mumkin:
fuqaroning huquq va erkinliklarini muhofaza etuvchi 
farmonlar;
kadrlarni tayinlash va lavozimidan ozod etish to‘g‘risidagi 
farmonlar;
vazirlik va boshqa davlat idoralarini tuzish, qayta tuzish va 
tugatishga doir farmonlar;
davlat nishonlari va faxriy yorliqlar bilan mukofotlash, 

---