I X t I o L o g I y a

Seldsimonlar oilasi. Sel’dsimonlar oilasi vakillar asosan okean baliqlari. Seldlar oilasiga 
190 tur, 50 oila baliqlari kiradi. Bular asosan dengiz va okeanlarda yashaydi, yer sharida keng 
tarqalgan, chuchuk suvlarda ham uchraydi. Ba’zilari esa ko‘payish uchun daryolarga kiradi. Bu 
baliqlar gala bo‘lib yashaydigan baliq hisoblanadi, umurtqasizlar bilan oziqlanadi. 
Tangchalarissikloidli, engil ko‘chadigan. Tanasida yon chiziqlar yo‘q. Suzgich pufagining 
oldingi qismida o‘simtalar bo‘lib, bular bosh suyagining eshitish kapsulasiga ochiladi va 
rezanator vazifasini bajaradi. 
Seldsimonlar oilasi vakillari ovlanadigan baliqlarni orasida asosiy ovlanadigan 
hisoblanadi. Bu oilaga okean seldi, atlantik seld, boltiq seldi va boshqalar kiradi.
Okean seldi Atlantik va Tinch okeanlarida yashaydi. 2 ta gurug‘i bor: ko‘p umurtqali va 
kam umurtqali. Ko‘p umurtqali seldlarga atlantik seldi, boltiq seldi yoki salaka kiradi. Kam 
umurtqalilarga tinch okeani seldi va oqdengiz deldi kiradi. Atlantik seldi Atlantik okeanining 
shimol qismida keng tarqalgan. Boltiq seldi yoki salaka kenja tur hisoblanadi atlantik okeani 
seldining.
SHprot yoki kilki avlodining vakillarida tish bo‘lmasligi va qorin tomondagi to‘sh 
tangachalari kuchli rivojlanganligi bilan farq qiladi. Uvildiriqlari pelagik. SHprotlar dengiz gala 
baliqlari bo‘lib, Boltiq dengizidan to O‘rta Yer va Qora dengizgacha Evropa qirg‘oqlarida 
yashaydi. Boltiq shproti Boltiq dengizida yashaydi. Kilki qora dengiz shproti deyiladi Qora 
dengizda yashaydi. SHprotlardan asosan konsyervalar tayyorlanadi.
Tyulkalar yoki kaspiy kilkilariga 4 tur kiradi. Bular asosan kichik razmyerli baliqlar. 
Kaspiy Azov va Qora dengizda uchraydi. Qorin qismi ikki tomondan siqilgan, tangachalari 
tikansimon. Anal suzgichlaridagi ikkita o‘qi uzunchoq. Og‘zi tepada, kichik va tishsiz. 
Uvildiriqlari pelagik. SHo‘r hamda chuchuk suvlarda yashaydi.

---

Kilkilarning tana razmyerlari kichik, syerpushligi uchun va gala bo‘lib yashashganligi 
sababli yirtqich baliqlarning oziqasi hisoblanadi. Ba’zi dengizlarda (Azov, Qora dengiz) ular 
delfinlaga oziqa bo‘ladi. Kaspiy dengizida kilkilarni elektr to‘rlar bilan ovlaydi.