Ibtido (tavrotning birinchi kitobi) Kirish

35–BOB 
Xudo Baytilda Yoqubga marhamat qiladi 
1 
Xudo Yoqubga dedi: 
— Qani, otlan, Baytilga ko‘chib bor, o‘sha yerda joylashib, Menga atab qurbongoh 
o‘rnat. Sen akang Esovdan qochib ketayotganingda, Men u yerda senga zohir bo‘lgan 
edim*. 
2 
Yoqub xonadonidagilarga va yonidagilarga aytdi: 
— Begona xudolaringizni yo‘qotinglar, o‘zlaringizni poklab, toza kiyimlaringizni 
kiyinglar. 
3 
Endi bu yerdan ketib, Baytilga boramiz. U yerda men Xudoga qurbongoh 
quraman. Kulfatda qolganimda, Xudo menga madad bergan edi. Qayerga borsam, U men 
bilan birga bo‘ldi. 
4 
Hammalari begona xudolarini, ziraklarini* Yoqubga berishdi. Yoqub bu narsalarni 
Shakam yaqinidagi eman daraxtining* ostiga ko‘mdi. 

---

Ibtido
49 
5 
Yoqub xonadonidagilarini boshlab yo‘lga tushganda, Xudo butun atrofdagi 
shaharlar aholisiga qo‘rquv yubordi. Shuning uchun hech kim ularni ta’qib qilmadi. 
6 
Nihoyat, Yoqub butun xonadon ahlini boshlab Luz shahriga yetib keldi. (Luz hozir 
Baytil deb yuritiladi.) 
7 
Yoqub bu yerda bir qurbongoh qurib, bu joyni Baytilning Xudosi* 
deb atadi. Yoqub akasidan qochib ketayotganda, Xudo O‘zini unga shu yerda zohir 
qilgan edi. 
8 
Shu orada Rivqoning enagasi Dobira vafot etdi*. Uni Baytilning yonidagi eman 
daraxti ostiga dafn qildilar. O‘shandan buyon bu daraxt Yig‘i daraxti* deb yuritiladi. 
9 
Yoqub Paddon–Oramdan* qaytib kelgandan keyin, Xudo unga yana zohir bo‘ldi va 
unga marhamat ko‘rsatib, dedi: 
10 
“Sening isming Yoqub, lekin bundan keyin seni 
Yoqub* deb chaqirmaydilar, sening isming Isroil* bo‘ladi.” Shuning uchun u Isroil deb 
nom oldi. 
11 
Xudo shunday dedi: 
— Men Qodir Xudoman, barakali bo‘l, nasling ko‘p bo‘lsin. Buyuk xalq, hatto ko‘p 
xalqlar sendan paydo bo‘ladi. Sen shohlarning bobosi bo‘lasan. 
12 
Men Ibrohimga va 
Is’hoqqa va’da qilgan yurtni senga beraman. Sendan keyin bu yerni naslingga beraman. 
13 
Shundan keyin Xudo Yoqubga gapirgan joyidan ketdi. 
14 
Yoqub o‘sha joyga 
yodgorlik toshi o‘rnatdi. So‘ngra yodgorlik toshi ustiga Xudoga atab sharob va zaytun 
moyi quydi. 
15 
Yoqub bu joyga Baytil* deb nom berdi.