Ilmiy-tarbiyaviy, ommabop, bezakli oylik jurnal Barkamol avlod Vatanning baxti
Download 478.24 Kb. Pdf ko'rish
|
|
paydo bo‘lishi haqida shunday yozgan edi: Agar ja’m o‘lsa uchqun bir makonga, Bo‘lur, albatta, otashgoh paydo. Va gar har soridin yig‘nolsa qatra Bo‘lur tadrij ila to‘fon huvaydo. TOZA SUV— SOG‘LOM AVLOD DEMAKDIR TGAN asrning 90-yilla- ridayoq muhtaram Prezi- dentimiz Islom Abdu- g‘aniyevich Karimov Markaziy Osiyo mintaqasida suv zaxiralari- ning tashqi muhit ta’sirida tobora ifloslanib, sifati pasayib borayot- ganligidan tashvishlanib shunday yozgan edilar: «Suv zaxiralarining sifati eng muhim muammolardan biridir. 60-yillardan boshlab Markaziy Osiyoda yangi yerlar keng ko‘- lamda o‘zlashtirildi. Sanoat, chor- vachilik komplekslari ekstensiv rivojlantirildi. Urbanizatsiya ku- chaydi. Kollektor — zovur tizim- lari qurildi hamda daryo suvlari sug‘orish uchun muttasil yuqori hajmlarda olindi. Shu bois havza- lardagi suvning sifati tobora yomonlasha bordi». (Yuqorida ko‘rsatilgan kitob, 123-bet). Mustaqilligimizgacha «Suvni tejab sarflash, uvol qilmaslik, tozaligini saqlash kerak» degan gaplarga uncha ahamiyat bermay qo‘yilgan edi. Ayniqsa shaharlarda oqar suvlarning qadri qolmagan, pasaygan edi. To‘g‘risini aytganda, suv isrofgarchiligiga ham loqayd bo‘lib qolgan edik. Oqar suvlarimizga tashlana- yotgan chiqindi va axlatlar ichida nimalar yo‘q deysiz... Odam bola- sining suvga bo‘lgan tuban muno- sabatlarini — qilmishlarini ko‘r- ganda, sharqning mashhur masali yodga tushadi beihtiyor. ...Toshbaqa chayonni ustiga mingashtirib daryodan sog‘-omon olib o‘tmoqchi bo‘ladi. Chayon esa unga nish sanchish payiga tushadi. Yaxshilikka — yomonlik... Suv ham toshbaqa misoli insonning hayotini saqlab qolishga intiladi. Chanqog‘ini qondiradi, yashashga umid uyg‘otadi. Ko‘zi quvonsin, dili yayrasin, mehri qonsin uchun turfa xil anvoyi gullar bilan jahon- ni ziynatlaydi, yeb-ichib to‘ysin, bahra olsin, — deb bug‘doyni, poliz ekinlarini, mevalarni, kiyi- nib o‘ziga oro bersin, issiq va sovuq- dan saqlansin uchun paxtani, xullas, tiriklik — hayot davom etishi uchun nimaiki zarur bo‘lsa undiradi — o‘stiradi, barchasini muhayyo qiladi. Ammo ba’zi bir odam bolalari esa «suvning yelkasi»ga chayon misol minib olib, unga «nish uradi». Lekin bashar farzandining avval- lari bunday odatlari yo‘q edi-ku, qayoqdan paydo bo‘lib qoldi ular? Ajabo, ehtimol, suvga bo‘lgan aza- liy e’tiqodimiz so‘nayotganli- gidan, hurmat va ehtirom yo‘qolib borayotganligidan bo‘lsa kerak. Aqlimizni yig‘ib olaylik, axir, suvga bo‘lgan e’tiqod va hurmat onaga e’tiqod va hurmat, kindik qonimiz to‘kilgan shu muqaddas Vatanga e’tiqoddir, hurmatdir. Ba’zi kimsalarning suvni uvol qilishi, turli maishiy, kimyoviy chiqindilar, axlatlar, oqavalar bilan bulg‘ashi, zaharlashi chayonning qabih qilmishidan ortiq bo‘lsa ortiqdir, aslo kam emas. Ba’zi bir odamlarning o‘zlari bilib-bilmay qilgan xatolari, xatti- harakatlari uchun, «birniki ming- ga, mingniki tumanga» deganlari- dek, bir kunmas-bir kun sog‘li- g‘imiz, umrimiz hisobiga bizdan «tovon» olishi mumkindir. Suv tashqarida ham, ichkarida ham yomonlikni ko‘tarmaydi, badniyatlikni qo‘llamaydi. Chayon- ning shum niyatiga erisholmagani shundan. Zero, suv xolis harakat, toza niyat, go‘zal orzu-umidlarni qo‘llaydi. Shuning uchun bog‘-u bo‘ston, gulzor-u chamanzorlarni suvdan ayrim holda tasavvur qilib bo‘lmaydi. Shularni o‘ylaganda, suvning qadr-qiymati yanada ortadi. Suvning har qatrasi dur va hayot gavharidirki, bu bebaho boylikni e’zozlash o‘ziga xos madaniyat va donolikni talab qiladi. «Sog‘lik — tuman boylik» ekanini ko‘pchilik biladi. Biladi-yu, ammo hamma ham suvni ifloslantirish ixtiyoriy ravishda turli-tuman xastaliklarga yo‘l berish ekanini chuqur mushohada qilolmaydi. Oqibatda hech kutilmagan tarzda birov u, birov bu kasallikka yo‘li- qadi. Holbuki, bularning bari suv tufayli emas, suvni bulg‘agan, nodonlik, gumrohlik ila unga jabr O‘ Darhaqiqat, Orol dengizining taqdiri, Ogahiy aytganidek, “har soridin yig‘nolgan qatralar»ga bog‘liq. Agar ta’bir joiz bo‘lib, O‘zbekiston jannatga qiyos qilinsa, Orol dengizi uning «Havzi Kav- sar»idir. Uning tirik qolishiga, yashab ketishiga, hech bo‘lmasa, hozirgi holatini saqlab qolishga barchamiz mas’ulmiz, javobgarmiz.
12 o‘tkazgan kimsalarning kasofati- dan sodir bo‘ladi. Xullas, suvning ifloslanishi, sifatining pasayishi, buzilishi natijasida turli kasalliklar kelib chiqishini hozirda tibbiy tashxislar ham tasdiqlab turibdi. Suvni avay- lab asramas, sifatini saqlamas, tejamas ekanmiz, u bizdan sog‘- ligimiz hisobidan «tovon» olishni yanada oshira boradi. Oxir-oqibat suv g‘olib keladi. Biz turli kasal- liklarga chalina berib mag‘lub bo‘lamiz. Bundan Allohning o‘zi asrasin.
Suv dunyoning yaralishiga asos bo‘lgan chor unsur — to‘rt qud- ratli unsurdan biri. Biroq eng asosiysi — olov bilan suvning oldini to‘sish mumkin emas, suv esa har qanday alangani o‘chirishga qodir. Suvning tuproq madadiga muhtojligi yo‘q. Yer va tuproq taq- diri haqida o‘ylaganda, hech shub- hasizki, birinchi galda xayolga keladigani — suv. Shu ma’noda suv — harakat, umumiy faoliyat, ulkan-ulkan yutuqlar sarchash- masi hamdir. «Nonni uvol qilma!», «Non- ning uvoli tutadi», degan gaplarni har kuni eshitamiz. Suvning uvoli yo‘qmi? Nega hamma ham «Suvni uvol qilma!» deb aytavermaydi? Chunki, aksariyat odamlarning nazarida suv tekin — daryo, anhor, ariqlardan sharqirab oqib kelaveradi. Undan istalgan tarzda foydalanish mumkin. Vaholanki, xuddi nonga, olovga o‘xshab suvni ham tejash, asrab-avaylash zarur. Axir, daryo suvlari turli-tuman chiqindi, kimyoviy, maishiy oqova- lar bilan bulg‘ansa, ulardan tortil- gan kanal va ariqlarning suvlari ham toza bo‘lmaydi. Xalq maqolida to‘g‘ri ta’kidlangan: Daryo chuchuk — ariq chuchuk, Daryo achchiq — ariq achchiq. Ba’zan oqar suvlarga axlat tashlayotgan, oqova oqizayotgan qo‘ni-qo‘shnilarni ko‘ramiz, ammo «Hoy, bunday qilmang, Xudo- ning qahri keladi», — deb ayt- maymiz. Katta-kichik ariqlarning bo‘yida avtoulovlarini yuvayotgan yoki yosh bolalarga — hozir ular juda ko‘paygan — yuvdirayotgan olifta va «silliq xo‘ja»larga ham befarqmiz. Nima uchun ariqdan olingan toza suv ifloslantirilib, unga qaytarilishi kerak? Shaxsiy do‘konlari oldiga suv sepib, o‘zicha ko‘chani salqinlata- yotgan «mehribonlar»ni ko‘rgani- mizda ham loqayd o‘tib keta beramiz. Aytaylik, suvni uvol qilib behudaga sarflayotgan o‘sha do‘kondorning insofi bo‘lmasa, bizning insof, iymonimiz bor-ku! Unda nechun, «Do‘stim, suvni isrof qilmang», — deb qat’iy aytolmaymiz? Ba’zan jur’at yetish- maydi. Goho umumiy ko‘nikma bir nima deyishga izn bermaydi. Ko‘pincha yuzxotirchilik va andisha ustun keladi. Qandoq bo‘lmasin, bunday holatlarga barham berish to‘g‘risida fikr yuritish lozim. Agar Respublikamizda Suv nazorati militsiyasi tashkil etilsa, ozgina tanbehga: «Suv senikimi, suvga sen xo‘jayinmisan?» — deya o‘dag‘aylovchilarning ham tanob- lari tortilib qolardi, deb o‘ylaymiz. Bundan necha o‘n yillar muqaddam bir qancha ariq suvlari aholi xonadonlarining ichidan oqib o‘tgan. Kundalik turmush va ro‘zgorga shu suv ishlatilgan. Hovlisidan oqib o‘tayotgan suv- ning tozaligiga har bir xonadon mas’ul bo‘lgan. Xonadonlarimizga suv quvurlari tortib kelinganidan buyon, oqar suvlarning tozaligiga uncha ahamiyat bermay qo‘ydik. Afsuski, o‘sha ariq suvlarining ba’zilari to‘xtab, qurib qoldi, ayrimlari ko‘milib ketdi. Vaho- lanki, o‘sha ariq suvlari atrofga go‘zallik ulashib, odamlarning dillariga rohat-farog‘at baxsh etardi. Salqin, so‘lim ariq bo‘ylarida ko‘z quvnab, ko‘ngil yayrardi. Fan-texnika, kimyo tarmog‘i, qishloq xo‘jaligining taraqqiy etishi, aholi zichligining orta borishi natijasida tabiatga, havo va suvga o‘tkaziladigan salbiy ta’sir va «antropogen bosim» ham o‘z- o‘zidan kuchayib boradi. Eng yomoni shundaki, bu salbiy ta’sir vaqt o‘tishi bilan tabiiy holga aylanishi muqarrar. O‘z hayoti davomida inson uzluksiz tarzda atrof-muhit bilan to‘qnash keladi, tabiat muvozanatiga ta’sir etadi... Oxir-oqibatda tabiat, jumla- dan, suv insonning «antropogen bosim»iga dosh berolmay, o‘z muvozanatini yo‘qotadi va ekologik tanazzul ro‘y beradi. Taraqqiy etgan qator xorijiy davlatlarda «antropogen bosim» ortib ketib, «Ekologik tanazzul», jumladan, «suv tanazzuli» ro‘y bergani ma’lum. Bizda ham «antropogen bosim» kuchayib borayotgani sir emas. Yer osti va yer usti suvlari ifloslanib, sifati tobora pasayayotgani shundan. Mutaxassislar bergan ma’lumot- larga qaraganda, ayniqsa, Chir- chiq, Ohangapon, Sirdaryo, Zarafshon daryolari oqib o‘tadigan vohalarda, Farg‘ona vodiysining janubiy hududlarida yer osti suvlari turli-tuman kimyoviy va neft mahsulotlari chiqindilari hisobiga tobora ifloslanayotir. Toshkent, Andijon, Samar- qand, Sirdaryo, Jizzax viloyatlari aholisi esa minerallashgan suv zaxiralaridan ichimlik suvi sifatida foydalanishga majbur bo‘layotgan hollar mavjud. Vaholanki, tabobat nuqtai nazaridan bu mutlaqo mumkin emas. Mustaqilligimizning dastlabki yillaridayoq muhtaram Yurtboshi- miz Islom Abdug‘aniyevich Karimov diyorimizda ichimlik suvi zaxiralarining sifati tobora pasayib,
13 ifloslanib borayotganligidan xavo- tirlanib, keng jamoatchilikni ogoh bo‘lishga, bunday ekologik xavf- ning tezroq oldini olishga da’vat etib, shunday yozgan edilar: «O‘zbekistonning ekologik xavfsizligi nuqtai nazaridan qara- ganda, suv zaxiralarining, shu jumladan, yer usti va yer osti suv- larining keskin taqchilligi hamda ifloslanganligi katta tashvish tug‘- dirmoqda. Respublikaning daryo- lari, kanallari, suv omborlari va hatto yer osti suvlari ham har taraflama inson faoliyati ta’siriga uchramoqda... Daryo suvlarining ifloslanishi ekologiya-gigiyena va sanitariya-epidemiologiya vazi- yatini, ayniqsa, daryolarning quyi oqimlarida yomonlashtirmoqda. Ikkinchi tomondan, daryo suvlari tarkibida tuzlarning mavjudligi Amudaryo, Sirdaryo, Zarafshon va boshqa daryolarning del’talarida tuproqning sho‘rlanishini kuchay- tirmoqda». (Yuqorida ko‘rsatilgan kitob, 121—123-betlar). Bu so‘zlar bizdan ogohlik bilan bir qatorda suv zaxiralarimizni toza saqlash, ifloslanishi va sifatining pasayishiga qarshi muttasil kurash olib borishga undashi shubhasizdir. XXI asrdan e’tiboran basha- riyat juda katta, o‘nglanishi niho- yatda mushkul muammo — suv tanqisligi muammosiga duch keldi. Ichimlik suvi zaxiralari kun sayin — har soatda, har daqiqada kama- yib, ifloslanib, o‘z tarkibini yo‘qo- tib borayapti. Shoshilinch ravishda buning chorasi ko‘rilmas, oldi olinmas ekan, fojia yuz beradi... Qisqasi, shu mitti sayyoramizda hayot, tiriklik xavf ostida qoladi. Respublikamizning bir qator yirik shaharlarida suv tozalash majmualari ishlab turibdi. Ular xalqimizni toza suv bilan ta’min- lashda tahsinga sazovor ishlarni amalga oshirmoqda. Ba’zi hollarda esa tozalangan suv Davlat stan- dartlariga to‘liq javob beradigan darajada emas... Suvni tozalab aholiga yetkazib beruvchi mar- kazlashgan majmualar kamligidan bir qator hududlarimizda, ayniqsa, qishloq joylarda yashovchi aholi sifatsiz suvlarni iste’mol qilishga majbur bo‘layotgan holatlar uchraydi. Ko‘pchilikka ma’lumki, tabiiy suvlar — xlor vositasida tozalanib, aholiga yetkazib beriladi. Ammo, epidemiologlarning ta’kidlashla- richa, ichimlik suvini xlor bilan tozalash oqibatida aholi o‘rtasida saraton kasalligi kelib chiqishi mumkin ekan. AQSHning bir qator shtatla- rida epidemiologik tadqiqotlar olib borgan olimlarning yozishlaricha, 40 yil davomida muttasil xlor- langan suvni ist’emol qilgan odam ichki a’zolarida, ayniqsa peshob haltachasida saraton kasalligi 2 hissa yuqori ekan. Hozirgi texnika taraqqiy topgan davrda suv zaxiralarini ifloslantirib, sifatini pasaytiruvchi omillar yana- da ortib borayapti. Atmosfera suvlari, ko‘chalardan oqib o‘ta- yotgan ariq, kanal suvlari, turli- tuman maishiy va sanoat oqova- lari, chiqindi, kislota, fenollar, detergentlar (kuchli kimyoviy tozalash, yuvish vositalari, ular- ning idishlari), mikroorganizmlar, ayniqsa qora metallurgiya, kimyo, neftni qayta ishlash sanoati, gerbitsid, pestitsid, fungitsid, karbamat, trinazin kabi qishloq xo‘jaligida ishlatiladigan turli- tuman dorilar va hokazolar suv zaxiralarini ifloslantiruvchi, rangi- ni buzuvchi, sifatini pasaytiruvchi asosiy omillardandir. Mutaxassislarning qayta-qayta uqtirishlariga ko‘ra, ayniqsa, ekologik jihatdan o‘ta xavfli bo‘l- gan qo‘rg‘oshin, simob va kadmiy metallari suv zaxiralarining juda tez buzilishiga sabab bo‘lar ekan. Sayyoramizdagi suv havzalariga turli sabablarga ko‘ra har yili 200 ming tonna qo‘rg‘oshin, 1 million tonna pestitsid, 5 ming tonna kadmiy metallar kelib tushar ekan. Ular ichimlik suvi orqali odam organizmiga o‘tib, juda katta xavf tug‘dirar ekan. Masalan, qo‘rg‘oshin va simob inson zurri- yotiga salbiy ta’sir qilishi, kadmiy metali odam buyrak va jigariga yig‘ilib, uni o‘limga ham olib kelishi, xrom ma’dani surunkali allergik kasalliklarni, margumish, selen, rux, nikel kabi metallar odamning bosh miyasida o‘limga sabab bo‘ladigan turli shish- o‘simtalarni keltirib chiqarishi mumkin ekan. Aziz vatandoshlar, biz bu o‘rinda suvni ifloslantirib, zahar- lab, sifatini pasaytiruvchi sabab va omillarning, agar ta’bir joiz bo‘lsa, «dengizdan bir tomchisini» yozib, ba’zi bir aniq raqamlarni, isbot- langan dalillarni eslatib o‘tdik xolos. Biz barchamiz tansihatlikda, xotir- jamlikda, tinch hayot kechirmo- g‘imiz uchun, kelgusi avlod- larimizning, o‘z zurriyotlarimizning to‘rt muchasi sog‘ dunyoga kel- moqlarini xohlaymiz, barkamol inson bo‘lib yetishishlari uchun ham suv zaxiralarini iloji boricha toza saqlamog‘imiz, asramog‘i- miz, tejamog‘imiz kerak. Suv manbalarining ifloslanishi, sifatining pasayib ketishiga qarshi tinmay kurashmog‘imiz lozim. Bu kurash — o‘zimizning, bola-chaqa- larimiz, kelajak avlodlarimizning sog‘-salomat, tinch hayot kechir- moqliklari uchun, ezgulik va abadiyat uchun kurash demakdir. Agar zudlik bilan chora ko‘ril- masa, yaqin 10-20 yil ichida sayyoramizdagi ichimlik suvi zaxiralariga bo‘lgan talab keskin ortib ketishi olimlar tomonidan takror-takror uqtirib kelinayotir. (Davomi 18-betda).
14 14 O‘zbekiston o‘smirlar terma jamoasi futbol bo‘yicha Osiyo chempionatida muvaffaqiyatli qatnashib, kelgusi yili Meksikada o‘tadigan jahon chempionatida qatnashish huquqini qo‘lga kiritdi. AMLAKATIMIZDA jismoniy tarbiya va sportni, shu jumladan, bolalar sportini rivojlantirishga ham alohida e’tibor berilmoqda. Milli- onlar o‘yini deb ta’riflanadigan futbolni yanada ommaviylashtirish yo‘lida ham izchil tarzda ish olib borilmoqda. «Umid nihollari», «Barkamol avlod», «Universiada» sport musobaqalari o‘ziga xos mahorat maktabi bo‘lib qoldi. Bu maktab sabog‘ini olib, juda ko‘p yoshlar jahon birinchiliklari, Olimpiya o‘yinlari shohsupalariga ko‘tarila oldilar. Mustaqillik sharofati bilan o‘zbek kurashi jahon miqyosida sevimli sport turlaridan bo‘lib qoldi. Jonajon O‘zbekistonimiz sport mam- lakati sifatida ham katta obro‘-e’tibor qozonmoqda. Shaharlar-u qishloqlari- mizda sport majmualari, stadionlar yangitdan qurildi, qurilmoqda, bungacha mavjudlari esa zamonaviy talablar asosida rekonstruksiya qilinmoqda yoki ta’mir- lanmoqda. Ya’ni jismoniy tarbiya va sport bilan shug‘ullanish uchun mamlakati- mizning barcha hududlarida qulay sharoit yaratildi. Bizda sportning Olimpiya o‘yinlari tarkibiga kiritilgan barcha turlari rivoj- lanmoqda. Zero, jahon miqyosidagi katta musobaqalarning mamlakatimizda o‘tka- zilishi an’anaga aylanayotgani bejiz emas. Futbol bo‘yicha o‘smirlar o‘rtasida XIV Osiyo chempionati ham bizning yurti- mizda o‘tkazildi. Respublikamizda sportning, jumla- dan, futbolning ham tobora ommalashib, taraqqiy etib borayotgani aniq misollarda ayon bo‘lib turibdi. O‘zbekiston o‘smirlar terma jamoasi futbol bo‘yicha Osiyo chempionatida yuksak natijalarga erishdi va navbatdagi jahon chempionatiga yo‘llanma oldi. Nogiron-amputantlar o‘rtasida futbol bo‘yicha jahon chempi- M SPORT ZAVQI SPORT ZAVQI SPORT ZAVQI SPORT ZAVQI SPORT ZAVQI SHE’R SHAVQI KABI SHE’R SHAVQI KABI SHE’R SHAVQI KABI SHE’R SHAVQI KABI SHE’R SHAVQI KABI KO‘NGILLARNI YASHNATADI KO‘NGILLARNI YASHNATADI KO‘NGILLARNI YASHNATADI KO‘NGILLARNI YASHNATADI KO‘NGILLARNI YASHNATADI 15 onatida, bizning terma jamoamiz ikkinchi marta jahon chempioni bo‘ldi. Poytaxtimiz Toshkent stadionlarida o‘tgan — o‘smirlar o‘rtasida XIV Osiyo chempionatida voqe bo‘lgan ehtiros-u aql-u zakovatga boy, betakror futbol o‘yinlari zavqi ko‘nglimizni hech qachon tark etmaydi. O‘zbekiston o‘smirlar terma jamoasi esa kelgusi yili — Meksikada, jahon chempionatida bizni ham, butun jahondagi futbol ishqibozlarini ham o‘z g‘alabalari bilan xushnud etadi, deb umid qilamiz. Zero, buning uchun barcha asosla- rimiz bor. Mamlakatimizda yosh avlodni sog‘- lom va har taraflama uyg‘un rivojlangan — barkamol etib tarbiyalash, «Sog‘lom ona — sog‘lom bola» g‘oyasini ro‘yobga chiqarish, onalik va bolalikni muhofaza qilish, sog‘liqni saqlash tizimini rivoj- lantirish, jismoniy tarbiya va sportni, jumladan, bolalar sportini rivojlantirish maqsadida amalga oshirilayotgan miqyosli ishlar, albatta, ezgu samarasini beradi. Abdug‘ani JUMA suvratga tushirdi.
16 17 17 3 «Sog‘lom avlod uchun», 2010-yil, 11-son. 18 Vaholanki, biz yaxshi bila- mizki, keyingi yarim asr mobay- nida ichimlik suviga bo‘lgan talab kamida 7-8 barobarga ko‘paygan. Dunyoda 2 milliarddan ziyod odam ichimlik suvi yetishmasligidan azob chekayotgan bo‘lsa, uch milliard- dan ortiq odam suv faktori bilan bog‘liq turli kasalliklarga duchor bo‘lib, har yili shulardan qariyb (Davomi. Avvali 13-betda). 3 million nafari hayotdan ko‘z yummoqda. BMTning Oziq-ovqat bo‘yicha komissiyasining bergan ma’lu- motlariga qaraganda, 2035-yilga kelib yer yuzida ichimlik suviga bo‘lgan talab kamida 60 foizga ortish ehtimoli bor ekan. Ekspert- larning hisob-kitoblariga qaraganda ham, yaqin 100 yil ichida suv tanqisligi oqibatida insoniyat kela- jagi uchun jiddiy xavf tug‘ilishi mumkin emish. Suv zaxiralari tejalgan, toza, pokiza bo‘lgan har bir millatning zurriyoti ham, kelgusi avlodi ham sog‘lom bo‘ladi. Agar biz suv zaxi- ralarimizning sifat darajasini pasay- tirmasdan, ularni behudaga isrof qil- may, tejasak, kelgusi avlod sog‘- salomatligi uchun, albatta, mus- tahkam zamin yaratgan bo‘lamiz. SUV HAM ONA SUTIDAY HAYOTBAXSH ZBEK xalqining suvga bo‘lgan hurmati va e’ti- qodining yuksakligi haqida O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi, professor Gaybulla Salomov bundan yigirma yillar avval bo‘lib o‘tgan bir voqeani shunday hikoya qilib bergandi: «Bir kuni otam hamqishloq do‘stlari Rayim devona bilan birga Xatirchidan Toshkentga — meni- kiga mehmonga kelib qolishdi. O‘shanda Chilonzordagi ko‘p qavatli binolardan birida yashardik. Eshikdan kirib kelishi hamon, Rayim amaki mendan hojatxo- nani so‘radi. Ko‘rsatdim. Kirdi-yu, huddi ilonga yo‘liqqan odamdek otilib chiqib, jahl aralash: «Qo‘lni qayerda yuvaman?», deb so‘radi. «Hammomxonada», — deb uni ham ko‘rsatdim. U ichkaridan: «Hoy bola, buyoqqa kir-chi, nega suv to‘xtamay oqib yotibdi. Hojat- xonada ham shu ahvol. Shumi hali sening olimliging...», — deya menga baqira ketdi. «Ha, odamlar bekorga «Rayim devona» deyishmas ekan, sho‘r- likning jununi qo‘zib qoldi-yov» — deb xayolimdan o‘tkazdim. U baland ovozda hamon gapi- rardi. «Esimni yeb qo‘yganimcha yo‘q. Hali suvga e’tiqodim, iymo- Download 478.24 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|