Inersiya momenti

Joule qonuni, Joulening birinchi qonuni yoki Joule-Lenz qonuni^[1] — oʻtkazgichdan elektr toki oʻtganda unda ajraladigan issiqlik miqdorini ifodalovchi qonun. Oʻtkazgich bir jinsli boʻlsa, elektr tokining ishi faqat issiqlik hosil qilish uchun sarf boʻlib, ajralgan issiqlik miqdori �Q tok kuchi / kvadrati, oʻtkazgich qarshiligi �R va tokning oʻtish vaqti / ga toʻgʻri mutanosib boʻladi. U �����Q^kprt, bunda �k — mutanosiblik koeffitsiyenti boʻlib, u oʻlchash birliklarining tanlanishiga bogʻliq boʻladi. Tok amperlarda, qarshilik Om da, vaqt �S da olinsa,koeffitsiyent �−0,239=0,24h boʻlganda � kaloriyalarda, k—h boʻlganda �Q joullarda ifodalanadi. Joule qonunini James Prescott Joule 1841-yilda yaratgan, undan mustaqil ravishda Emil Lenz 1842-yilda tajribada tasdiqlagan. Joule qonunining amaliy ahamiyati katta; elektr choʻgʻlanma lampalari, elektr isitkichlar va elektr isitish qurilmalari shu qonunga asoslanib loyihalanadi.
Joul-Lens qonuni va uning differentsial ko’rinishi. Quvvat — ishning shu ish bajarilgan vaqtga nisbati bilan aniqlanadigan fizik kattalik. Agar ish bir tekis bajarilsa, I=A/g formula bilan aniqlanadi; bu yerda A—/ vaqtda bajarilgan ish. Umumiy holda I=yA/(I; bunda a"A — juda kichik Sh vaqt ichida baja-rilgan ish. Q. vatt (Vt) larda ifodalanadi. Q.ning tizimdan tashqari ot kuchi (o.k.) [[deb ataladigan birligi ham mavjud (1 o.k.=735,499 Vt).
Elektr toki muayyan vaqt orali-gʻida bajargan ish elektr toki Q. i [[deb ataladi. Muayyan yuza orqali vaqt birligida tovush toʻlqinlari olib oʻtadigan energiya tovush Quvvat bu Q.ning yuza birligiga keltirilgan oʻrtacha qiymati tovush intensivligi deyiladi(qarang Tovush). N=A/t N=quvvat A=bajarilgan ish t=shu ishni bajarish uchun ketgan vaqt [N]=J/s=w


24.Tarmoqlangan zanjir uchun Kirxgof qoidasi.
Kirxgof qonuni-2ta Ulardan bir zanjirning tugunlari taaluqli, 2-ta va undan ortiq o’tkazgich ulangan nuqta tugun deb ataladi. Тugunga kelayotgan tok ma’lum ishora (+) yoki (-) ga teng bo’lsa, tugundan ketayotganda (-) yoki (+) ishoraga ega bo’ladi. Kirxgofning birinchi qonuni quyidagicha tugunda uchrashuvchi toklarning yig’indisi nolga teng: I K  0 Тarmoqlangan zanjirda 1-2-3-4-1 yopiq kontur ajratamiz.tugunda uchrashuvchi toklarning yig’indisi nolga teng: I K  0 Тarmoqlangan zanjirda 1-2-3-4-1 yopiq kontur ajratamiz. Kirxgofning II - qonunini ifodalovchi tenglama hosil bo’ladi:  k Rk   k Kirxgofning P – qonuniga asosan: tarmoqlangan zanjirning berk konturida tok manbalarining e.yu.k.larining algebraik yig’indisi tok kuchining bu konturning tegishli qismlari qarshiliklariga ko’paytmalarning algebraik yig’indisiga teng.

Kirxgofning birinchi qoidasi zaryadning saqlanish qonining natijasidir. Kirxgofning ikkkinchi qoidasi tarmoqlangan zanjir uchun Om qonuning umumlashtirishdan kelib chiqadi
Kirxgofning ikkinchi qoidasiga shunday ta’rif berish mumkin: Tarmoqlangan elektr zanjiridagi har qanday berk konturda konturning tegishli qismlaridagi tok kuchining shu qism qarshiliklariga ko‘paytmalarining yig‘indisi konturdagi barcha EYUK larning algebraik yig‘indisiga tengdir.