Institut français d’Études sur l’asie centrale
Download 18.64 Mb. Pdf ko'rish
|
|
album lithographié litografiya usulida bosilgan albom. lithographique adj litografiyaga, toshbosmaga oid, litografik, litografiya; encre lithographique litografiya siyohi. lithuanien, ienne voir
lituanien, ienne. litière nf 1. vieilli taxtiravon; 2. molning tagiga solinadigan narsa, to‘shama; les litières souillées forment le fumier ifloslangan to‘shama go‘ng bo‘ladi; 3. litt loc faire litière d’une chose biror narsani e’ tiboriga olmaslik, nazar-pisand qilmaslik, nazariga ilmaslik, oyoq osti qilmoq. litige
nm 1. mojaro, tortishuv, janjalli ish; janjal; arbitrer, trancher un litige janjalli ishni hal qilmoq; 2. haq-huquq talashish, tortishuv; question en litige tortishuvli masala. litigieux, euse adj tortishuvli, munozarali; point litigieux tortishuvli nuqtai nazar. litote nf litota (masalan: yaxshi o‘rnida yomon emas so‘zi ishlatiladi). litre nm 1. litr; boire un litre de bière bir litr pivo ichmoq; 2. bir litrli idish. litron nm fam bir litr vino. littéraire I. adj adabiyotga oid; adabiyotdagi, adabiy; milieux littéraires adabiy muhit; langue littéraire et langue parlée adabiy va so‘zlashuv tili; II. n adabiyotchi. littérairement adv adabiy nuqtai nazardan, adabiysiga. littéral, ale, aux adj 1. harfiy, harf bilan ifodalangan; notation littérale harfiy belgi; 2. asliga muvofiq, so‘zma-so‘z, aynan; copie littérale asliga muvofiq ko‘chirma; traduction littérale aynan tarjima; 3. tom ma’nodagi, o‘z, asl ma’nosidagi, aniq, to‘ppa-to‘g‘ri; le sens littéral d’un mot so‘zning o‘z ma’nosi. littéralement adv 1. so‘zma-so‘z, aynan; traduire littéralement so‘zma- so‘z tarjima qilmoq; 2. asl ma’noda, tom ma’noda, aniq. littérateur nm péj yozuvchi, adib. littérature nf 1. adabiyot, adabiy asar; la littérature française, latine fransuz, lotin adabiyoti; 2. yozuvchining kasbi, ishi; faire carrière dans la littérature adabiyotda muvaffaqiyat qozonmoq; 3. manba‘a, adabiyot, bibliografiya; il existe sur ce sujet une abondante littérature bu masalaga oid adabiyotlar to‘ lib-toshib yotibdi. littoral, ale, aux I. adj qirg‘oq bo‘yidagi, qirg‘oq oldidagi, qirg‘oq oldi; qirg‘oq bo‘yi; cordons littoraux qumloq, sayozlik (dengiz chetida); pêche littorale qirg‘oqda baliq ovlash; faune littorale qrig‘oq bo‘yi hayvonot olami; II. nm qirg‘oq, sohil; le littoral méditerranéen O‘rta yer dengizi sohili. lituanien, ienne ou
lithuanien, ienne
I. adj Litvaga oid, Litva, litvalik; II. n 1. litvalik; 2. nm litva tili. liturgie nf din; liturgiya (nasroniylarda cherkovdagi eng katta ibodat); liturgie catholique katolik liturgiya; liturgie presbytérienne presviterian liturgiya. liturgique adj liturgiyaga oid, liturgik; chants, prières liturgiques liturgik ashulalar, ibodatlar; calendrier, fête liturgique liturgik taqvim, bayram; vêtements, livres, vases liturgiques liturgik ust-bosh, kitoblar, guldonlar. livarot
nm pishloqning turi (Normandiyaning Livaro viloyatida tayyorlanadigan). livide adj 1. litt rangsiz, ko‘kim tir; la brume couvrait la ville d’un reflet livide tuman shaharni ko‘kim tir rangga burkar edi; 2. murdadek, rangpar (teri); un teint livide rangparlik. lividité nf rangparlik; lividité cadavérique murdadek rang-quti o‘chganlik. living-room ou
living
nm anglic turar joy, istiqomat joyi, yashash xonasi. livrable adj
eltib beriladigan (xarid qilingan buyurtmalarni); marchandises livrable à domicile uyga eltib beriladigan xaridlar. livraison nf yetkazib berish, eltib berish; payable à la livraison eltib berilganda haq to‘lanadigan; voiture de livraison tarqatadigan mashina; livraison à domicile uyga yetkazib berish. livre 1
nm 1. kitob; livre broché, cartonné, relié broshura qilingan, kartonlangan, muqavalangan kitob; 2. kitob, darslik; livre de classe darslik; loc livre de chevet qayta-qayta o‘qiladigan kitob; 3. jild, tom; le second livre de l’Énéide Eneidning ikkinchi jildi; les livres historiques de la Bible Bibliyaning tarixiy tomlari; 4. daftar (biror maqsad uchun belgilangan daftar); les livres de comptes hisob-kitob daftari; livre des factures, des recettes hujjatlar, kirim daftari; livre d’or oltin kitob (ulug‘ odam larni madh qiluvchi kitob).
livre 2
nm yarim kilo; acheter une livre de sucre yarim kilo qand sotib olmoq; une demi-livre de beurre chorak kilo sariyog‘. livre 3
nf 1. livr (qadimiy fransuz tangasi); 2. funt (ingliz pul birligi); livre sterling funt sterling; livre australienne, égyptienne Avstraliya, M isr funt sterlingi. livrée
nf 1. shoh, zodagonlar xos askarlarining rang-barang kiyimi; 2. xizmatkorlar kiyimi; valet en livrée xizmatkor kiyimidagi qarol. livrer I. vt 1. bermoq, topshirmoq, oshirmoq; livrer un coupable à la justice jinoyatchini sudga topshirmoq; 2. topshirmoq, qo‘liga bermoq; livrer qqn à la mort birovni o‘limga buyurmoq; pays livré à l’anarchie anarxiyaga topshirilgan yurt; 3. qo‘liga topshirmoq, sotm oq; 4. ishonmoq; il a livré son secret u o‘z sirini ishonib aytdi; 5. bermoq, yetkazib bermoq, olib borib bermoq, topshirmoq; livrer une commande, une marchandise buyurtmani, xarid qilingan molni yetkazib bermoq; livrer qqch à domicile, en gare biror narsani uyga, vokzalga olib borib bermoq; 6. boshlamoq, kirishmoq; livrer bataille jangga kirishmoq; 7. livrer passage o‘ tkazib yubormoq, yo‘l bermoq, o‘ tishga ruxsat bermoq; II. se livrer vpr 1. o‘zini topshirmoq, o‘zini birovning qo‘liga topshirmoq, taslim bo‘lmoq; se livrer après une longue résistance uzoq qarshilikdan so‘ng taslim bo‘lmoq; 2. yorilmoq, sirlashmoq, o‘zi haqida gapirmoq; il ne se livre pas facilement u osonlikcha yorilmaydi; 3. berilmoq, mashg‘ul bo‘ lmoq, shug‘ullanmoq; se livrer aux pires excès o‘ta beboshlikka berilmoq; se livrer à un travail, à une étude ishga, o‘qishga berilmoq. livresque adj péj kitobiy, nazariy; connaissances livresques nazariy bilimlar. livret nm 1. vieilli katalog (ko‘rgazma, muzey); le livret d’une exposition ko‘rgazma katalogi; 2. daftarcha; livret militaire individuel harbiy bilet; livret de famille uy (oilaviy ahvol haqidagi) daftari; livret scolaire o‘quvchining tabeli, kundaligi; livret de caisse d’épargne omonat daftarchasi; 3. libretto; le livret d’un opéra opera librettosi; auteur de livret libretto muallifi. livreur, euse n topshiruvchi, olib borib beruvchi; les livreurs d’un grand magasin univermagning ta’minotchilari. lobe nm 1. anat bo‘rtma, qabariq; lobes du poumon, du cerveau o‘pka, miya bo‘rtmalari; lobe de l’oreille quloq suprasi; 2. bot tuguncha. lobé, ée adj pallali, pallalardan iborat; feuilles lobées du chêne, du figuier eman, anjirning pallali barglari. lobectomie nf xir lobektom iya (bo‘rtmalarni olib tashlash). local, ale, aux I. adj 1. mahalliy, muayan joydagi; ma’lum bir joyga xos, ma’lum joy bilan chegaralangan; 2. couleur locale mahalliy ko‘rinish, ifoda; II. nm bino, uy, xona; locaux commerciaux, administratifs, professionnels savdo, ma’muriy bino, ixtisoslashtirilgan bino. localement adv mahalliychasiga, o‘z joyiga xoslik bilan. localisable adj ma’lum joy bilan chegaralasa bo‘ladigan, chegarali. localisation nf 1. tarqalishini cheklash; ma’lum joyda to‘xtatish, chegaralash; localisation d’un corpuscule en un point modda zarrachalarini bir nuqtada to‘xtatish; localisation d’un avion samolyotni qayerdaligini aniqlash; 2. ma’lum chegarada cheklash, chegaralash; localisation d’un conflit o‘zaro nizo doirasini cheklash. localiser I. vt 1. mahalliylashtirmoq, ma’ lum bir joyga joylamoq, o‘rnashtirmoq, to‘plamoq, yig‘moq; localiser un bruit shovqinni ma’lum bir joydan chiqadigan qilmoq; localiser la cause d’une maladie kasallikka sabab bo‘lgan joyni aniqlamoq; 2. chegaralamoq, tarqalishini chegaralamoq, LOCALITÉ
LOINTAIN
311 tarqalishiga yo‘l qo‘ymaslik; localiser une épidémie, un conflit epidemiyaning, nizoning tarqalishiga yo‘l qo‘ymaslik; II. se localiser vpr le conflit s’est localisé nizo ma’lum joyda chegaralandi. localité nf 1. ma’lum joy; 2. qishloq, aholi yashash joyi. locataire n ijarachi; avoir des locataires ijarachilarga ega bo‘lmoq. locatif 1
adj valeur locative ijara haqi; charges locatives ijara solig‘i. locatif
2 , ive
adj o‘rinni bildiruvchi, o‘rin; prépositions locatives o‘rin gaplar.
location nf 1. ijaraga berish, ijaraga olish; donner, prendre en location ijaraga berish, ijaraga olish; 2. oldindan joyni band qilib qo‘yish; bureau de location oldindan joy band qilinadigan idora, oldindan chipta sotiladigan idora. loch
1 nm lag (kema tezligini o‘lchaydigan asbob). loch 2
nm vodiyning to‘rida joylashgan ko‘l; le loch Ness Lox Nes ko‘li (Shotlandiyada). loche nf 1. kichkina baliq (chuchuk suvda yashaydigan); 2. shilliq qurt. lock-out nm inv korxonaning yopilishi (ishchilarni ommaviy ishdan bo‘shatish yoki korxonalarni yopib qo‘yish). lock-outer vt korxonani yopib qo‘ymoq; lokaut yo‘li bilan ishdan mahrum qilmoq; le personnel lock-outé ishsiz qolgan xodimlar. locomoteur, trice adj harakatlantiruvchi, harakatga keltiruvchi; muscles, organes locomoteurs harakatlantiruvchi mushaklar, a’zolar. locomotion nf 1. harakatlanish, harakatga keltirish; muscles de locomotions harakatlantirish mushaklari; 2. harakatlanish, harakat; moyens de locomotion harakatlanish vositalari. locomotive nf parovoz, lokomotiv; locomotive électrique, à moteur diesel elektrovoz, teplovoz; conducteur de locomotive parovoz haydovchisi; loc c’est une vraie locomotive haqiqiy chopqir; loc fumer comme une locomotive parovozdek tutatmoq; souffler comme une locomotive parovozdek pishqirmoq. locuteur nm o‘z tilida gapiruvchi. locution nf ibora, so‘z birikmasi; locution figée turg‘un so‘z birikmasi; locution verbale fe’lli so‘z birikmasi; locution adverbiale ravishli birikma; locution conjonctive murakkab bog‘lovchi; locution prépositive murakkab old ko‘makchi. loden nm qalin jun mato, drap, qalin jun matodan qilingan palto. lœss nm inv sariq tuproq, soz tuproq; plaine de lœss sariq tuproqli vodiy. logarithme nm logarifm; table de logarithme logarifm jadvali. logarithmique adj logarifm ga oid, logarifmli; calculs logarithmiques logarifm hisobi. loge
nf 1. xizmatkor boshpanasi (eshik oldida); 2. kiyinish, yasanish, pardoz-andoz xonasi, kiyimxona, pardozxona, grimxona; 3. alohida bo‘linma; 4. loja; loge de balcon, de corbeille balkon, beletaj lojasi; loc fig être aux premières loges eng qulay guvoh; 5. masonlar uyushmasi, masonlar lojasi. logeable adj 1. yashasa, tursa, istiqomat qilsa bo‘ladigan; un réduit à peine logeable zo‘rg‘a yashasa bo‘ladigan hujra; 2. narsalarni joylasa bo‘ladigan; un coffre très logeable juda sig‘imli jomadon. logement nm 1. yashash, turish, istiqomat qilish joyi, uy-joy berish, joylashtirish, joylashish; assurer, donner le logement à qqn birovni turar joy bilan ta’minlash, birovga turar joy berish; 2. turar joy, uy-joy, makon; un logement de deux pièces ikki xonali turar joy. loger
I. vi yashamoq, istiqomat qilmoq, turmoq, kun kechirmoq; II. vt 1. joylashtirmoq; où logez-vous vos amis? o‘rtoqlaringizni qayerga joylashtirasiz? 2. nishonga urmoq, tegizmoq; loger une balle dans la cible o‘qni mo‘ljalga urmoq, o‘qni nishonga tegizmoq; III. se loger vpr joylashmoq, o‘rnashmoq, joy topmoq; on ne trouve pas à se loger dans cette ville bu shaharga joylashishning, bu shahardan boshpana topishning iloji bo‘lmayapti. logeur, euse n jihozlangan xonani, uyni ijaraga beruvchi. loggia
nf peshayvon. logiciel nm inform EHM dasturi. logicien, ienne n 1. mantiqchi; 2. mantiqan fikrlovchi, mulohaza yurituvchi; raisonner en logicien mantiqan mulohaza qilmoq. logique 1
nf 1. mantiq ilmi; logique formelle, logique pure aniq, sof mantiq; logique générale umumiy mantiq; 2. mantiqqa taalluqli asarlar; 3. fikr, mulohaza yuritish, fikrlash, o‘ylash; 4. mantiq, mantiqiy fikr; la logique d’une démonstration isbotning mantiqi; vous manquez de logique! gapingizda mantiq yo‘q! logique
2 adj 1. mantiqqa oid, mantiqiy; déduction, conclusion logique mantiqiy hisob-kitob, xulosa; 2. mantiqan, mantiqiy jihatdan to‘g‘ri; mantiqiy; raisonnement logique mantiqiy fikrlash; c’est la conséquence logique de ses erreurs bu uning xatolarining mantiqiy oqibati; 3. fam tabiiy, mantiqqa mos keladigan; il est furieux et c’est logique uning jahli chiqyapti va bu tabiiy; 4. to‘g‘ri fikr, mulohaza, o‘y qiluvchi, yurituvchi; vous n’êtes pas logique! siz to‘g‘ri fikr yuritmayapsiz! 5. mulohazali, mantiqiy; esprits logiques et esprits intuitifs mantiqiy va xayoliy fikrlar. logiquement adv 1. mantiqan; raisonner logiquement mantiqan to‘g‘ri mulohaza qilmoq; 2. mantiqan, mantiqqa qaraganda, mantiqqa muvofiq; logiquement, les choses devraient s’arranger mantiqan, ishlar yurishib ketishi kerak edi. logis nm inv 1. litt yashash joy, turar joy, makon, uy; quitter le logis familial o‘z uyini tashlab ketmoq; 2. corps de logis binoning asosiy qismi. loi
nf 1. qonun; lois et institutions qonun va qonunchilik; proposition de loi qonun loyihasi; amender une proposition de loi taqdim qilingan qonunga o‘zgartirish kiritmoq; loi-cadre asosiy qonun; 2. qonun, qoida, tartib, nizom; conforme à la loi qonunga binoan; homme de loi yurist; 3. qonun, farz, buyruq; dicter, faire la loi à qqn buyurmoq, xo‘jayinchilik qilmoq; faire la loi buyurmoq; vous ne ferez pas la loi chez moi! siz mening uyimda xo‘jayinchilik qila olmaysiz! 4. qonun, qonuniyat; la loi de la jungle changalzor qonuni; la loi du milieu atrof-muhit qonuni; 5. Ollohning buyrug‘i; 6. pl qonun-qoida, qoida; les lois de l’honneur, de la politesse or- nomus, odob qonun-qoidalari; 7. qoida, me’yor; 8. burch, vazifa; loi morale ma’naviy burch; 9. les lois du beau, de l’art go‘zallik, san’at normalari; 10. qonun, qonuniyat; fan; lois physiques fizika qonuniyatlari; découvrir, trouver une loi qonuniyat kashf qilmoq, topmoq. loin
I. adv 1. ancha uzoqda, olisda, yiroqda; loc elle ira loin, je vous le dis uning kelajagi porloq, u uzoqqa boradi, mana meni aytdi deysiz; aller trop loin o‘ tkazib yubormoq, orttirib yubormoq; une affaire qui peut aller loin yomon oqibatlarga olib boradigan ish; 2. uzoq, yiroq, olis, hali ancha (vaqt) bor; l’été n’est plus bien loin yoz unchalik uzoq emas, yozga oz qoldi; comme c’est loin! bu qanchalar olis, qadimiy! sans remonter si loin uzoqqa bormay; voir loin uzoqni ko‘rmoq; II. nm 1. il y a loin uzoq, olis, ancha, yiroq; il y a loin de l’hôtel à la plage mehmonxonadan plajgacha uzoq; 2. loc adv au loin uzoqda, olisda, yiroqda; aller, partir au loin uzoqqa, olisga bormoq, ketm oq; uzoqlashmoq; 3. loc adv de loin uzoq joydan, uzoqdan, olisdan, yiroqdan; revenir de loin narigi dunyodan qaytib kelmoq; 4. loc adv de loin en loin har joy-har joyda, uzoq-uzoqda, har zamon-har zamonda; bornes placées de loin en loin har joy-har joyga o‘rnatilgan chegara to‘siqlari; III. loc prép loin de 1. uzoq joyda, uzoqda, olisda, yiroqda; loin de tout hamma narsadan uzoqda; prov loin des yeux, loin du cœur ko‘zdan nari, ko‘ngildan nari; loin de moi la pensée de blâmer ce procédé men bu ishni qoralash fikridan uzoqdaman; loin de là aksincha; 2. uzoqda, yiroqda, olisda; tous ces souvenirs sont déjà bien loin de nous hamma bu xotiralar endi bizdan juda olisda; 3. pas loin de deyarli, qariyb; il n’est pas loin de minuit deyarli yarim tun; cela m’a coûté pas loin de mille francs bu menga deyarli ming frankka tushdi; 4. être loin de + inf biror narsa qilishdan uzoqda bo‘lmoq; il était loin de s’attendre à cela u buni umuman kutmagan edi; IV. loc conj d’aussi loin que, du plus loin que bilanoq; d’aussi loin, du plus loin qu’il me vit meni ko‘rishi bilanoq. lointain, aine I. adj 1. uzoq, yiroq, olis; uzoqdagi, olisdagi, yiroqdagi; partir dans un pays lointain olis o‘lkaga ketmoq; 2. uzoq, yiroq, olis; une ressemblance lointaine qandaydir o‘xshashlik; 3. uzoq o‘ tmishga, kelajakka oid; uzoq o‘tmishdagi, kelajakdagi; passé, avenir lointain uzoq o‘ tmish, kelajak; II. nm rasmning orqa plani; les lointains de Vinci Vinchi rasmlaring orqa planlari; dans le lointain, au lointain orqa planda. LOIR
LOT
312 loir
nm sonya (qishda uzoq vaqt uyquda bo‘ladigan olmoxonga o‘xshash hayvon); loc fam dormir comme un loir dong qotib uxlamoq; être paresseux comme un loir juda dangasa bo‘lmoq. loisible adj ruxsat etilgan, ijozat etilgan, yo‘l qo‘yilgan, mumkin. loisir
nm 1. bo‘sh, xoli vaqt, imkon; mes occupations ne me laissent pas le loisir de vous écrire mening yumushlarim sizga xat yozishga imkon bermayapti; des heures de loisir bo‘sh, bekorchilik vaqtlari; 2. pl ishdan bo‘sh vaqt, bo‘sh, bekor vaqt; avoir beaucoup de loisirs bo‘sh vaqti ko‘p bo‘lmoq; 3. pl hordiq chiqarish, ko‘ngilxushlik, ko‘ngil ochish vaqtlari; loisirs coûteux qimmatga tushadigan ko‘ngil ochish vaqtlari; à loisir, tout à loisir loc adv vaqtining boricha, maza qilib, rohat qilib, ko‘ngliga siqqancha; en vacances, je lis à loisir ta’til vaqtida men maza qilib kitob o‘qiyman. lombaire adj belga oid; région lombaire bel qismi; les cinq vertèbres lombaires beshta bel umurtqasi. lombes
nm pl bel. lombric
nm chuvalchang. long, longue I. adj 1. otdan oldin: uzun, katta; long nez uzun burun; il faisait de longues enjambées u katta qadamlar tashlab borar edi; 2. uzun, cho‘ziq, cho‘zinchoq; 3. kattalikda, cho‘zilib ketgan; description trop longue d’un tiers uchdan birga ortiqcha cho‘zilib ketgan tasvirlash; 4. uzun, uzoq, olis, davomli (vaqtga nisbatan); 5. ling cho‘ziq; syllabe, voyelle, note longue cho‘ziq bo‘g‘in, unli, nota; à de longs intervalles uzoq-uzoq vaqt orasida; 6. qadimiy, eski; de longue date uzoq vaqtdan beri; 7. uzoq kelajakda, kelajakda; à plus ou moins longue échéance ancha-muncha uzoqqa mo‘ljallangan; il s’y fera à la longue oxiri baxayr bo‘ladi; 8. long (à) uzoq davom etgan, etadigan, uzoq cho‘zilgan, cho‘ziladigan, sekin; II. nm 1. table de 1,2 m de long uzunligi 1,2 mli stol; tomber de tout son long bor bo‘yicha yiqilmoq, yerga cho‘zilib yiqilmoq; de long en large, en large de long bo‘yiga va eniga, eniga va bo‘yiga; tout de long butun uzunligi bo‘ylab; au long, tout au long bor bo‘yicha, to‘la; racontez-moi cela tout au long menga buni borini gapirib bering; loc prép au long de, le long de, tout le long, tout du long de butun uzunligi bo‘ylab, bo‘ylab; il marchait le long des rue u ko‘cha bo‘ylab borar edi; bo‘yi, davomida (vaqtga nisbatan); tout le long du jour butun kun bo‘yi; III. adv ko‘p; en savoir long bu haqda ko‘p bilmoq. longanimité nf litt sabr, toqat, bardosh, chidam, bardoshlilik, ko‘ngilchanlik. long-courrier adj n uzoqqa suzadigan, uzoqqa uchadigan; uzoqqa suzadigan kema, uzoqqa uchadigan samolyot; avions long-courriers uzoq masofaga uchadigan samolyot. longe 1
longe 2 nf arqon; mener un cheval par la longe otni arqonidan yetaklab bormoq. longer
vt 1. yoqalab, bo‘ylab bormoq; longer les murs pour se cacher yashirinish uchun devorlar bo‘ylab bormoq; 2. bo‘ylab, yoqalab cho‘zilib ketmoq; la route longe la mer yo‘l dengiz yoqalab cho‘zilib ketgan. longeron nm 1. ko‘ndalang to‘sin; 2. lonjeron (avtomobil ramasining yondori, samolyot qanotining bo‘ylama brusi kabilar). longévité nf uzoq umr, uzoq umr ko‘rish, uzoq yashash. longitude nf géog uzunlik; île située par 60° de latitude sud et 20° de longitude ouest 60° janubiy kenglik va 20° g‘arbiy uzunlikda joylashgan Download 18.64 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|