Institut français d’Études sur l’asie centrale
Download 18.64 Mb. Pdf ko'rish
|
|
reconstruction nf qayta qurish, tiklash. reconstruire vt 1. qayta qurmoq, tiklamoq; reconstruire une ville shaharni qayta qurmoq; 2. qayta tiklamoq, qayta, yangicha qilmoq; reconstruire sa fortune boyligini qayta tiklamoq. reconversion nf 1. qayta o‘zgartirish, qayta moslashtirish, tinchlik, urush yo‘nalishiga burish; reconstruction économique, technique iqtisodiy, texnik qayta o‘zgartirishlar; 2. malaka oshirish, yangi ishga moslashish. reconvertir I. vt qayta o‘zgartirmoq, yangi yo‘nalishga burmoq; II. vpr déçue par l’enseignement, elle s’est reconvertie dans la recherche dars berishdan hafsalasi pir bo‘lib, u ilmiy ishga o‘ tdi. recopier vt qaytadan yozib chiqmoq, ko‘chirmoq, oqqa ko‘chirmoq; recopier une adresse dans son nouvel agenda adresni yangi daftarchaga ko‘chirmoq; recopier un devoir uy vazifasini oqqa ko‘chirmoq. record nm 1. rekord, eng yuqori natija; établir, détenir, améliorer, battre, pulvériser un record rekord qo‘ymoq, rekordni ushlab qolmoq, rekordni yaxshilamoq, rekorddan o‘tib ketm oq, rekordni ancha ortda qoldirmoq; record d’Europe, du monde Yevropa, dunyo rekordi; battre tous les records barcha rekordlardan o‘ tib ketmoq; fig har qanday chegaradan chiqib ketmoq; 2. hech qachon uchramagan, hech qachon bo‘lmagan, oldin uchramagan, eng ko‘p, eng yuqori; production record eng yuqori ishlab chiqarish; atteindre le chiffre record de biror sohada eng yuqori darajaga erishmoq; des ventes records eng ko‘p savdo. recoucher I. vt qayta yotqizmoq; II. se recoucher vpr qayta yotmoq. recoudre vt qayta tiqmoq, tikmoq; recoudre un bouton tugmani tikmoq. recoupement nm ma’lumotni, faktlarni taqqoslash, solishtirish yo‘li bilan tekshirish; faire un recoupement ma’lumotni taqqoslash yo‘ li bilan tekshirish o‘tkazmoq. recouper 1 vt 1. qayta kesmoq; 2. bichmoq. recouper 2 I. vt mos kelmoq, bir joydan chiqmoq; votre témoignage recoupe le sien sizning guvohligingiz uniki bilan bir joydan chiqyapti; II. se recouper vpr hamohang bo‘ lmoq, bir-biri bilan kesishmoq, bir joydan chiqmoq; les déclarations des deux témoins se recoupent ikki guvohning gapi bir joydan chiqyapti. recourber vt egmoq, bukmoq; recourber une branche, une tige de métal shoxni egmoq, metall tayoqchani bukmoq; bec recourbé qirg‘iy tumshuq. recourir 1 vt recourir à. 1. yordam so‘ramoq, murojaat qilmoq; recourir à un ami do‘stidan yordam so‘ramoq; 2. ishga solmoq, ishlatmoq; recourir à un mensonge yolg‘on ishlatmoq. recourir 2 1. qaytadan yugiraboshlamoq. recours nm inv 1. ishga solish, ishlatish; le recours à la violence kuch ishlatish; loc adv avoir recours à murojaat qilmoq, tayanmoq; avoir recours à qqn biror kishiga murojaat qilmoq, tayanmoq; 2. vosita, qurol, chora, iloj, tadbir, yo‘l; c’est notre dernier, notre suprême recours bu bizning oxirgi choramiz; c’est sans recours buning chorasi yo‘q; 3. ariza, iltimosnoma, shikoyatnoma; recours en cassation kassatsiya arizasi; recours en grâce afv etish to‘g‘risidagi ariza. recouvrement 1 nm qaytarib olish; le recouvrement d’une créance ishonch qog‘ozi bo‘yicha pulni qaytarib olish. recouvrement 2 nm yopish, bekitish, qoplash. recouvrer vt 1. litt o‘ziga qaytarmoq, o‘ziga qaytarib olmoq; tiklab olmoq; il a recouvré son bien u boyligini qaytarib oldi; recouvrer ses droits o‘z huquqini tiklab olmoq; 2. qaytarib olmoq (lozim bo‘lgan biror summani). recouvrir vt 1. qayta yopmoq; il a recouvert la casserole u kastrulkani qayta yopib qo‘ydi; recouvrir qqn dans son lit biror kishining yotgan joyida ustini yopib qo‘ymoq; 2. yopmoq, bekitm oq, qoplamoq; la neige recouvre le sol qor yerni qopladi; 3. qoplamoq, yopishtirmoq, kiydirmoq; recouvrir un mur de papier peint devorga gulqog‘oz yopishtirmoq; 4. bekitm oq, yashirmoq; sa désinvolture recouvre une grande timidité uning o‘zini erkin tutishi ostida katta tortinchoqlik yashiringan; 5. qamrab olmoq, o‘z RECRACHER
RECULER
477 ichiga olmoq; la notion de réalisme recouvre plusieurs aspects realizm tushunchasi ko‘p sohalarni qamrab oladi. recracher vt tupurmoq, tupurib tashlamoq; recracher un bonbon konfetni tupurib tashlamoq. recréation nf tiklash, qanday bo‘lsa shunday tasvirlab berish. recréer vt asliday qilib tiklamoq, asliga, asl holiga keltirmoq; qayta tiklamoq, xotiraga keltirmoq, tasavvur qilmoq; recréer une ambiance muhitni asliday qilib tiklamoq; l’imagination recrée le monde tasavvur dunyoni qayta tiklaydi. récréatif, ive adj qiziq, ko‘ngil ochadigan, vaqtni chog‘ qiladigan, o‘yin- kulgili; séance récréative organisée pour des enfants bolalar uchun tashkil qilingan ko‘ngil ochar ko‘rsatuv. récréation nf 1. tanaffus; aller, être en récréation tanaffusga chiqmoq, tanaffusda bo‘lmoq; la cour de récréation tanaffus hovlisi; 2. litt ko‘ngilxushlik, vaqtni chog‘ qilish, o‘yin-kulgi; s’octroyer une petite récréation kichkinagina ko‘ngilxushlikni o‘ziga ma’qul ko‘rmoq. récréer
vpr litt ko‘ngilxushlik qilmoq, dam olmoq, o‘yin-kulgi qilmoq. récrier
(se)
vpr qichqirib yubormoq (xursandchi lik, zavq-shavqdan); elles se sont récriées d’admiration ular zavqdan qichqirib yuborishdi; à ces mots, il se récria bu so‘zlar aytilganda, u qichqirib yubordi (norozilikdan). récrimination nf ta’na, ayblash, norozilik. récriminer vi récriminer contre qqn, qqch ta’na toshini yog‘dirmoq, qattiq tanqid ostiga olmoq; norozilik bildirmoq. récrire ou réécrire vt 1. qayta, yana yozmoq, javob yozmoq; je te récrirai la semaine prochaine kelgusi haftada men senga yana yozaman; 2. qaytadan, yangidan yozmoq; scénario réécrit de bout en bout boshidan oxirigacha qaytadan yozib chiqilgan ssenariy. recroqueviller I. vt bujmaytirmoq, qavjiratmoq, tirishtirmoq; le froid recroqueville les plantes sovuq o‘simliklarni bujmaytirib yubordi; II. se recroqueviller vpr 1. bujmaymoq, qurishmoq, buralib, bujmayib, qurishib qolmoq; le cuir se recroqueville à la chaleur charm issiqdan qurishib qoladi; 2. egilib, bukilib, bukchayib qolmoq, ikki bukilib qolmoq; akashak, changak, g‘ujanak bo‘lib qolmoq; un malade recroquevillé dans son lit o‘rnida ikki bukilib qolgan kasal. recru, ue adj litt holdan toygan, sillasi qurigan, behol, bemajol; bête de somme recrue holdan toygan yuk tashuvchi hayvon; être recru, ue de fatigue charchoqdan sillasi qurigan bo‘lmoq. recrudescence
nf
1. ko‘payish, kuchayish, zo‘rayish; une recrudescence de fièvre isitmaning zo‘rayishi; 2. kuchayish, avj olish; la recrudescence des combats, d’un incendie kurashning, yong‘inning avj olishi.
recrudescent, ente adj litt kuchaygan, avj olgan; criminalité recrudesceente avj olgan jinoyatchilik. recrue
nf 1. yangi olingan (xizmatga yangi chaqirilgan) askar; 2. yangi a’zo; yangi odam; faire une nouvelle recrue yangi a’zolar qabul qilmoq (to‘garak, partiyaga). recrutement nf yollash, qabul qilish, to‘ldirish; bureau, service de recrutement chaqiruv punkti. recruter I. vt olmoq, yangi odam olmoq, yollamoq; recruter une armée armiyaga odam olmoq; soldat nouvellement recruté yangi armiyaga olingan, yangi chaqirilgan askar; II. se recruter vpr qabul qilinmoq, olinmoq, yollanmoq; membres qui se recrutent par élection saylov yo‘li bilan qabul qilinadigan a’zolar; leurs adhérents se recrutent dans tous les milieux ularning a’zolari hammaning orasiga kirib borishadi. recruteur, euse n, adj yollovchi, odam oluvchi. recta
adv fam aniq, o‘z vaqtida; payer recta o‘z vaqtida to‘lamoq. rectangle I. adj to‘g‘ri burchakli; to‘g‘ri burchakli uchburchak; II. nm to‘g‘riburchak. rectangulaire adj to‘g‘riburchakli; pièce rectangulaire to‘g‘riburchakli xona. recteur
nm 1. rektor; 2. iyezuit kollejining direktori; 3. ruhoniy. rectifiable adj to‘g‘rilasa, tuzatsa bo‘ladigan. rectificatif, ive I. adj tuzatuvchi, to‘g‘rilovchi; compte rectificatif tuzatuvchi hisob; II. nm to‘g‘rilash, tuzatish; communiquer à la presse un rectificatif matbuotga tuzatish bermoq. rectification nf 1. to‘g‘rilash; 2. tuzatish, tuzatish kiritish. rectifier vt 1. to‘g‘rilamoq; rectifier un alignement chiziqni to‘g‘rilamoq; 2. tuzatmoq, to‘g‘rilamoq; loc rectifier le tir mo‘ljalni to‘g‘ri olmoq (biror narsaga erishish uchun o‘zining yurish-turishini o‘zgartirmoq); 3. aniqlik kiritmoq, tuzatmoq, to‘g‘rilamoq; rectifier un calcul hisobni to‘g‘rilamoq; texte à rectifier to‘g‘rilash kerak bo‘lgan matn; 4. bartaraf qilmoq, tuzatm oq, to‘g‘rilamoq; rectifier une erreur xatoni tuzatmoq. rectiligne adj to‘g‘ri chiziqli, to‘g‘ri chiziq bo‘ylab yo‘nalgan, to‘g‘ri; mouvement rectiligne to‘g‘ri chiziqli harakat. rectitude nf litt 1. to‘g‘rilik, dangallik; faire preuve de rectitude morale o‘zining ma’naviy to‘g‘riligini ko‘rsatmoq; 2. haqlik, adolatlilik, to‘g‘rilik; la rectitude d’un raisonnement fikrning to‘g‘riligi. recto
nm beti, betki tomoni (varaqning); le début est au recto boshi betki tomonida; loc adv recto verso orqa-oldidan, ikki taraflama; impression recto verso ikki taraflama, qog‘ozning har ikki tarafiga chop qilish. rectorat
nm 1. rektorlik; 2. rektorat. rectum
nm anat yo‘g‘on ichak. reçu
nm kvitansiya, olganlik haqida tilxat; donner, remettre un reçu kvitansiya bermoq, topshirmoq. recueil nm to‘plam; un recueil de poèmes she’rlar to‘plami; des recueils de chansons ashulalar to‘plamlari. recueillement nm 1. o‘y, xayol; o‘yga, xayolga cho‘mish, berilish; 1. bir joyga to‘planganlik, bir joyga qaratilganlik, berilganlik; écouter de la musique avec recueillement musiqani berilib eshitm oq. recueilli, ie adj bir joyga to‘plangan, bir joyga qaratilgan, berilgan; un air recueilli et méditatif berilib ijro etilayotgan va o‘ychan kuy. recueillir 1 vt 1. termoq, yig‘moq, to‘plamoq; les abeilles recueillent le pollen asalari gulchangi yig‘adi; quand recueillerons-nous le fruit de nos efforts mehnatlarimizning mevalarini qachon yig‘ishtirib olamiz; 2. to‘plamoq, yig‘moq; recueillir des matériaux, de l’argent, des souscriptions material, pul, qo‘l to‘plamoq; 3. yig‘moq, to‘plamoq; recueillir les eaux de pluie dans une citerne yomg‘ir suvlarini hovuzga to‘plamoq; 4. olmoq (meros qilib); recueillir des biens laissés par un vieil oncle qari tog‘asi qoldirgan boylikni meros qilib olmoq; ovoz olmoq (saylovda); 5. boshpana bermoq, olmoq; il recueille les chiens errants u daydi itlarni yig‘adi. recueillir 2
(se) vpr 1. xayolni bir yerga to‘plamoq; 2. xayolga berilmoq, xayolga cho‘mmoq. recuire
vi qayta qovurmoq; faire recuire un gigot trop saignant qoni chiqib turgan son go‘shtini qayta qovurmoq. recul nm 1. tepish (otganda mexanizmning orqaga siltashi); le recul d’un canon, d’un arme à feu to‘pning, o‘q otish qurolining orqaga tepishi; 2. chekinish, tisarilish, orqa tomonga harakat; le recul d’une armée armiyaning chekinishi; on constate un certain cecul de la tuberculose tuberkulyozning nisbatan chekinganligini ta’kidlashmoqda; 3. yaxshiroq baholash uchun zarur bo‘ladigan masofa yoki vaqt; prendre de recul pour apprécier un tableau rasmni baholash uchun uzoqroqdan qaramoq; je n’ai compris cela que beaucoup plus tard, avec le recul men buni faqat ancha keyin, vaqt o‘ tishi bilangina, tushundim. reculade nf péj litt chekinish, qaytish, orqaga qaytish; honteuse, lâche reculade sharmandalarcha, qo‘rqoqlarcha chekinish. reculé, ée adj 1. chetdagi, uzoqdagi, olisdagi, ovloqdagi; village reculé chetdagi, uzoqdagi qishloq; 2. olis, uzoq; olis, uzoq o‘ tgan vaqtdagi; à une époque très rculée juda uzoq o‘tgan davrdagi. reculer
I. vi 1. chekinmoq, tisarilmoq, o‘zini orqaga olmoq; reculer d’un pas bir qadam chekinmoq; loc reculer pour mieux sauter yaxshiroq sakrash uchun tisarilmoq; fig yomg‘irdan qochib, do‘lga tutilmoq; 2. orqaga qaytmoq, chekinmoq; l’épidémie a reculé epidemiya chekindi; 3. qaytmoq, chekinmoq, voz kechmoq; ikkilanmoq; il s’est trop avancé pour reculer qaytishning iloji yo‘q, u juda ilgarilab ketdi; plus moyen de reculer! qaytishning hech qanday iloji yo‘q! reculer devant qqch biror narsa oldida chekinmoq; qaytmoq; il y a de quoi faire reculer les plus audasieux eng RECULONS
REDRESSE
478 jasurlarni ham ikkilantiradigan narsa bor; II. vt 1. orqaga surmoq; recule un peu ta chaise kursingni biroz orqaga sur; 2. kechiktirmoq, orqaga surmoq; reculer une décision, une échéance qarorni, to‘lovni orqaga surmoq; III. se reculer vpr tisarilmoq; elle se recula pour mieux voir u yaxshiroq ko‘rish uchun tisarildi. reculons loc adv à reculons tisarilib, tislanib, orqaga qarab yurib; s’éloigner à reculons tislanib uzoqlashmoq; aller, marcher à reculons orqasi bilan yurmoq. récupérable adj 1. qaytarsa, tiklasa bo‘ladigan; to‘lasa, o‘rnini to‘ldirsa bo‘ladigan; heures (de travail) récupérables qaytarsa bo‘ladigan ish vaqti; 2. o‘z o‘rnini, joyini, mavqeini qayta egallasa bo‘ladigan (odam). récupérateur 1 nm techn kuchaytirgich, saqlagich; elle a fait installer une cheminée à récupérateur de chaleur u issiqlik saqlagichli kamin qurdirdi. récupérateur 2 , trice n eski narsalarni oluvchi, to‘plovchi, yig‘uvchi. récupération nf o‘rnini to‘ldirish (ko‘rilgan zararning), qaytarib olish, qayta tiklash, qaytarish. récupérer vt 1. o‘rnini to‘ldirmoq (yo‘qotilgan narsaning), tiklamoq, o‘rnini qoplamoq; qaytarib olmoq; o‘z egasiga qaytarmoq; récupérer de l’argent pulning o‘rnini qoplamoq; récupérer ses affaires narsalarining o‘rnini to‘ldirmoq; récupérer ses forces o‘z kuchini tiklamoq; laisse-moi le temps de récupérer o‘zimga kelib olgani qo‘y; athlète qui récupère vite o‘z kuchini tez tiklaydigan atlet (tez o‘ziga keladigan atlet); 2. yig‘moq, termoq (keraksiz, ishlatilmaydigan narsalarni); récupérer de la ferraille temir-tersak yig‘moq; 3. vaqt, ish kunini qoplamoq; 4. faoliyatini qayta tiklamoq; 5. fam qabul qilib, kutib olib, o‘zi bilan olib ketmoq; c’est elle qui récupérera les enfants à la gare bu ayol bolalarni vokzalda kutib olib, o‘zi bilan olib ketadi; 6. o‘z manfaati yo‘lida foydalanmoq; le gouvernement cherche à récupérer ce mouvement populaire hukumat bu xalq harakatidan o‘z manfaati yo‘lida foydalanib qolishga harakat qilyapti. récurage nm ishqalab tozalash (idish-tovoqni). récurer vt tozalamoq (qirib, ishqalab); récurer des casseroles kastrulka tozalamoq; poudre à récurer tozalash kukuni. récusable adj dr rad qilinadigan, tan olinmaydigan, ishonilmaydigan; juge récusable tan olinmaydigan sud; témoignage récusable tan olinmaydigan guvohlik. récusation nf rad qilish, tan olmaslik, ishonmaslik. récuser
I. vt 1. rad qilmoq, tan olmaslik; récuser un témoin guvohni tan olmaslik; récuser la compétence d’un tribunal sudning vakolatliligini tan olmaslik; 2. tan olmaslik, noto‘g‘ri deb hisoblamoq; récuser un argument dalilni noto‘g‘ri deb hisoblamoq; II. se récuser vpr biror masalada o‘zining malakasizligini tan olmoq. recyclage nm 1. o‘quv siklini o‘zgartirish, bir sikldan boshqa bir o‘quv sikliga o‘ tkazish (bolani); 2. malaka oshirish; 3. qayta ishlash (chiqitlarni); le recyclage du verre shishani qayta eritish. recycler
vt 1. malakasini oshirmoq; 1. qayta ishlamoq; recycler des materiaux mahsulotlarni qayta ishlamoq; papier recyclé makulaturadan qayta ishlangan qog‘oz. rédacteur, trice n muharrir, redaktor; rédacteur en chef bosh muharrir. rédaction nf 1. tahrir, tahrir qilish, redaksiya, redaksiya qilish; la rédaction d’un article maqolani tahrir qilish; 2. muharririyat, redaksiya; salle de rédaction tahririyat xonasi; 3. yozma ish. rédactionnel, elle adj tahrir, redaksiyaga oid, tahririy, redaksion. reddition nf taslim bo‘lish, kapitulyatsiya; la reddition d’une armée qo‘shinning taslim bo‘lishi. redemander vt 1. qayta, yana so‘ramoq; dasturxonga yana bir ovqat so‘ramoq; 2. qaytarib berishini so‘ramoq, so‘ramoq; je lui ai redemandé mon stylo men undan ruchkamni qaytarib berishini so‘radim. rédempteur, trice I. n qutqaruvchi, xaloskor, gunohni kechishga yordam beruvchi, gunohdan xalos qiluvchi; II. adj gunohni kechishga yordam beradigan, gunohdan xalos qiladigan, qutqazadigan; souffrance rédemtrice gunohdan xalos qiladigan azob. rédemption nf relig runohni yuvish, o‘zini oqlash; la rédemption des péchés gunohlarni yuvish. redescendre I. vi qaytib tushmoq; II. vt qaytarib tushirmoq, tushirib olmoq, tushirmoq; redescendre les bagages yuklarni tushirmoq. redevable adj qarzdor; être redevable d’une somme à un créancier kreditordan ma’ lum summa qarz bo‘lmoq; être redevable de qqch à qqn biror kishining oldida biror narsa uchun qarzdor bo‘lmoq; je vous suis redevable de mon succès men yutuqlarim uchun sizning oldingizda qarzdorman. redevance nf 1. ma’lum muddatga berilgan qarz; percevoir des redevances qarzlarni yig‘moq; 2. ijara haqi; redevences téléphoniques telefon haqi. redevenir vi qaytadan, yana bo‘lib qolmoq; à soixante ans, elle est redevenue étudiante u oltm ish yoshida yana student bo‘ lib qoldi. rédhibitoire adj jiddiy, tuzatib bo‘lmaydigan (kamchilik); annuler une vente pour vice de fabrication rédhibitoire ishlab chiqarishdagi jiddiy kamchiligi uchun sotuvni bekor qilmoq; infirmité rédhibitoire jiddiy jismoniy yetishmovchilik. rediffuser vt qaytadan, yana bir bor, takror tarqatmoq, efirga bermoq, uzatmoq (radio, televideniye). rediffusion nf qaytadan, takroran efirga uzatish. rédiger vt tuzmoq, yozmoq; il rédige bien u yaxshi yozadi. redingote nf vx surtuk (erkaklarning uzun belburma kamzuli); 2. ayollarning belburma paltosi. redire
I. vt 1. takrorlamoq, qaytarmoq, qayta-qayta aytmoq; il redit toujours la même chose u doim bir narsani takrorlaydi; 2. boshqalarning aytganini, gapini qaytarmoq, takrorlamoq; redites-le après moi buni mendan keyin qaytaring; II. vi avoir, trouver à redire à ayb topmoq; tanqid qilish uchun sabab topmoq; je ne vois rien à redire à cela bunda men hech qanday tanqid uchun sabab ko‘rmayapman; trouver à redire à tout hamma narsadan ayb topmoq; c’est parfait, il n’y a rien à redire juda ajoyib, tanqidga o‘rin yo‘q. redistribuer vt qaytadan, boshqatdan tarqatm oq, bo‘lib bermoq; redistribuer des terres yerlarni qaytadan bo‘lib bermoq. redite
nf takror, takroriy so‘zlar; un texte plein de redites takrorga to‘ la matn.
redondance nf ortiqcha, bekorchi so‘zlarning ko‘pligi, cho‘zilganlik, ezmalik; ce discours est plein de redondances bu nutq bekorchi so‘zlarga to‘la (bu ezma nutq). redondant, ante adj ortiqcha, bekorchi so‘zlari ko‘p, cho‘zilgan, ezma; style redondant ortiqcha so‘zlari ko‘p uslub; terme redondant bekorchi iboralar. redonner vt 1. qaytarib bermoq; 2. bermoq, baxsh etmoq, bag‘ishlamoq, qo‘shmoq, oshirmoq, kuchaytirmoq; médicament qui redonne des forces kuch bag‘ishlaydigan dori; 3. qaytadan bermoq; il redonnera une série de concerts le mois prochain kelasi oyda u qaytadan bir turkum konsertlar beradi.
redoublant, ante n ikkinchi yilga sinfida qoldirilgan o‘quvchi. redoublé, ée adj ikki marta qaytarilgan, takrorlangan; syllabe redoublée ikki marta qaytarilgan bo‘g‘in; marcher à pas redoublés tez qadamlar bilan yurmoq; frapper à coups redoublés do‘pposlamoq. redoubler I. vt 1. ikki marta, hissa ko‘paytirmoq, ikki marta, baravar oshirmoq; 2. bir sinfda ikkinchi yilga qolmoq; 3. orttirmoq, kuchaytirmoq; redoubler ses efforts yanada zo‘r bermoq; II. vi 1. yanada oshirmoq, kuchaytirmoq; le vent redouble de fureur shamol yanada quturdi; redoubler d’amabilité mulozamatni yanada kuchaytirmoq; 2. avjiga Download 18.64 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|