uchun ularning qaytarilmagan asosiy qarz (qoldiq) summasining
yigirma besh foizi miqdorida maxsus zaxira shakllantirishi lozim.
Quyida keltirilgan omillardan hech bo‗lmaganda bittasi mavjud
bo‗lsa, aktivlarning sifati «shubhali» deb tasniflanadi:
sifati «qoniqarsiz» deb tasniflangan kreditlarning hech bo‗lmaganda
biror ko‗rsatkichini o‗zida ifoda qilib, shuningdek, ayrim boshqa salbiy
tavsiflari mavjud bo‗lsa (bozorda oson sotiladigan ta‘minotning mavjud
emasligi yoki ta‘minlanmagan aktivlarning mavjudligi yoxud qarz
oluvchining bankrot deb e‘lon qilinishi);
yaqin kelajakda aktivning qisman to‗lanish ehtimoli mavjud bo‗lsa;
asosiy qarz va foizlar bo‗yicha 90 kundan ortiq, lekin 180 kundan
oshmagan, muddati o‗tgan qarzdorlik mavjud bo‗lsa kredit sifati
«shubhali» deb tasniflanadi. «Shubhali» deb tasniflangan aktivlar
uchun ularning qaytarilmagan asosiy qarz (qoldiq) summasining ellik
foizi miqdorida maxsus zaxira shakllantirishi lozim.
Agar mijoz tomonidan olingan kreditlar shartnomada belgilangan
muddatda qaytarilmasa yoki qaytmasligidan dalolat beruvchi omillar
yoki alomatlar mavjud bo‗lsa hamda qaytmaydigan yoki qiymati juda
pastligi tufayli hisobini balansda aktiv sifatida yuritilishi maqsadga
muvofiq emas deb baholanadigan aktivlar sifati «umidsiz» deb
tasniflanadi. Quyida keltirilgan omillardan hech bo‗lmaganda bittasi
mavjud bo‗lsa, aktivlarning sifati «umidsiz» deb tasniflanadi:
aktivlarning undirilishi sud jarayonida bo‗lsa;
qarzdor va lizing oluvchidan undirilgan, garovga qo‗yilgan mol-
mulkka bo‗lgan huquqlardan foydalanish yo‗li bilan tijorat banki
tomonidan balansga qabul qilingan kundan boshlab uch oy muddatda
sotilmagan va bank faoliyatini kengaytirish uchun sotib olingan binodan
389
Quyidagi tayanch so„zlarga ta‟rif bering
Bank siyosati
Kredit siyosati
Valyuta siyosati
Kredit memorandumi
Fond siyosati
Kredit menejmenti
Kredit portfeli
Kredit monitoringi
Kredit
Bank huquqlari
Kredit paketi
Biznes reja
Qayta moliyalash
Ssuda hisob varag‗i
Debetlash
Kreditlash
Foiz miqdori
Bank majburiyatlari
Mijoz huquqlari
Bank nazorati
Do'stlaringiz bilan baham: |