Kasbiy ta ‟ lim metodologiyasi

Ustozning ishlab chiqarish amaliyotiga tayyorgarligi 
Ishlab chiqarish amaliyotini amalga oshirish uchun ishlab, chiqarish 
ustasi-ustoz amaliyot boshlanishdan eng kamida bir oy oldin unga tayyorgarlik 
ishlarini amalga oshiradi. Buning uchun u quyidagi ishlarni bajarish kerak: 
1. Ishlab chiqarish amaliyoti ob‟ekti (korxona, zavod, fabrika, jamoa 
xo„jaligi, brigada va boshqalar) bilan tanishadi. Bu ob‟ektlar bajariladigan ishlab 
chiqarish ish jarayonining amaliyot dasturida ko„zda tutilgan maqsadlarga mos 
kelishgan ya‟ni, dastur mazmunini amalga oshirishi imkoniyatlari aniqlandi. Ish 
joylari tanlanadi va amaliyotni bajarish mumkinligini uning samaradorligi 
belgilanadi. 
2. Korxona bilan ishlab chiqarish amaliyotini o„tkazish bo„yicha shartnoma 
tuziladi va bu shartnomada «korxona» va «o„quv muassasi» ning o„zaro shartlari 
belgilanadi. 
3. Shartnoma tuzilgandan keyin o„quvchilarni ish joylariga taqsimlash 
va ularni bir joydan ikkinchi joyga grafik asosida ishlashga o„tish grafigi 
tuziladi. 
4. Ishlab chiqarish amaliyotini boshlashdan oldin «korxona» xodimlari 
tomonidan maxsus, instruktaj o„tkaziladi. Bunda «korxona» da qanday yurib turish 
kerakligi, uskunalar bilan ishlaganda qanday texnik xavfsizligi choralariga rioya 
qilishni, korxonaning ish tartibi va qoidalari, ish o„rinlarida o„zlashtirish qanday 
tutishni va boshqa talablar haqida yo„riqnoma beradi. 
5. Ishlab chiqarish amaliyoti odatda ishlab chiqarish korxonasi 
ekskursiyadan boshlanadi va o„quvchilarni korxona sexlari, uchastkalari bilan 

---

110 
hamda chiqariladigan maxsulotlar va ularga ishlatiladigan materiallar bilan 
tanishtiradi. Bu vaqtda ishlab chiqarish korxonalaridan ilg„or ishchilar yoki 
muxandislar ham qatnashadi. Shu bilan birga ekskursiya oxirida korxonaning 
rahbari, o„rinbosarlari, jamoatchilar, ilg„or tajriba egalari korxona haqida,
uning an‟analari tarixi haqida so„zlab beriladi. 
6. Ustoz korxonadagi ish o„rinlariga o„quvchilarni biriktirib, ularning 
ishlarini kuzatib boradi, kerakli instruktajlar beradi, zarur vaqtda o„quvchilar ish 
joylarini grafik asosida almashtiradi. Ishlab chiqarish amaliyotiga korxonadagi 
javobgar shaxslar, tomonidan asosiy rahbarlik amalga oshiriladi. Agar ishlab 
chiqarish amaliyoti jarayonida ba‟zi kamchiliklar uchrasa bunday kamchiliklarni 
ustoz va rahbarlar orqali barham beriladi. 
7. Ishlab chiqarish amaliyoti natijasi bo„yicha hisobot uchun 
materiallar to„plash uchun ustoz tomonidan ko„rsatmalar berilib boriladi.