Кимё фанидан абитуриентлар

N⁺⁵ +3e→N⁺² 3 8 тронлар сони алмаштирилади.
(Бунда агар улар каррали сонлар бўлса, қисқартирилади). Шундан сўнг S тутган моддалар учун 3, N тутган моддалар учун 8 коэффициент ишлатилади ва реакция тенгланади: 3CuS+8HNO₃=3CuSO₄+8NO+4H₂O
406. Бир неча элементнинг оксидланиш даражаси ўзгарса, оксидланиш-қайтарилиш реакцияси қандай тенгланади?
Баъзи оксидланиш-қайтарилиш реакцияларида бир неча элементнинг оксидланиш даражаси ўзгариши мумкин. Бунда барча берилган ва олинган электронлар сони жамлаб ёзилади. Масалан:
FeS+HNO₃→Fe(NO₃)₃+H₂SO₄+NO₂+H₂O
Fe⁺²~1→Fe⁺³ 9 1 Яъни Fе ва S тутган моддалар қаторига -1, N тутган
S^~2 -8e→S⁺⁶ моддалар қаторига9 коэффициент қўйиб реакция тенг
N⁺⁵ +1e→N⁺⁴ 1 9 ланади:
FeS+12HNO₃→Fe(NO₃)₃+H₂SO₄+9NO₂+5H₂O
407. Оксидланиш-қайтарилиш реакцияси бориши йўналишига ҳарорат қандай таъсир этади?
Оксидланиш-қайтарилиш реакцияси боришига ҳароратнинг таъсирига мисол:
Cl₂+2KOH(сову=)=KCl+KClO+H₂O 3Cl₂+6KOH(қайноқ)=5KCl+KClO₃+3H₂O
408. Оксидланиш-қайтарилиш реакцияси бориши йўналишига эритма муҳити қандай таъсир этади?
Оксидланиш-қайтарилиш реакцияси бориши йўналишига эритма муҳитининг таъсирга мисол:
а)KMnO₄+KNO₂+H₂SO₄→MnSO₄+K₂SO₄+KNO₃+H₂O
Кислотали муҳитда Mn⁺² ҳосил бўлгани эритманинг рангсизланишидан билинади.
б)KMnO₄+KNO₂+H₂O→MnO₂+KOН+KNO₃
Нейтрал муҳитда MnO₂ -қора чўкма тушади. в)KMnO₄+KNO₂+КОН→К₂MnO₄+KNO₃+H₂O
Ишқорий муҳитда эритма яшил рангга киради.
409. Оксидланиш-қайтарилиш реакцияси бориши йўналишига катализатор қандай таъсир этади?
Оксидланиш-қайтарилиш реакцияси боришига катализаторнинг таъсирига мисол:
а)катализатор иштирокида: 2KClO₃=2KCl+3O₂. б)катализатор иштирокисиз: 4KClO₃=3KClO₄+KCl.
410. Оксидланиш-қайтарилиш реакцияси бориши йўналишига эритма концентрацияси қандай таъсир этади?
Оксидланиш-қайтарилиш реакцияси бориши йўналишига эритма концентрациясининг таъсирига мисол:
а)Cu+4HNO₃(конц)=Cu(NO₃)₂+NO₂+H₂O
б)3Cu+8HNO₃(суюл)=3Cu(NO₃)₂+2NO+H₂O
411. Молекулалараро оксидланиш-қайтарилиш реакциясига мисол келтиринг. олекулалараро оксидланиш-қайтарилиш реакциясида иккита моддада иккита элементнинг оксидланиш даражаси ўзгаради: H₂S+H₂O₂=SO₂+H₂O
412. Ички молекуляр оксидланиш-қайтарилиш реакциясига мисол келтиринг. Ички молекуляр оксидланиш-қайтарилиш реакциясида битта моддада иккита элементнинг оксидланиш даражаси ўзгаради: 2KClO₃=2KCl+3O₂.
413. Диспропорция реакцияси деб нимага айтилади? Мисол келтиринг. Диспропорция реакцияси деб битта моддадаги битта элемент ҳам оксидланиши, ҳам қайтарилишига айтилади. Масалан: 4KClO₃=3KClO₄+KCl.
414. Синпропорция реакцияси деб нимага айтилади? Мисол келтиринг.Синпропорция реакцияси деб иккита моддадаги битта элемент ҳам оксидланиши, ҳам қайтарилишига айтилади. Масалан: 2H₂S+SO₂=3S+2H₂O.
415. қайси тенглама тўғри тузилган? а)PbS+2O₃=PbSO₄+O₂. б)PbS+4O₃=PbSO₄+4O₂. в)PbS+6O₃=PbSO₄+7O₂.
қайси тенглама тўғри тузилгани электрон-баланс усули билан текширилади:
S^-2 -8e → S⁺⁶. 8 4 1 Демак кислород учун 4
2O^-1 +2e → 2O^-2. 2 1 4 коэффициент ишлатилган реакция тўғри тенгланган.