Laboratoriya jumislari boyinsha qollanba

38-rasm.Ampermetr va vol`tmetr yordamida kondensator si`imini aniqlawga doir elektr zanjiri.

So`ngra kon­densator sig`imini berilgan Xs larda (130) formula yordamida hisoblanadi. Ishni bajarish tartibi. 1. 38-rasmda ko`rsatilgan elektr zan-jir tuziladi. Dastlab elektr zanjiriga kondensatorlarning birinchisi ulanadi. 2.Tuzilgan elektr zanjiri o`zgaruvchan tok tarmog`iga ulanadi.

Ampermetr va vol`tmetr ko`rsatishlari reostat qarshiligining ikki xil qiymati uchun yozib olinadi. O`lchash natijalari 27-jadvalga yoziladi.
3. (128) formula buyicha si`im qarshilik X<sub>s</sub>,so`ngra (130) formula bo`yicha esa elektr sig`imi S hisoblanadi.
4. Tajriba ikkinchi kondensator bilan ham xuddi shu usulda bajariladi.
27-jadval.
Kondensatorlar si`iminn ampermetr va vol`tmetr yordamida aniqlawda o`lchash va hisoblash natijalari

Tajri- balar	Zanjirga ulanadi	Asboblar ko`rsatishi		Sig`im qarshilik (Om) birlikda	Konden- sator sig`imi	Batareya sig`imi
		A	V
1.	Birinchi kondensator
2.	Ikkinchi kondensator
3.	Ikkita kondensa- tor ketma-ket ulangan					ni tekshirish
4.	Ikkita kondensa- tor parallel ulangan					SnC1C2 ni tekshirish

5. Kondensatorlarni ketma-ket va parallel ulangan hollarda ham yana shu o`lchashlar bajariladi

6. O`lchash natijalari bo`yicha parallel ulangan ikkita kondensatorlar-ning si`im qarshiligi va sig`imi hisoblanadi. Bu hisoblar (122) formula hisoblari bilan solishtiriladi. So`ngra ikkita kondensator ketma-ket ulanadi, sig`im qarshiligi va sig`im ihisoblanadi. Bu hisoblar (123) formula bo`yicha hisoblar bilan solishtiriladi.

Sinov savollari

1. Elektr sig`imi deb nimaga aytiladi?
2. Elektr sig`imi SI sistemasida qanday birlikda o`lchanadi?
3. Kondensator qanday tuzilgan?
4. Kondensatorlar qanday maqsadlarda qo`llaniladi?
5. Kondensatorlarni qanday ulashda batareyaning sig`imi ortadi?
6. Sig`im qarshilik nima?