Leksikologiya nimani o`rganadi?

Ma’no sinonimlari, uslubiy sinonimlar va nutqiy sinonimlar qanday farqlanadi?

Ma’no sinonimlari (ideografik sinonimlar). Bunday sinonimlar ma’no qirralari bilan farqlanadi. Masalan, achchiqlanmoq, g`azablanmoq, qahrlanmoq leksemalari "g`azabi kelmoq" ma’nosi bilan bir sinonimik qatorga birlashadi, ammo ularda shu ma’noni ifodalash darajasi bir xil emas, u "achchiqlanmoq"dan "g`azablanmoq"qa, "g`azablanmoq"dan esa "qahrlanmoq"qa qarab kuchayib boradi.

30. 
    
    Sinonimiya va polisemiya o`rtasida qanday bog`lanish bor?
    

Sinonimiya va polisemiya o`rtasida ma’lum bog`lanish bor. Xususan, polisemantik leksema har bir ma’nosi bilan boshqa-boshqa sinonimik qatorlarga kirishi mumkin: olov yoqmoq va o`t yoqmoq (sinonimlar: olov va o`t), quyosh olovi va quyosh Harorati (sinonimlar: olov va Harorat), olov yigit va g`ayratli yigit (sinonimlar: olov va g`ayratli) kabi.

31. 
    
    Sinonimiya hodisasi tilning qaysi sathlarida uchraydi?
    

I z o h: Sinonimiya hodisasi frazemalar va grammatik birliklar (morfemalar, so`z birikmalari va gaplar) doirasida, shuningdek, leksema va frazema munosabatlarida ham uchraydi. (Bu haqda «Frazeologiya» va «Grammatika» bo`limlariga qaralsin).

Leksik antonimiya leksemalarning bir-biriga zid ma’no anglatishi asosida guruhlanishidir: oq va qora, qalin va yupqa kabi.

32. 
    
    Antonimiya nima? Antonimik juftlik-chi?
    

Antonimiya hodisasi, asosan, bir so`z turkumi leksemalari doirasida yuz beradi.

Sifatlarda: a) hajm belgisiga ko`ra: katta va kichik, baland va past; b) harorat belgisiga ko`ra: issiq va sovuq; d) yosh belgisiga ko`ra: yosh va qari; e) Harakter-xususiyat belgisiga ko`ra: saxiy va xasis, botir va qo`rqoq, aqlli va ahmoq; f) shakl belgisiga ko`ra: to`g`ri va egri; g) maza-ta’m belgisiga ko`ra: achchiq va shirin kabi.

33.