Ligi farg’ona davlat universiteti

Kasbga ko’nikish bosqichlari psixologik xususiyatlarning o’zlashishini tekshirish: 1. Kasbga ko’nikish deb nimaga aytiladi? 2. Kasbga ko’nikish nima uchun va nimasi bilan hal qiluvchi sanaladi? 3.Kasbga ko’nikish qanday bosqichlarni o’taydi? O’zingizning kasbga ko’nikishingiz bosqichlari xususiyatlarini eslaig? 5. O’qituvchi o’z o’quvchilari kasbga ko’nikishining ikkinchi bosqichi jarayoniga qanday va nima bilan ta’sir qilishi mumkin? 6. Uquvchilar kasbga ko’nikishining uchinchi bosqichi nimasi bilan bilim yurti o’qituvchilariga bog’liq?
Asosiy adabiyotlar:

1. 
   Карандашев В.Н. Психология введение в профессию 2- э изд-М.: Смысл, 2003.
   
2. 
   Myers D.G. Psychology. Ninth Edition. – Worth Publishers, 2010. – 910
   
3. 
   A History of Modern Psychology / Duane P. Schultz, Sydney Ellen Schultz. Series: PSY 310 History and Systems of Psychology. Hardcover: 432 pages. Publisher: Cengage Learning; 10 edition (February 22, 2011).Language: English. ISBN-10: 1133316247.ISBN-13: 978-1133316244
   
4. 
   Карандашев В.Н. Психология введение в профессию.-М.: Смысл, 2000.
   
5. 
   Климов Э.А.Пут в профессию. СПб., 1998.
   
6. 
   Платонов К.К. Проблемы способностей.М., 2000.
   
7. 
   Платонов К.К.Науcҳная организация психология труда. М., 2001.
   

7-MAVAU: MEHNATNI TASHKIL QILISH PSIXOLOGIYaSI
REJA:
1. Ishlab chiqarish mu’iti
2. Mehnat psixologiyasida 3 grodatsiya
Maqsadi - mu’it sharoiti va mehnat rejimi hamda o’quvchilar dam olishpni ta’lil qilish va yaxshilash, ular charchab qolishlarining oldini olish va ular mehnati xavfsizligini taominlashni o’rganish uchun mehnatni tashkil etishning psixologik mo’iyatini tushunishdan iborat.
Mehnat psixologiyasining bu bo’limi mehnatni ilmiy tashkil etishga oid bir qator tadbirlarning psixologik asoslarini beradi.
Mehnatni ilmiy tashkil etish (NOT) - bu mehnatni shunday tashkil qilishdirki, unda muayyan tadbirlar amaliy joriy etilishi uchun oldin mehnat jarayonlari va ularning bajarilish sharoitlari obdon ilmiy ta’lil kilinadi, amaliy tadbirlarning o’zi esa ‘ozirgi zamon fani va ilьor tajribaga asoslanadi. Mehnatni tashkil etishga ilmiy yondashish - ishchilarning mehnat unumdorligini oshirish uchun doim intilish va ishning yangi, eng qulay usullarini qo’llanishdir. Bu intilish, navatorlik faoliya-tini tashkil etish va amalga oshirish psixologiyasiga tayanadi.
Ishda yangi eng foydali tomonlarni izlash - fanda nimaiki erishilgan bo’lsa, o’quv va ishlab chiqarish mehnatida qo’llanish va foydalanish, shuningdek ilmiy metodlardan foydalanib, o’quv yurtlari yoki ishlab chiqarishda ilgari bo’lmagan narsalarni yaratish demakdir.
Mehnatga layoqat va mehnat unumdorligi quyidagilarga bog’liq: a) ishlab chiqarishdagi sotsial psixologik mu’itga; b) ishlab chiqarishdagi tashqi mu’it, moddiy sharoit va ish sharoitiga; v) mehnat rejimi, yaoni mehnat va dam olishning davomiyligiga, intensivligiga, maromliligiga va almashinishiga; g) «kollektiv - inson - mashina-mu’it»ning o’zaro hamkorlik xususiyatlariga; d) mehnat xavfsizligining taominlanishiga bog’liq.
Sotsial-psixologik sharoit qonuniyatlarini ko’rib o’tgan edik (yuqoridagi «shaxslararo munosabatlar psixologiyasi» temasiga qarang). Bu yerda mehnatning sifatini taominlovchi ji’atlarni tashkil etish ko’rib chiqiladi.
Mu’it- bu inson psixikasiga ta’sir etadigan barcha narsalardir. Organizmning ichki mu’iti hamda tashqi - sotsial va tabiiy mu’iti bir-biridan farq qiladi.
Sotsial mu’it - favqulodda keng tushuncha bo’lib, mehnat psixologiyasi maqsadlar uchun uch gradatsiyani farqlash lozim.
1.Ijtimoiy formatsiya. Uning konkret mehnatkash psixikasiga
ta’siri namunasi ishchining kapitalistik va sotsialistik ishlab
chiqarishni qiyosiy ‘is qilishida aniq ko’rinadi.
2. Sinf. Uning ta’sirini sharoitida, masalan, ishchisining texnika manfaatlarini qiyoslashida ham kuzatish mumkin.
3. Mehnat jamoasi. Uning ta’siri mehnatning sotsial psixologik mu’itini yaratishda ko’rinadi.