Loyiha muallifi mehriniso xudaybergenova qalb gavhari o‘zbekiston ijodkor yoshlar to‘plami

ZAMONAVIY BOʻLAYLIK,DEB ONA TILIMIZ 
JOZIBASINI YOʻQOTMAYLIK 
ilamizki, hozirgi kunda yurtimiz rivojlanib, yevropa davlatlari bilan 
tenglashmoqda. yoshlarga keng imkoniyatlar eshigi ochilib, chet ellarda bemalol 
oʻqib, malakalarini oshirib kelmoqda. prezidentimiz chet tillarini oʻrganish uchun 
ixtisoslashtirilgan, ijod va prezident maktablarini yurtimiz boʻylab qad koʻtarish 
gʻoyalarini ilgari surmoqdalar va bu gʻoya turli viloyatlarda oʻz samarasini 

---

208 
koʻrsatyapyi. u maktabni bitirgan oʻquvchilar yevropa universitetlariga grand yutib 
olish baxtini his etmoqda.mening ham dugonam mana shunday baxtga muyassar 
boʻldi. bugun u angliyadan uchib keladi. uni koʻrmaganimga roppa-rosa 5yil boʻldi. 
kunlar,oylar va yillar bir-birlarini quvib oʻtganidan, xuddi koʻz ochib yumguncha 
oʻtib ketibdi. u bilan koʻrishishni intizorlik bilan kutayotgan edi, biroq men 
kutgandek, tasavvur qilgandek taassurotlar olmadim. sababi, dugonam umuman
boshqa kishiga aylanib qolgan edi. suhbatimizdan koʻnglim toʻlmadi. avvallari u 
tilimizda ravon gapiradigan, yevropadan kirib kelgan soʻzlardan muloqot jarayonida 
umuman qoʻshib soʻzlamas edi. hozirchi?! u hozir boshqa kishiga aylangan. 
kiyinishlari, gapirishlari, fikrlashi xullas dugonam hayotini boshidan boshlagandek, 
mening nazdimda. suhbatimiz davomida ʼʼokʼʼ, ʼʼyesʼʼ,ʼʼ greatʼʼ kabi soʻzlardan juda 
koʻp foydalandi. men bu holatdan taajjublandim. u menga qarab kuldi. ʼʼey,qiz! sen 
nega hayron bilasan? axir bu hozirgi zamon nutqi-ku?! hamma shunday 
soʻzlashmoqda. zamon oʻzgardi",dedi. ochigʻi ushbu gaplardan keyingi voqealar 
yodimda qolmadi. chunki fikr-hayolim "zamon oʻzgardi" da edi. xullas, u bilan 
boʻlgan uchrashuvim meni qoniqtirmadi. dugonamning birgina shu gapi meni tinch 
qoʻymas edi. rostan ham zamon oʻzgardimi? mening nazarimda yoʻq. sababi insonlar 
oʻzi tilni buzib gapirib, aybni zamonga yuklayapti. bundan oydinlashadi-ki, zamon 
emas, odamlar oʻzgarishgan. ular zamonni oʻzgartirdi, zamon oʻz-oʻzidan oʻzgarib 
qolgani yoʻq! 
haqiqatni aytganda, bu jarayonlar yurtimizda keskin oshib bormoqda. agar biz bu 
holatning oldini olmasak, tilimiz, madaniyatimiz, maʼnaviyatimiz, urf-odatlarimizdan 
ayrilamiz. chunki oʻzbek tilisiz bularning qadri qolmaydi. oʻzbek tili oʻlik tillar 
qatoridan joy olishi mumkin. bunday boʻlishini, albatta, hech bir oʻzbek farzandi 
xohlamaydi, biroq oʻzlari istashmagan holda bu vaziyatga olib kelmoqda. buning 
asosiy sabablaridan biri kam kitob mutolaasidir. agar kitob oʻqishni ommalashtirsak, 
bu xavfning oldini olayotgan boʻlamiz. bu borada prezidentimiz " yosh kitobxon" 
koʻrik-tanlovning eʼlon qildi. bu tanlovning asosiy maqsadi kitobxonlikni xalq 
orasida ommalashtirish, yoshlarning fikrlash doirasini kengaytirish, ajdodlarimizga 
munosib avlod qilib ulgʻaytirishdir.
bundan koʻrish mumkin-ki, birgina kam kitob mutolaasi tufayli yurtimiz fojiali 
ahvolga kelib qoladi. eng achinarlisi, tilimiz oʻz mavqeini yoʻqatadi. oʻzbek xalqi 
oʻzligini anglamaydi. shunday ekan tilimizning kelajagi bizning qoʻlimizdadir. uni 
yoʻq qilish ham uni yuksaltirish ham bizga bogʻliq. bu tilni sof holda oʻzgartirmasdan 
kelajak avlodlarga yetkazib berish bizning asosiy maqsadimiz va vazifamizdir! 

---

209