M. M. Yuldasheva temir yo`l transportida moliyaviy hisob va hisobot toshkent – 2022

Amaliy qism
Kassa hisobotini tuzish uchun ma’lumotlar
1) 2-martda sanoat qurilish bankidagi hisob-kito raqamidan kassaga № 541826 chekka muvofiq naqd pul olindi;
2) 2-martda moddiy javobgar shaxs kamomad summasini kassaga topshirdi;
3) 3-martda tayyor mahsulot naqd pulga sotildi.
4) 4-martda fevral oyi uchun mehnat haqini to‘lash qaydnomasi asosida ish haqi kassadan berildi.
5) 3-mart kuni ekspeditorga xizmat safarii uchun bo‘nak puli berildi.
6) 4-martda “Naqd pullarni qo‘yish e’loni”ga muvofiq kassadan limitdan ortiq hul bankka topshirildi. (aniqlang)


Vazifa:
1.Yuqorida qayd etilgan muomalalariga ta’lluqli kassa xujjatlari rasmiylashtirilsin.
2.Kassa hisoboti tuzilsin.
3. Mart oyida subyekt faoliyatida naqd pul mablag‘larining holati va harakati bo‘yicha sodir bo‘lgan muomalalari 5010 - “Milliy valyutadagi pul mablag‘lari” hisobvaragiga tegishli memorial orderda aks ettirilsin.
Milliy valyutadagi pul mablag‘larining hisobiga doir xo‘jalik muomalalariga variantlar 4-ilovada berilgan.


4-ilova
4-bo‘lim. Milliy valyutadagi pul mablag‘larining hisobiga doir xo‘jalik muomalalariga variantlar bo‘yicha berilgan summalar (ming so‘m)

Variantlar	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Kassada qoldiq yo'q
1	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000
2	1840	5858	2876	3894	6912	1930	2948	2966	1984	1002
3	49735	49735	49735	49735	49735	49735	49735	49735	49735	49735
4	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000
5	22350	51375	30400	20425	35450	38475	27500	40525	49550	49740

Variantlar	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
Kassada qoldiq yo’q
1	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000
2	4020	1038	2056	5074	6125	1254	2356	3426	2066	1522
3	49735	49735	49735	40735	39735	41735	33735	17735	36735	25000
4	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000
5	33840	23874	49908	26942	44412	41800	34000	18584	36810	25696

5. Hisob-kitob hisobidagi pul mablag‘larining buxgalteriya hisobi

Bank muassasalarida hisob-kitob varag‘ini ochish uchun korxona quyidagilarni taqdim etishi kerak:

– korxona rahbari imzolagan hisob-kitob varag‘ini ochish to‘g‘risida ariza;
– korxonaning davlat ro‘yxatiga olingani to‘g‘risida hujjat;
– korxona ustavining notarius tasdiqlagan ko‘chirma nusxasi;
– notarius tasdiqlagan imzolar namunalari va muhr izi ko‘rsatilgan varaqcha;
– korxona barpo etish to‘g‘risida ta’sis shartnomasi (muassis, muassislar umumiy yig‘ilishi qarori)ning ko‘chirma nusxasi;
– soliq idoralari va ijtimoiy sug‘urta fondi idoralarida hisobga qo‘yilgani to‘g‘risida ma’lumotnoma.
Valyuta hisobi ochilgandan so‘ng bank va uning mijozi o‘rtasida hisob-kitob kassa xizmatini ko‘rsatish bo‘yicha shartnoma imzolanadi. Unda bank ko‘rsatilgan xizmat turlari, ko‘rsatiladigan xizmatlar uchun to‘lanadigan haqlar, mablag‘larni joylashtirish shartlari, tomonlarning huquqlari, burchlari va boshqalar ko‘rsatiladi.
Barcha bank hujjatlarida birinchi imzo huquqi korxona rahbari yoki u tomonidan tayinlangan shaxsga, ikkinchi imzo huquqi esa korxona bosh buxgalteriga tegishlidir. Agar korxona xodimlar jadvalida buxgalter lavozimi ko‘zda tutilmagan bo‘lsa, ikkinchi imzo huquqi zimmasiga buxgalteriya hisobotini yuritish va hisobotlar tuzish yuklatilgan shaxsga taqdim etiladi.
Imzolar namunalari va muhr izi bo‘lgan varaqchani korxonani ro‘yxatga olgan hokimlik yoki notarius tasdiqlashi kerak.
Hisob-kitob operatsiyalarini o‘tkazish paytida naqdsiz hisob-kitoblar quyidagi shakllarda amalga oshiriladi:
1. To‘lov topshiriqnomalari;
2. To‘lov talabnomalari;
3. Inkasso topshiriqnomalari;
4. Memorial order;
5. Pul cheki;
6. Pul badallari haqidagi e’lon;
Bank ko‘chirmalarida hisob-kitob hisobvarag‘iga mablag‘larning tushishi va unda hisobdan chiqarilishi, kun boshi va oxiri uchun undagi mablag‘ qoldiqlari ko‘rsatiladi. Ko‘chirmaning buxgalteriya ishlovida bank korxonaning qarzdori sifatida chiqayotganini e’tiborda tutish kerak, chunki bank pul mablag‘larini saqlaydi va ulardan o‘z aylanmasida foydalanadi. Shu sababli, mablag‘lar qoldiqlari va tushumlar shaxsiy hisobvaraq krediti bo‘yicha yoziladi, chunki ushbu summalar bankning korxonadan qarzini ko‘rsatadi. Pullarni berish va o‘tkazish esa debet bo‘yicha ko‘rsatiladi. Chunki, ushbu holda bankning qarzi kamayadi. Demak, bank uchun korxonaning hisob-kitob varag‘i – passiv hisobvaraq. Quyidagi jadvalda bank ko‘chirmasi shakli keltirilgan.
Korxona hisobvarag‘ida pul mablag‘lari yetishmaganda bank uni 2-son kartotekaga o‘tkazadi va korxonaning o‘z mablag‘larini mustaqil tasarruf etish huquqidan mahrum qiladi. Mablag‘larni hisob-kitob varag‘idan hisobdan chiqarish ushbu holda qonun hujjatlari bilan belgilangan navbatlilik tartibida amalga oshiriladi. Favqulodda hollarda mablag‘larni juda zarur ehtiyojlarga berish tegishli me’yoriy hujjatlar bilan belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
Korxonaning hisob-kitob varag‘ida O‘zbekiston Respublikasi milliy valyutasida pul mablag‘lari mavjudligi va harakatini hisobga olish uchun 5110 -“Hisob-kitob varag‘i” aktiv pul hisobvarag‘i ishlatiladi.
5110 hisobvaraq debeti bo‘yicha tushum xususiyatiga bog‘liq holda turli hisobvaraqlar kreditidan hisob-kitob varag‘iga mablag‘larning kelib tushishiga doir xo‘jalik operatsiyalari hisobvaraq krediti bo‘yicha esa, xarajat yo‘nalishiga bog‘liq holda turli hisobvaraqlar debetiga hisob-kitob varag‘idan mablag‘larni hisobdan chiqarishga doir xo‘jalik operatsiyalari aks ettiriladi.
2-son jurnal-order

2-son jurnal order 5110-hisobvaraq krediti bo‘yicha
Ko‘chirma		5110 hisobvaraq kreditidan hisobvaraqlar debetiga							5110 hisobvaraq krediti bo‘yicha jami
№	Sana	5010	6010	6410	6520	4310	6990	4410
1	3.01	4 000						3000	7 000
2	14.01		40 000						40 000
3	21.01						1000		1 000
'1	27.01			3 380	5000	8 400			16 780
5	28.01	12 000							12 000
6	11.01			20 000					20 000
Jami		16 000	40 000	23 380	5000	8 400	1 000	3 000	96 780

5110 hisobvaraq debeti bo‘yicha qaydnoma
Ko‘chirma		Hisobvaraqlar kreditidan 5110 - hisobvaraq debetiga				5110 hisobvaraq debeti bo‘yicha jami
	Sana	5010	4010	4860	boshq.
Boshlang‘ich saldo						50 000
1	3.01
2	12.01	3 000				3 000
3	14.01
4	21.01
5	27.01
6	28.01		43 000			43 000
7	30.01		8 000	280		8 280
8	31.01	35 000				35 000
Jami:		38 000	51 000	280		89 280
Yakuniy saldo						42 500