Maktab yoshidagi bolalar jismoniy tarbiyasi uslubiy
II BOB. JISMONIY TARBIYA TIZIMI
Download 165.78 Kb.
|
Maktab yoshidagi bolalar jismoniy tarbiyasi uslubiy-fayllar.org
|
II BOB. JISMONIY TARBIYA TIZIMI
2.1. Jismoniy tarbiya tizimi rivojlanishining tarixiy qonuniyligi Afsonalar, rivoyatlar, og‘zaki naqllar, madaniy ashyolar va turmush predmetlari, rasmlar, qoyaga o‘yilgan tasvirlar, ilmiy ekspeditsiyalar paytida topilgan qadimgi madaniyat haykalchalari qadimgi odamning madaniyati haqida, shu jumladan, jismoniy tarbiyasi haqida ham mulohaza yuritishga imkon beradi. Jismoniy tarbiya masalasiga tatbiqan bu kuzatish va tekshirishlar natijasida olimlar mashq qiluvchanlik qadimgi dunyo odamlariga ham xos bo‘lgan, degan fikrni bildirmoqdalar. Jismoniy tarbiya tizimining vujudga kelishi uchun jamiyatning ma’naviy-madaniyati va yuqori darajada moddiy ta’minoti zarur. Ibtidoiy jamoa tuzimida jismoniy tarbiya tizimining faqatgina kurtagi vujudga keldi. O‘sha davrda har bir insonning jismoniy tayyorgarligiga talab juda katta bo‘lgan, chunki og‘ir turmush sharoiti jismoniy tayyorgarlikka ehtiyojni talab qilar edi. Ammo o‘sha davrlarda tizimni yaratish uchun turmushning past moddiy darajasi imkon bermadi. O‘rta Osiyo ilm-fani va madaniyati tarixida qomusiy bilimlar sohibi Abu Ali Ibn Sino (980-1037-y) muhim o‘rinda turadi. U “mo‘tadil ravishda va o‘z vaqtida jismoniy tarbiya bilan shug‘ullanuvchi odam buzilgan holatlar tufayli kelib chiquvchi kasalliklar davosiga muhtoj bo‘lmaydi” deb bashorat qiladi (1993, 316 bet). Ibn Sino jismoniy tarbiya mashqlarining turlari va ular bilan shug‘ullanish tartib-qoidalarini ham aniq ko‘rsatadi. Jismoniy tarbiyaning xillari turli bo‘lishini quyidagicha ifodalaydi: kichigi va kattasi, juda kuchliligi va tez va susti, tez va shiddatli, nihoyat sust turiga bo‘lingan. 9
qishlog‘ida Barlos qavmi begi bo‘lgan Amir Tarag‘ay xonadonida 1336 yil tavallud topgan. U yoshlik chog‘ida harbiy mashqlarga nihoyatda qiziqqan, feodal urushlarda bevosita qatnashgan va tajribalar orttirib, mohir jangchi bo‘lgan. Jangchilarni tayyorlashda jismoniy mashqlardan keng ravishda foydalangan. Download 165.78 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|