Маркетинг асослари

Marketingni rejalashtirishning zarurligi quyidagilardan kelib chiqadi:

1. 
   Bozordagi vaziyatning keskin o’zgarishi ;
   
2. 
   Texnik taraqqiyotning tezligi;
   

25‑rasm. Strategik marketing rejasi namunasi.


Jahon amaliyotida marketing rejalari muddatiga qarab turli toifalarga ajratiladi:

• 
  uzoq muddatli rejalar (5-10 yil);
  
• 
  o’rta muddatli rejalar (2-5 yil);
  
• 
  qisqa muddatli rejalar (1 yil).
  

Ko’pchilik firmalar bu rejalashtirish turlarining birikmasiga tayanadi. qisqa va o’rta muddatli rejalar uzoq muddatli rejalarga qaraganda batafsilroq bo’ladi.
Shunday qilib, rejalashtirish maqsadlarni aniqlash va ularni dasturga kiritishni anglatadi. Marketing strategiyasi marketing rejasini shakllantirishga imkon beradi. Ammo bu erda bir muhim tushuntirish kiritish lozim.
Marketing rejasini alohida bir tovar uchun va bir nechta tovarlar guruhi uchun tuzish mumkin (26‑rasmga qarang).
Marketing rejasini tuzish uchun to’rt narsani ko’rib chiqish lozim:

• 
  Bozorni tahlil qilish;
  
• 
  Bozordagi maqsadni tanlab olish;
  
• 
  Rejani amalga oshirish vositalari;
  
• 
  Rejaning bajarilishini nazorat qilish.
  

Demak, marketing rejasi quydagilar ko’rsatilgan hujjatdir:

• 
  maqsadlar (tovar, daromad, segment);
  
• 
  marketing strategiyasi (segment tanlash, sotiladigan tovarlar va ko’rsatiladigan xizmatlarni aniqlash);
  
• 
  marketing kompleksi dasturi (tovar, narx, taqsimot, xodimlar, kommunikatsiya bo’yicha dastur belgilash);
  
• 
  savdo dasturi (savdo dasturini belgilash, savdo xodimlaridan foydalanish, tovarni o’tkazish);
  
• 
  iqtisodiy hisob‑kitob (investitsiyalar, xarajatlar, natija).
  

Ushbu bobning nihoyasida korxona miqyosidagi rejalashtirish jarayoni hamda korxona bilan bozor o’rtasidagi aloqa va bog’liqlikdan dalolat beruvchi marketing strategiyasi ko’rsatilgan.