Мавзу: Хозирги замон психологияси ривожланишининг муҳим тенденциялари. Мундарижа

Логотерапия - бу ХХ асрнинг 40 йилларида В. Франкл ¹⁶ томонидан ишлаб чиқилган психотерапевтик стратегия бўлиб, ҳаётнинг маъносини изламасдан ва англамай туриб, шахснинг ривожланиши мумкин эмас деган ғояга асосланган. Франкл логотерапиясини яратишда асос бўлган усул экзистенциал психоанализ ҳисобланади.
Логотерапияга кўра, инсон хулқ-атворининг ҳаракатлантирувчи кучи ташқи дунёда мавжуд бўлган ҳаёт мазмунини топиш ва амалга ошириш истаги. Инсоннинг асосий хусусиятларидан бири бу маъно иродасидир. Франкл экзистенциал умидсизлик деб атаган ушбу эҳтиёжнинг зулми шахснинг ақлий ва невротик касалликларининг кенг тарқалган сабаби - нооген бузилишлардир.
Логотерапия инсонга ҳаётни - унинг ўтмишини, ҳозирини, келажагини янада мазмунли қилишига ёрдам бериш учун ишлаб чиқилган ва шу билан уни кўпинча бемаънилик ҳисси билан ҳосил бўлган невроздан халос қилади. Франкл, инсон ҳар доим танлов қилиш ҳуқуқига эга ва унинг учун у жавобгар деб ҳисоблайди. З. Фрейд лаззатланиш ва завқ олишнинг устунлигини эълон қилди, Франкл эса маъно устунлигини эълон қилди, фақат маънога эга бўлган нарса қимматлидир. Агар инсон ҳаётида ҳеч қандай маънога эга бўлмаса ёки у ҳақиқатан ҳам эришиб бўлмайдиган даражада бўлса, унда экзистенциал умидсизлик (ҳаётнинг турғунлиги) пайдо бўлиб, неврозлар ва руҳий касалликларга олиб келади. Логотерапия жараёнида, мижозга ўз ҳаётининг мазмунини топишга ёрдам бериш керак, уни қанчалик жозибали бўлишидан қатъи назар, бошқалардан оддийгина қилиб олиш мумкин эмас.
Уни ҳал қилиш учун, биринчи навбатда, ҳаётнинг индивидуал маъносини топиш мумкин бўлган учта соҳага оид шахсий тажриба муҳокамаси бўлиб ўтадиган Суқрот диалоги усули ишлаб чиқилди. Булар: ижодкорлик, тажрибалар ва таъсир ўтказиб бўлмайдиган ҳолатларга онгли муносабат. Шахс маъно излашда қўллаб-қувватлаши мумкин бўлган асосий соҳалардан бири бу диний эътиқоддир. Логотерапия ўзига хос ноёб терапевтик усулларга эга, масалан, парадоксал ният, рад этиш ва ҳ.к.
Логотерапия турли вазиятларда психологик ёрдам учун самарали бўлади: неврозлар, фобиялар, қўрқувлар, муносабатлардаги қийинчиликлар, депрессия, жинсий алоқадаги муаммолар, психологик травма ва зўравонликни eнгиш ва ҳ.к.