Mаvzu: Iqtisodiy siyosat. Tashkilotlar sotsiologiyasi. Iqtisodiy ayirboshlash va qiymat o’lchovining ijtimoiy mohiyati. Reja

3.Iqtisodiy siyosatning asosiy elementlari quyidagilardir:
1. Pul-kredit siyosati;
2. Fiskal siyosat;
3. Investitsion siyosat;
4. Sanoat siyosati;
5. Mehnat va bandlik siyosati, mehnat bozori, daromadlarni tartibga solish;
6. Tashqi iqtisodiy siyosat (xalqaro savdo iqtisodiy oʻsishni tezlashtiradi, aholi turmush darajasini oshiradi. Tashqi savdoning muhim koʻrsatkichi sof eksport, yaʼni eksport qiymati va import qiymati oʻrtasidagi farq);
7. Iqtisodiy siyosatning boshqa yo'nalishlari.
Iqtisodiy siyosat su’ektlari asosan: Davlat shu jumladan mintaqaviy va mahalliy institutsional tuzilmalar; Nodavlat uyushmalar va uyushmalari kiradi.
4.Iqtisodiy siyosatni amalga oshirish vositalari
Iqtisodiy siyosatni amalga oshirish davlatning iqtisodiyotga ta'sir etish mexanizmini tashkil etuvchi chora-tadbirlar, vositalar majmuasidan foydalanishni nazarda tutadi.
Iqtisodiy siyosat usullarining tasnifi
Iqtisodiy siyosatni amalga oshirish uchun barcha ta'sir choralarini ikki guruhga bo'lish mumkin:
1. To'g'ridan-to'g'ri harakat choralari. Bu usullar iqtisodiy sub'ektlarning mustaqil ravishda emas, balki davlat ko'rsatmalariga ko'ra qaror qabul qilishini nazarda tutadi. Misollar: soliq qonunlari, amortizatsiya qoidalari, davlat investitsiyalari uchun byudjet tartiblari.
2. Bilvosita choralar. Bu usullarning mohiyati shundan iboratki, davlat xo‘jalik yurituvchi subyektlar tomonidan qabul qilinadigan qarorlarga bevosita ta’sir ko‘rsatmaydi. U xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning iqtisodiy siyosat maqsadlariga mos keladigan iqtisodiy qarorlarni mustaqil tanlashlari uchungina shart-sharoit yaratadi.
Tashkiliy va institutsional mezonlarga asoslangan iqtisodiy siyosatni amalga oshirish usullarining yana bir tasnifi mavjud. Ushbu yondashuv bilan quyidagilar ajralib turadi: ma'muriy, iqtisodiy va institutsional usullar.
1. Ma'muriy choralar
Tartibga solish harakatining ma'muriy choralari majmui huquqiy infratuzilma bilan ta'minlanadi. Ma'muriy chora-tadbirlarning asosiy vazifasi jamiyatda barqaror, qonunga asoslangan muhitni ta'minlashdan iborat: mulk huquqini saqlash, raqobat muhitini himoya qilish, erkin tanlash va iqtisodiy qarorlar qabul qilish imkoniyatlarini ta'minlash.