mavzu soat juftlik Aqliy rivojlanish


Talabalarning rivojlanishida yordam berish uchun tashqi manbalarni qidiring


Download 0.54 Mb.
bet31/37
Sana02.05.2023
Hajmi0.54 Mb.
#1421145
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   37
Bog'liq
Rivojlanish 8-mavzu (2)

Talabalarning rivojlanishida yordam berish uchun tashqi manbalarni qidiring
ajoyib iste'dodlar.
• O'rta maktab o'quvchisi chet tillarini o'rganish qobiliyatiga ega bo'lib, mahalliy universitetlarning birida rus tilida o'qiydi. Sinfdagi yangi aloqalari orqali u Rossiyadagi yozishmalar do'stlarini olib boradi va ular bilan Skype orqali suhbatlashadi. (Kech o'spirinlik)
• O'rta maktab o'quvchilaridan to'rt yillik o'qish davomida bir qator talablarni bajarishni talab qiladi: jamoat ishlarida qatnashish, o'spirinlik davrida kengaytirilgan stajirovka va yuqori sinf davomida katta loyiha. Har bir mashg'ulotni rejalashtirishda talabalar o'z mahallalari mutaxassislaridan maslahat olishlari tavsiya etiladi (Kechiktirilgan o'spirinlik)


Intellektual nuqsonli bolalar
Intellektual nuqsoni bo'lgan bolalar o'quv va ijtimoiy faoliyatining aksariyat jihatlarida rivojlanish sustligini ko'rsatadilar. Bolada intellektual nogironlik tashxisi qo'yilishi uchun ikkita xususiyat bo'lishi kerak:
• Sinov testda o'rtacha darajadan past ko'rsatkichga ega bo`ladi. Intellektual nuqsoni bo'lgan bolalar an'anaviy aql-idrok testlarini yomon ishlashadi, IQ ko'rsatkichlari 65 yoki 70 dan yuqori emas. Bundan tashqari ular asta-sekin o'rganadilar va maktabdagi vazifalarni tengdoshlariga nisbatan juda yomon bajaradilar va deyarli barcha o'quv yo'nalishlari bo'yicha doimiy ravishda past natijalarga erishadilar.
• Moslashuvchan xulq-atvorga ega emas. Aql-idrok testlarining past ko'rsatkichlari va akademik ko'rsatkichlarning pastligi bolalarni intellektual qobiliyatsiz deb tasniflash uchun yetarli dalil emas. Amaliy aql (kundalik turmushning odatdagi faoliyatini boshqarish) va ijtimoiy aql (ijtimoiy vaziyatlarda tegishli xulq-atvor) ni o'z ichiga olgan adaptiv xulq-atvorning qo'shimcha mezonlari hisobga olinishi kerak. Intellektual nuqsoni bo'lgan bolalar va o'spirinlar ko'pincha o'zlaridan ancha yosh bo'lgan shaxslarga xos xatti-harakatlarni namoyon etadilar.
Intellektual nuqsoni bo'lgan bolalar axborotni qayta ishlashning ko'plab jihatlarida nuqsonlarni ko'rsatadilar. Ba'zilarida zaif e'tibor va ishlaydigan xotira qobiliyatlari bor bo`lsa, boshqalari o'rgangan narsalarini yangi vaziyatlarda umumlashtirishda muammolarga duch kelmoqdalar va yangi narsalarni o'rganish qobiliyatlari haqida ojizlik hissi paydo bo'lmoqda. Bundan tashqari, intellektual nuqsoni bo'lgan bolalarning o'yin faoliyati odatda kichik yoshdagi bolalarda kuzatiladi. Masalan, ba'zi bir intellektual nogiron bolalar tengdoshlarining faoliyatiga aralashadilar, noo'rin shaxsiy savollar berishadi va suhbat paytida navbat qilolmaydilar. Intellektual nogironlik ko'pincha g'ayritabiiy genetik sharoitlardan kelib chiqadi (masalan, Daun sindromi). Irsiyat har doim ham aybdor emas. Intellektual nogironlikning ayrim holatlari meros qilib olinmagan biologik sabablarga bog'liq, masalan, onaning homiladorligi paytida ovqatlanishning yetishmovchiligi yoki giyohvand moddalarni suiiste'mol qilish (masalan, homilaning spirtli ichimliklar sindromi haqida avvalgi bahsimizni eslang), bo`g`ilib tug'ilishi bilan bog'liq kislorod yetishmovchiligi yoki atrof-muhit toksinlari. Uydagi sharoit, jumladan, ota-onalarning qarovsizligi va o'ta qashshoq uy sharoiti ham aybdor bo'lishi mumkin

Download 0.54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   37




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling