Мавзу юзасидан маъруза матнлари VIII мавзу: Ўзбекистон Республикасида фуқаролик режа

Ёдда тутинг:

Баъзи ҳолларда бу талаблар айрим кишиларга татбиқ қилинмаслиги ҳам мумкин. Масалан, Ўзбекистон фуқароси бўлиш истагини билдирган шахс Ўзбекистонда туғилган бўлса ёки ота-онасидан бири, буваси ёки бувиси Ўзбекистонда туғилганлигини ва бошқа давлатларнинг фуқароси эмаслигини исботласа унга нисбатан Ўзбекистонда беш йил яшаган бўлиши деган қоида татбиқ қилинмайди.
Ўзбекистон Республикаси Президенти қарори билан ҳам алоҳида ҳолларда Ўзбекистон Республикаси олдида буюк хизматлари ёки фан техника ва маданият соҳасидаги катта ютуқлари бўлган, шунингдек, Ўзбекистон учун зарур касб ёки малакага эга бўлган айрим шахсларга ҳам, фуқароликка ўтувчилар олдига қўйиладиган талаблар қўйилмаслиги мумкин.
Туғилиши билан фуқароликка эга бўлиш бир неча кўринишларда бўлиши мумкин ва улар қонунда белгилаб қўйилган.
Туғилган пайтда ота-онаси Ўзбекистон фуқароси бўлган бола у қаерда Ўзбекистондами, чет мамлакатидами туғилишидан қатъий назар Ўзбекистон Республикаси фуқароси бўлади.
Ота-оналари турли давлат фуқароси бўлганларининг фарзандларини фуқаролиги эса турли йўл билан ҳал қилинади. Ота-онанинг фуқаролиги ҳар ҳил бўлганда агар бола Ўзбекистонда туғилса Ўзбекистон фуқароси бўлади, бола Республикадан ташқарида туғилса-ю, ота-онасидан бири шу вақтда Ўзбекистонда доимий истиқомат жойига эга бўлса бола Ўзбекистон фуқароси ҳисобланади.
Ота-онасиниг фуқаролиги ҳар хил бўлиб, улардан бири бола туғилган пайтда Ўзбекистон фуқароси бўлган бўлса, агар бу вақтда ота-она Ўзбекистондан ташқарида доимий истиқомат жойига эга бўлган бўлсалар, Ўзбекистон Республикасидан ташқарисида туғилган боланинг фуқаролиги ота-онанинг ёзма тарзда ифодаланган келишуви асосида белгиланади.
Ота-онасидан бири бола туғилган пайтда Ўзбекистон фуқароси бўлган, бошқаси эса фуқаролиги йўқ шахс бўлган ёки номаълум бўлган тақдирда, бола қаерда туғилган бўлишидан қатъий назар Ўзбекистон фуқароси ҳисобланади.
Онасининг фуқаролиги бўлмаган болани отаси белгиланиб, у Ўзбекистон фуқароси бўлса 14 ёшга етмаган бола қаерда туғилган бўлишидан қатъий назар Ўзбекистон фуқароси ҳисобланади.
Айрим хорижий мамлакатларда фуқароликни олиш учун “тупроқ ҳуқуқи”нинг ўзи камлик қилади⁴.